Quy hoạch một nơi, xây một nẻo
Năm 2010, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế chọn xã Phú Xuân làm nơi để đầu tư xây dựng nghĩa trang cho các xã và thị trấn trong huyện trên diện tích 5ha. Đến năm 2013, huyện này tiếp tục đầu tư xây dựng và mở rộng nghĩa trang với diện tích 10ha.
Tuy nhiên, sau khi khu nghĩa trang này được xây dựng thì phần lớn người dân lại “chê”, không vào nghĩa trang mà lập các “mộ gió” cho người thân của mình trên những khu vực trước đây là rừng trồng của xã.
Theo ghi nhận của phóng viên, tại khu rừng trồng của xã Phú Xuân có đến hàng chục ngôi “mộ gió”, mộ giả đã được người dân dựng lên để chiếm đất. Ông Hồ Đình Tiển – Chủ tịch UBND xã Phú Xuân - cho hay, khu vực người dân dựng “mộ gió”, mộ giả nguyên trước đây là khu rừng tràm thuộc dự án trồng tràm phủ xanh đồi cát của địa phương này.
Khi rừng tràm này được thu hoạch thì phần đất trồng rừng trước đây trở thành nơi để người dân làm “mộ gió”, mộ giả. Để giữ đất làm mộ, người dân đã dùng bờ lô để tự phân lô cho mình nhằm “xí” nơi chôn cất sau này.
Cách khu vực nghĩa trang đã được quy hoạch, hàng chục ngôi “mộ gió” vẫn mọc lên nhanh chóng. Ngoài việc xây “mộ gió”, mộ giả, các hộ dân còn tự phân lô cho chính gia đình mình. Ghi nhận của phóng viên tại khu vực nghĩa trang tự phát cho thấy, có những khu vực đã được người dân dùng gạch xây dựng kiên cố, bên trong đó là những ngôi mộ đã được dựng bia lên.
Một vài hộ dân gần nghĩa trang cho biết, những tấm bia được dựng lên để khẳng định phía dưới “ngôi mộ” đang có người chứ không phải là mộ gió, chính vì vậy mà lực lượng địa chính khó có thể xử lý.
Dân nói một đường, xã nói một kiểu
Hiện tại, số diện tích đất bị lấn chiếm để xây dựng lăng mộ tại xã Phú Xuân là hơn 4,3ha. Trong đó, số diện tích rừng sản xuất bị lấn chiếm là hơn 3,1ha, phần lớn các trường hợp lấn chiếm đất rừng chủ yếu do người ngoài xã thực hiện. Ông Tiển cho biết, tình trạng người ngoài địa phương đến “xí” đất diễn ra từ năm 2007, đặc biệt từ năm 2010 đến nay diễn ra mạnh nhất.
Anh Trần Văn Hùng (trú thôn Diên Đại, xã Phú Xuân) là một trong số các trường hợp bị xã Phú Xuân xử phạt vi phạm hành chính vì xây “mộ gió” cho anh trai mình. Khi bị xử phạt thì anh này hoàn toàn không hề hay biết lý do gì mình bị xử lý hành chính. Anh này cho rằng, từ bao đời nay gia đình anh vẫn có người chôn cất tại đây nên anh đến đây xây “mộ gió” cho anh mình, đến khi bị phạt thì anh mới vỡ lẽ.
Anh Hùng còn cho biết thêm, từ trước đến nay anh vẫn không hề biết việc xã cấm không cho xây dựng lăng mộ, bởi lẽ xung quanh khu vực anh này đang xây dựng hiện có nhiều ngôi mộ khác đã được xây xong.
Ông Nguyễn Văn Dũng - Phó Chủ tịch UBND xã Phú Xuân - cho hay, tình trạng lấn chiếm đất nghĩa trang chủ yếu do người của các xã khác thực hiện. Về việc người dân vẫn không hề hay biết quy định về chôn cất tại nghĩa trang đã được quy hoạch, ông Dũng cho biết xã đã nhiều lần thông báo nhưng người dân vẫn không chấp hành.
“Chúng tôi đã gửi công văn về cho các xã khác nằm trong khu vực quy hoạch nghĩa trang để thông báo về việc chôn cất, nhưng đến nay tình hình lấn chiếm vẫn không thay đổi được” - ông Dũng nói.
Trả lời cho câu hỏi “Vì sao khi phát hiện thì những trường hợp xây dựng trái phép đã cơ bản hoàn chỉnh?”, ông Dũng giải thích rằng do lực lượng mỏng nên khó xử lý hết. Để giải quyết tình trạng trên, trong thời gian tới xã sẽ lập danh sách những trường hợp xây dựng trái phép để có biện pháp xử lý.
Hiện tại, dư luận tại xã Phú Xuân cho rằng việc xây dựng lăng mộ bằng việc lấn chiếm đất diễn ra phổ biến bởi vì có tình trạng mua bán đất trái phép. Nhưng Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Dũng cho biết vẫn chưa xác minh được có hay không việc mua bán đất trái phép (?!)