Việc “ép” dân mua bồn nước Việt Mỹ: UBND huyện Định Hóa có “biện minh” vi phạm?

(PLO) - Ngay sau khi báo PLVN đăng tải loạt bài về việc “ép” người dân nghèo, đặc biệt khó khăn tại huyện Định Hóa, Tỉnh Thái Nguyên phải mua bồn nước Việt Mỹ theo Quyết định 755 của Thủ tướng chính phủ. UBND huyện Định Hóa đã có văn bản số 757 gửi UBND tỉnh Thái Nguyên và báo PLVN báo cáo về sự việc trên. Nhưng trong nội dung văn bản 757, UBND huyện Định Hóa cho rằng báo PLVN đăng tải không có cơ sở. Vậy đâu là sự thật?
Việc “ép” dân mua bồn nước Việt Mỹ: UBND huyện Định Hóa có “biện minh” vi phạm?

Mâu thuẫn sự “biện minh” của UBND huyện Định Hóa

Ý kiến phản hồi của UBND huyện Định Hóa trong văn bản phúc đáp báo PLVN cũng như UBND Tỉnh Thái Nguyên, có nêu và “giải trình” rõ sự việc một cách trình tự và đúng “quy trình”. Theo như văn bản 757 thì ngay sau khi nhận được QĐ 755 thì UBND huyện đã tổ chức hội nghị với 17 xã khu vực đặc biệt khó khăn để triển khai các nội dung hỗ trợ theo QĐ 755. Trong đó có việc thống kê, rà soát và tổng hợp nhu cầu của người dân gửi  về UBND các xã để tổng hợp trình UBND huyện Định Hóa.

Thế nhưng, trong qua trình thực hiện tổng hợp mà UBND các xã gửi về huyện trong tháng 7/2014, UBND huyện Định Hóa cũng thừa nhận các xã thống kê không thống nhất, không cụ thể mục đích sử dụng đúng với nội dung, mục đích của QĐ 755. Chính vì vậy, ngày 4/8, UBND huyện Định Hóa có công văn số 595 “hướng dẫn” chi tiết về quy trình, các bước thực hiện, có các biểu mẫu hướng dẫn kèm theo.
Ông Ma Đình Đối, chủ tịch UBND huyện Định Hóa, Tỉnh Thái Nguyên
 Ông Ma Đình Đối, chủ tịch UBND huyện Định Hóa, Tỉnh Thái Nguyên

Và đến ngày 21/8/2014, UBND huyện Định Hóa đã ban hành Quyết định số 2061, phê duyệt danh sách hỗ trợ cho hộ nghèo theo QĐ 755 mà UBND các xã gửi lên. Song, một lần nữa, ngày 28/8/2014, UBND huyện Định Hóa lại có công văn số 658 yêu cầu các xã thực hiện nghiêm túc chính sách cho hộ nghèo theo QĐ 755 nhằm đảm bảo việc công khai, minh bạch trong bình xét đối tượng, lựa chọn các chủng loại hàng hóa , hãng sản xuất, giá các loại máy móc thiết bị..

Cũng trong báo cáo sự việc, UBND huyện Định Hóa cũng cho rằng, đến ngày 17/9/2014, UBND huyện Định Hóa vẫn chưa nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định giá các loại máy móc thiết bị của các xã, vì vậy chưa thẩm định giá bồn nước nên không biết là giá cao hay thấp?

Bên cạnh đó, UBND huyện Định Hóa cũng khẳng định là không “định hướng” cụ thể cho  người dân là đào giếng, xây bể hay mua bồn nước nào..Đồng thời, cho rằng báo PLVN phản ánh không chính xác việc đa số người dân phải mua bồn Việt Mỹ, bởi có nhiều xã, người dân đăng ký đa dạng như xây bể, đào giếng, mua nhiều loại bồn nước có kích cỡ to bé khác nhau.

Đâu là sự thật?

Sự việc trên là nội dung trong báo cáo của UBND huyện Định Hóa gửi UBND Tỉnh Thái Nguyên theo sự chỉ đạo công văn 2433 của UBND Tỉnh Thái Nguyên yêu cầu kiểm tra làm rõ nội dung mà báo PLVN phản ánh. Với nội dung báo cáo như vậy, so với thực tế mà báo PLVN phản ánh thì rõ ràng UBND huyện Định Hóa “dường như” đang bao che cho sai phạm của chính UBND huyện bằng các văn bản ban hành và việc làm sai trái của UBND các xã, thể hiện bằng các “lí do” mâu thuẫn nói trên.

Ngay từ đầu, trong tháng 7/2014, UBND huyện Định Hóa cũng đã thừa nhận việc các xã thống kê không thống nhất, không cụ thể mục đích sử dụng theo QĐ 755. Chính các xã đã làm sai như vậy nên ngày 4/8, UBND huyện đã ban hành công văn số 595 để hướng dẫn chi tiết về quy trình, các bước thực hiện…kèm theo các biểu mẫu hướng dẫn để cho các xã thực hiện.

Sau khi các xã thực hiện xong, tổng hợp và gửi lên UBND huyện thì ngày 21/8, UBND huyện mới ra quyết định  số 2061, phê duyệt danh sách đối tượng thụ hưởng. Chính trong thời gian này, báo PLVN đã nhận được phản ánh của người dân về việc “ép” phải mua bồn nước Việt Mỹ và PV đã tìm hiểu, xác minh thông tin, sau đó có phản ánh sự việc với ông Ma Đình Đối, Chủ tịch UBND huyện Định Hóa. Sau khi PV báo PLVN phản ánh thì UBND huyện đã ra công văn số 658 ngày 28/8 về việc yêu cầu các xã phải thực hiện chính sách được dân chủ, công khai minh bạch, lựa chọn chủng loại hàng hóa phải theo nhu cầu của người dân.

