Theo ghi nhận, lực lượng chức năng đã lắp đặt xong 16 camera giám sát dọc tuyến đường Bùi Viện, Đồng Xá và các khu vực ra vào khu đất 9,2ha bị các hộ dân lấn chiếm, xây nhà trái phép; để kiểm soát giám sát lượng người ra vào.
Trong ngày 15/6, lực lượng chức năng đã hoàn thiện quây tôn chiều dài khoảng 500m dọc đường Bùi Viện làm rào chắn dọc khu đất 9,2ha. Những việc này nhằm ngăn cách khu đất để phục vụ cưỡng chế, đảm bảo an toàn; đồng thời phát hiện, ngăn chặn các trường hợp tiếp tục có hành vi chiếm đất, gây rối, cản trở người thi hành công vụ.
Quận Hải An đã lập các tiểu ban tuyên truyền - vận động; hồ sơ; cưỡng chế - phá dỡ; đảm bảo an ninh trật tự; hậu cần... Tính đến chiều 16/6, mọi công tác chuẩn bị từ phương tiện, công cụ, nhân lực… cho cuộc cưỡng chế đã hoàn tất.
Thường trực Thành ủy, UBND TP đã thông qua kế hoạch cưỡng chế của quận. Dự kiến cuộc cưỡng chế bắt đầu từ 7h sáng 21/6 và thực hiện một lần với các trường hợp vi phạm. Tất cả các hành vi chống đối, lăng mạ lực lượng làm nhiệm vụ sẽ bị xử lý đúng luật.
Theo nhận định của các lãnh đạo địa phương, đây là cuộc cưỡng chế có số người vi phạm, quy mô diện tích bị chiếm nhiều nhất từ trước đến nay; một số đối tượng có lý lịch phức tạp, những người dân vi phạm chưa có nhận thức đầy đủ, đúng đắn, rất dễ bị lôi kéo, xúi giục.
Thường trực Quận ủy, UBND quận đã tập trung chỉ đạo duy trì thường xuyên, liên tục công tác vận động bằng nhiều hình thức. Trung tâm VHTT&TT quận đã lắp bổ sung thêm 2 cụm loa (ngoài 2 cụm đã có trước đây) tại vị trí mặt đường Bùi Viện và tại Nhà điều hành cũ của TCty 319 để tuyên truyền. Cộng với tuyên truyền lưu động bằng xe chuyên dụng, Tiểu ban tuyên truyền cũng chia thành 8 nhóm gặp gỡ trực tiếp, vận động cá biệt đến 79 hộ dân trong khu vực 9,2ha và 15 hộ tại nơi chưa có đăng ký hộ khẩu thường trú.
Tính đến thời điểm hiện tại, có duy nhất 1 hộ dân là hộ ông Nguyễn Hoài Đức đã tự nguyện tháo dỡ, hoàn trả mặt bằng cho Nhà nước.
Trước đó, từ 1996, Thủ tướng có quyết định giao 14,2ha đất (trong đó có 9,2ha đất) trên địa bàn huyện An Hải (nay là quận Hải An) cho Quân chủng Phòng không - Không quân quản lý mục đích sử dụng tăng gia, sản xuất, nuôi trồng thuỷ sản phục vụ đời sống bộ đội.
Năm 2012, toàn bộ diện tích này nằm trong quy hoạch tổng thể Cảng Hàng không quốc tế Cát Bi.
Năm 2013, Thủ tướng có quyết định điều chỉnh, loại khu đất này khỏi quy hoạch sân bay Cát Bi, cho phép chuyển mục đích khu đất này vào quy hoạch phát triển KT-XH Hải Phòng.
Ngày 12/8/2014, Bộ Tổng Tham mưu có quyết định giao khu đất cho TCty 319 (Bộ Quốc phòng) quản lý, sử dụng. TCty 319 thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, lập dự án đầu tư. Một số lãnh đạo sư đoàn 363, đơn vị đang trực tiếp quản lý khu đất đã cùng một số cán bộ địa phương tự lập hồ sơ, quy hoạch 5,2ha trong khu đất thành từng lô nhỏ để phân lô, bán nền trái luật. Vi phạm trên đã bị Tòa án Quân sự QK3 xét xử.
Với khu đất 9,2ha, khi TCty 319 tiếp nhận mặt bằng, quản lý, sử dụng; đã xuất hiện việc các nhóm đối tượng tổ chức san lấp, lấn chiếm đất trái phép, xây dựng nhà ở bán cho nhiều người. Những đối tượng này còn đe dọa, uy hiếp cán bộ TCty 319, phường Thành Tô. Bộ Quốc phòng sau đó có văn bản bàn giao 14,2ha đất này cho UBND Hải Phòng quản lý, sử dụng.
UBND Hải Phòng xác định các hành vi chiếm đất, tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền về đất đai cho phép, tự ý xây dựng nhà, công trình trái phép, tự ý mua bán, chuyển nhượng trái quy định là vi phạm nghiêm trọng pháp luật. Trong khi đó, khu vực này đã được Hải Phòng quy hoạch tỉ lệ 1/500 làm đất tái định cư.
Từ 2018 đến nay, quận đã nhiều lần ra quyết định cưỡng chế với 93 công trình xác định được người vi phạm; ra quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là phá bỏ công trình xây dựng với 66 công trình không xác định được người vi phạm. Tuy nhiên, những người vi phạm không tự giác chấp hành.
Trong thời gian này, lãnh đạo quận Hải An mong muốn 158 hộ dân còn lại tự nguyện chấp hành các biện pháp khắc phục hậu quả, tự giác tháo dỡ công trình, vật nuôi trên diện tích vi phạm để bàn giao lại cho Nhà nước. Quận cũng xác định được 93 hộ, người đứng tên trên các công trình xây dựng nhà ở trái pháp luật. 66 công trình xây dựng còn lại, chủ yếu là nhà cấp 4 không xác định được các đối tượng vi phạm. Qua rà soát, thống kê, 159 công trình vi phạm, phân loại như sau: 114 công trình nhà 1 tầng, 15 công trình nhà 2 tầng, 1 công trình nhà 3 tầng, 29 công trình không phải là nhà ở.
Đối với các hành vi tự ý phân chia khu đất hơn 5,2 ha, tháng 10/2018, Tòa án quân sự Quân khu 3 đã tuyên phạt cựu Sư đoàn trưởng Sư đoàn 363 cùng những đối tượng có liên quan trong vụ án vi phạm quy định về quản lý đất đai mức án từ 36 đến 42 tháng tù.
