Thủy điện Chiêm Hóa tích nước, người dân lao đao trong lụt

Chưa đến hạn di dời khỏi khu vực giải phóng mặt bằng của công trình nhưng Ban quản lý dự án (QLDA) Thủy điện Chiêm Hóa đã đóng các khoang tràn tích nước khiến hàng chục căn nhà cùng toàn bộ hoa màu đang độ thu hoạch của người dân thôn Nghe, Thôn Ngầu (xã Hùng Mỹ, Chiêm Hóa, Tuyên Quang) chìm trong biển nước.

Gần 1 tuần nay dù không có 1 hạt mưa nhưng cả thôn Nghe, thôn Ngầu như 1 ốc đảo chìm nghỉm trong làn nước mênh mông. Người dân trong thôn nhà thì ngập tận mái, nhà thì nước vào thềm. Cách để vào các nhà trong thôn bây giờ phụ thuộc vào vài thuyền máy và những chiếc bè làm tạm bợ bằng những thân cây vầu ghép lại.

Nhớ lại hôm nước lên, anh Ma Văn Cao (SN 1969) kể: “Trưa hôm đó (13/9), đang ngủ trưa thì thấy mát lạnh ở dưới lưng. Hoảng hồn tỉnh dậy thì thấy xung quanh lênh láng, không biết nước tràn lên từ bao giờ. Cả vợ, chồng cùng mấy đứa con hoảng hốt “chạy nước”. Cái gì vơ được thì vơ hết lên chỗ cao ráo. Nhìn xung quang, nước đã tràn lên so với bình thường đến hàng mét”.

Ông Trần Viết Thịnh (SN 1939) nhớ lại: cả gia đình già trẻ lớn bé đang ăn cơm trưa thì nước từ đâu ào tới rất nhanh. Gia đình ông ở trên cao thì chưa việc gì, nhưng nhìn xuống phía nhà vợ chồng người con trai thì thấy nước đã ngập hơn 1 nửa. Hoảng hốt, ông cùng vợ và cháu chạy xuống vơ quần áo, chăn màn đưa lên phía trên. Còn căn nhà cứ chìm dần trong nước.

“Rất may lúc nước vào không bị rò điện, nếu không thì không biết tính mạng người trong nhà tôi sẽ ra sao”, ông Thịnh bức xúc nói.

Cả thôn với hàng trăm hộ dân đang sinh hoạt bình thường bỗng dưng lao đao chỉ sau 1 buổi trưa. Nước ở lòng hồ thủy điện Chiêm Hóa dâng lên quá nhanh khiến người dân không kịp phản ứng, nhiều tài sản… đành để trôi theo làn nước trắng xóa.

Sau gần 1 tuần kể từ ngày “bỗng dưng ngập lụt” ở thôn Nghe, nhiều căn nhà ở đây chỉ còn nổi lên phần mái. Cây trồng của người dân như lúa, ngô, lạc đang sắp đến mùa thu hoạch đều chìm nghỉm trong làn nước mênh mông. Những cây cao hơn như chuối… chỉ còn nổi phần ngọn, tán lá. 

Cũng theo những người dân tại khu vực bị ngập lụt, những ngày qua, nước rút được rất ít. Các gia đình đang vô cùng lo lắng bởi nhà cửa gần như bị cách ly, đi lại bằng thuyền và bè mảng... Việc con cái đi học bằng bè trong cảnh ngập lụt, dây điện treo chằng chịt, hết sức nguy hiểm.

Nguyên nhân ngập được chính quyền huyện Chiêm Hóa xác nhận là do Ban QLDA Thủy điện Chiêm Hóa đóng các khoang tràn tích nước để tiến hành phát điện các tổ máy.

Tuy nhiên, việc đóng các khoang tràn tích nước diễn ra quá sớm mà không có thông báo. Thời hạn di chuyển, thu dọn vật kiến trúc, cây trồng hoa màu, vật nuôi của các hộ nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng lòng hồ theo như thông báo của UBND huyện Chiêm Hóa là... 27/9, khi “lũ” về một cách đột ngột, người dân chỉ còn biết đắng lòng nhìn nhà cửa, hoa màu bị dòng nước nhấn chìm.

“Không hiểu lý do gì mà Ban QLDA Thủy điện lại đóng các khoang tràn tích nước sớm và đột ngột như thế. Bây giờ, hoa màu đang đến mùa thu hoạch của chúng tôi gần như mất trắng. Nhiều người nhà cửa đang chìm trong nước, phải ở nhờ, và tương lai không biết đi về đâu” – ông Vũ Văn Chí (Thôn Nghe) bức xúc.

Cũng theo ông Chí, từ nhiều ngày nay, các hộ dân bị ngập lụt đành phải sơ tán đi khắp nơi, ở nhờ những nhà chưa ngập. Thậm chí có gia đình, vợ chồng, con cái kéo cả vào miền Nam sinh sống.

Câu chuyện về việc bỗng dưng “ngập lụt” của người dân thôn Nghe, thôn Ngầu… của xã Hùng Mỹ nói ra thì rất dài. Nhưng đến bây giờ, người dân vẫn đang “giậm chân tại chỗ” tại vùng ngập lụt vì chưa tìm được “tiếng nói chung” với Ban quản lý dự án Thủy điện Chiêm Hóa cũng như chính quyền huyện.

Người dân cho rằng trình tự, thủ tục thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư cho người dân của UBND huyện Chiêm Hóa còn nhiều "vết sạn".

Theo người dân ở đây, sự việc trên đã khiến niềm tin dành cho chính quyền của họ đã sụt giảm và người dân vô cùng mong mỏi các cơ quan chức năng liên quan sớm "vào cuộc" tìm câu trả lời.

Hoàng Phan