Năm 1995, UBND huyện Côn Đảo có “Thông báo về việc thỏa thuận tạm giao đất số 19/TB-UB”, nội dung thỏa thuận tạm giao cho cụ Phạm Kỳ Dư 9.000m2 để khai thác đất sản xuất gạch, không nêu rõ vị trí khu đất.
Năm 2014, sau khi cụ Dư qua đời, thì bà Phạm Ngọc Hà (SN 1958, con cụ Dư) khởi kiện, đề nghị tòa công nhận thửa đất 30, 31; tờ bản đồ 14; diện tích 3.559m2; tại đường Phan Chu Trinh, Côn Đảo (đã được huyện cấp sổ đỏ cho bà Nguyễn Kim Hoa từ 1999) là của cha mình. Bà Hà cho rằng đây chính là khu đất mà huyện đã “tạm giao” cho cha mình từ 1995; nên đề nghị hủy sổ đỏ đã cấp cho bà Hoa.
Về phía bà Hoa, cho hay khu đất trên bà khai hoang trước những năm 1980, sử dụng liên tục, không tranh chấp, không mua bán với ai; đến 1999 được cấp sổ đỏ. Bà Hoa cho rằng con cụ Dư đã nhầm lẫn. Diện tích đất huyện tạm giao cụ Dư năm 1995 là diện tích khác nào đó, không liên quan đến thửa 30, 31 của mình.
Vụ kiện sau đó đã trải qua nhiều phiên xử, 1 lần tại TAND huyện Côn Đảo, 2 lần tại TAND tỉnh BR-VT, với những phán quyết khác nhau. Đến nay, vụ kiện vẫn đang chờ TAND cấp cao tại TP HCM mở phiên phúc thẩm.
Một trong những căn cứ quan trọng để các cấp tòa ra phán quyết chính xác, công tâm trong vụ kiện này; là giải trình của UBND huyện Côn Đảo, đơn vị quản lý đất, cấp sổ đỏ. Được biết ngày 21/9/2017, UBND huyện đã có Văn bản 2294/UBND-TNMT gửi tòa án, nêu rõ những vấn đề xung quanh vụ kiện.
Thứ nhất, với khu đất năm 1995 tạm giao cụ Dư, huyện khẳng định dựa trên bản phác họa sơ đồ vị trí tạm giao có sai số đo đạc lớn do khi ấy tại Côn Đảo chưa được đo đạc lập bản đồ, thậm chí chưa có máy đo; “áng chừng về diện tích”. Nói cách khác, diện tích đất tạm giao cụ Dư cụ thể chính xác ở vị trí nào, UBND huyện cũng không biết.
Về sai sót này, không chỉ với trường hợp cụ Dư, nên ngày 22/8/2002, UBND Côn Đảo đã có Công văn 373/UB.KT xác nhận một số trường hợp trước đó tại địa phương “thủ tục tạm giao đất không đúng quy định, chưa đo đạc tách thửa bản đồ diện tích được giao”.
Thứ hai, Thông báo số 19 sau đó đã được huyện thay thế bằng Quyết định 85/QĐ.UB ngày 27/2/2004 thu hồi khu đất đã giao cụ Dư và “các văn bản giao đất trước đây có nội dung trái với Quyết định này đều bãi bỏ”.
Thứ ba, UBND huyện cho biết đầu những năm 2000 đã có một đợt rà soát hiện trạng sử dụng đất, cấp sổ đỏ cho các hộ và cụ Dư từ đó đến khi qua đời không có kiến nghị, khiếu nại, khiếu kiện gì với khu đất đã được cấp sổ đỏ cho bà Hoa.
Thứ tư, UBND huyện cho hay năm 2014 bà Hoa không “bao chiếm” khu đất. Do khu đất này bà Hoa đã được cấp sổ đỏ, không có tranh chấp khi đó, nên có quyền làm hàng rào bao quanh khu đất.
 |
Văn bản 2294/UBND-TNMT của UBND huyện Côn Đảo. |
UBND huyện xác nhận thực tế bà Hoa có sử dụng đất nên mới kê khai đăng ký năm 1999, trồng trọt hoa màu, cây trái trên thửa đất. Sau khi các con lớn, có công việc ổn định, bà Hoa chuyển sang trồng cây ăn trái.
Thứ năm, UBND huyện khẳng định Văn bản 19 năm 1995 của huyện không phải là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời. “Việc cấp Giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố quy hoạch, kế hoạch, thời điểm, quá trình sử dụng đất. Ngoài ra Thông báo 19 còn có điều khoản nếu không sử dụng trong 12 tháng sẽ bị thu hồi”, UBND huyện khẳng định.
Thứ sáu, UBND huyện cho hay hồ sơ cấp sổ đỏ cho bà Hoa, hiện huyện vẫn còn lưu trữ đầy đủ. Phản bác một quan điểm cho rằng sổ đỏ huyện cấp cho bà Hoa chưa thực hiện đúng theo quy định, UBND cho hay sẵn sàng “đề nghị thanh tra lại 107 hồ sơ cấp sổ đỏ tại danh sách kèm theo Quyết định 356/QĐ.UB ngày 19/10/1999”.
Thứ bảy, UBND huyện khẳng định không cấp nhầm sổ đỏ, mà cấp theo quy định và hiện trạng sử dụng đất. Việc đo đạc thành lập bản đồ là tiến hành đồng bộ chứ không thể đo và cấp cho mình bà Hoa. Năm 1999, UBND huyện khẳng định khu đất bà Hoa sử dụng ổn định, không có tranh chấp.
Thứ tám, UBND huyện cho hay hồ sơ xin cấp sổ đỏ với một số khu đất cụ Dư từng đứng tên bị thất lạc. Điều đáng lưu ý, theo UBND huyện, cụ Dư từng là Trưởng phòng Xây dựng - Giao thông huyện. Và con cụ Dư khi khởi kiện lại không cung cấp hồ sơ xin giao đất, thửa, tờ bản đồ nào.
Sau khi đưa ra những ý kiến như trên, UBND huyện đề nghị cấp phúc thẩm căn cứ Điều 255, 256, 599, 600 Bộ luật Dân sự; khoản 4 Điều 100, khoản 5 Điều 166 Luật Đất đai 2013 quy định về việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất; để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bà Hoa, là người đã được huyện cấp sổ đỏ. UBND huyện đề nghị Tòa công nhận quyền sử dụng đất của bà Hoa với khu đất.
Phía bà Hoa cho biết, với những thông tin rõ ràng, căn cứ pháp lý minh bạch như trên, bà tin tưởng cấp phúc thẩm sẽ đưa ra phán quyết đúng luật, công tâm; sớm chấm dứt vụ kiện đã dai dẳng kéo dài nhiều năm.