Vậy việc UBND huyện Định Hóa nói rằng báo PLVN phản ánh không có cơ sở thì tại sao phải ban hành công văn 658 chấn chỉnh UBND các xã phải công khai minh bạch và không được bắt buộc người dân mua những chủng loại mà họ không có nhu cầu? Lí do ban hành công văn 658, bản thân ông Lưu Hồng Khoa, Trưởng phòng dân tộc huyện Định Hóa cũng thừa nhận với PV rằng, khi PV phản ánh với chủ tịch UBND huyện thì huyện mới ra văn bản này để chấn chỉnh..

Theo UBND huyện thì quyết định  số 2061, phê duyệt danh sách đối tượng thụ hưởng chưa có quyết định phê duyệt về kinh phí, giá cả, chủng loại hàng hóa. Nhưng thực tế, trong quyết định phê duyệt này, các danh sách kèm theo lại ghi rất rõ 1400 hộ dân đăng ký mua bồn nước, 14/17 xã mua bồn nước Việt Mỹ với giá 2.300.000đ?

Việc UBND huyện Định Hóa cho rằng báo PLVN nêu 100% hộ dân phải mua bồn Việt Mỹ là không chính xác, đồng thời khẳng định có nhiều xã, người dân đăng ký xây bể, đào giếng, mua nhiều loại bồn nước có kích cỡ to bé khác nhau..Vậy UBND huyện Định Hóa có nói sai sự thật và đang cố tình bao che cho sai phạm của mình? Bởi lẽ, trong bài: “Lộ” bằng chứng chính quyền “ép dân” mua bồn nước Việt Mỹ” đã nói rất rõ về việc trên. Còn thực tế trong danh sách kèm theo QĐ 2061 của UBND huyện Định Hóa, trong 1665 hộ dân được thụ hưởng thì có đến 1400 hộ được hỗ trợ mua bồn nước, trong đó 14/17 xã là mua bồn nước Việt Mỹ, chỉ có 3 xã là dùng các loại bồn khác nhau. Điều đáng nói là tất cả các loại bồn của 17 xã được “chỉ định” là loại bồn 1000l?

Mâu thuẫn hơn là việc UBND huyện Định Hóa khẳng định, đến ngày 17/9/2014, UBND huyện Định Hóa vẫn chưa nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định giá các loại máy móc thiết bị của các xã, vì vậy chưa thẩm định giá bồn nước nên không biết là giá cao hay thấp? Thế nhưng thực tế thì UBND huyện Định Hóa ban hành công văn số 595, ngày 4/8, “hướng dẫn” chi tiết về quy trình, các bước thực hiện, có các biểu mẫu hướng dẫn kèm theo lại ghi rất rõ ràng trong các biểu mẫu hướng dẫn chủng loại là bồn nước Việt Mỹ, giá 2.300.000đ?

Ngày 17/9, UBND huyện Định Hóa nói như vậy tại sao trước đó ngày 4/8, UBND huyện đã có văn bản “ấn định” chủng loại Việt Mỹ và đã “thẩm định” được giá loại bồn nước Việt Mỹ là 2.300.000đ?

Vậy câu hỏi được đặt ra, có hay không việc UBND huyện Định Hóa với công ty TNHH xây dựng và thương mại Sơn Trang “bắt tay” nhau để “thẩm định” giá và “ấn định” vào trong văn bản hướng dẫn?

Trao đổi về việc trên, Luật sư Nguyễn Minh Long, Công ty luật Dragon - Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, về phía chính quyền huyện và xã, đã có dấu hiệu thỏa thuận liên kết với Công ty Sơn Trang để  buộc dân phải đăng ký Bồn nước Việt Mỹ  là việc làm vi phạm pháp luật Về Nhóm hành vi Hạn chế Cạnh tranh theo điều 8 Luật cạnh tranh .Cụ thể: Chính quyền buộc dân phải mua bồn nước Việt Mỹ và ấn định giá mua là: " Hành vi thỏa thuận, ấn định giá hàng hóa" theo điều 10 Nghị định 120/2005/ NDCP. "Hành vi thỏa thuận, kìm hãm không cho doanh nghiệp khác tham gia thị trường phát triển, kinh doanh"(Theo điều 15 Nghị định 120/2005/NDCP). "Hành vi thỏa thuận phân chia thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hóa"(Theo điều 11 Nghị định 120/2005/NĐCP).

Chính quyền “ép” người dân phải mua bồn nước Việt Mỹ và ấn định giá là Xâm phạm đến quyền, lợi ích chính đáng của người dân về Quyền tự do lựa chọn hàng hóa sản phẩm của nhân dân(Điều 14 Hiến pháp năm 2013).
Đồng thời hành vi của chính quyền thuộc những Hành vi bị cấm trong lĩnh vực giá:

a) Can thiệp không đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật vào quyền, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực giá;

b) Ban hành văn bản không đúng thẩm quyền; không đúng trình tự, thủ tục;

c) Tiết lộ, sử dụng thông tin do tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh cung cấp không đúng quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; (Trích điều 10 Luật Giá năm 2012). 
Có hành vi xâm phạm đến quyền của người tiêu dùng được quyền“ Lựa chọn, thỏa thuận và góp ý về giá khi mua hàng hóa, dịch vụ.( K1 Điều 13. Quyền của người tiêu dùng Luật Giá năm 2012). Và cần xử lý cán bộ công chức, viên chức theo điều 120 Luật cạnh tranh khi có hành vi vi phạm.

Đọc thêm