Có những chữ ký chỉ ký cho vui, ký vào những thủ tục bắt buộc như một sự cam kết cá nhân. Còn có những ký ra tiền và ra…rất nhiều tiền. Những chữ ký uy lực, những chữ ký biến người nghèo thành nghèo thêm, biến kẻ giàu thành giàu hơn nữa. Và một trong những dạng chữ ký uy lực rơi vào nhóm những người ban hành chính sách.
Thực tiễn tạo nên chính sách nhưng bây giờ nhiều lúc, nhiều nơi, chính sách mới là thứ quyết định thực tiễn. Và vì chính sách ra tiền nên chạy chính sách đang trở nên một hiện tượng bất bình thường, để một khái niệm mới về tham nhũng ra đời: Tham nhũng chính sách!
Chính sách do cơ quan nhà nước, cơ quan có thẩm quyền ban hành ra và sẽ do người có thẩm quyền ký tá. Như vậy, nó phản ánh ý chí của các cơ quan nhà nước mà ở đó sẽ có những người đại diện. Nhưng lạ là nhiều văn bản được ban hành lại do… đồng tiền chi phối. Nói cách khác, việc lobby để ban hành văn bản nhằm có lợi cho cá nhân, doanh nghiệp… đang trở thành một hiện tượng tiêu cực đáng lên án. Văn bản ra đời do ý chí của… người có tiền. Và người ký văn bản cũng có tiền nhờ ký các văn bản không đại diện cho ý chí của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Đất nước đang trên đà phát triển, hàng loạt chính sách sẽ được ban hành. Theo đó, việc “cài cắm” những điều khoản có lợi cho một ai đó trong văn bản đã và đang diễn ra một cách… “rầm rộ âm thầm”. Dễ thấy nhất hiện nay là trong lĩnh vực đất đai, bất động sản hay các dự án kinh tế lớn.
Từ tầm cao chúng ta có Hiến pháp, sẽ không có bất kỳ một văn bản có chữ ký nào được phép vi hiến. Sau nữa là Luật Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật cũng quy định rõ ràng để minh bạch và luật hóa chuyện ký tá ban hành văn bản. Nhưng những văn bản vi hiến, những văn bản trái thẩm quyền, những văn bản vì lợi ích nhóm và có dấu hiệu tham nhũng chính sách vẫn được ban hành. Những chữ ký ra tiền vẫn ung dung ký tá văn bản bất chấp những hậu quả pháp lý và dân sinh sau đó.
Chữ ký của người có quyền theo đó không phải là thứ mang ra ký bừa, ký ẩu bởi nó có giá trị đến mức chữ ký “hàng fake” cũng làm cho ối người điêu đứng và bị mắc lừa. Và chữ ký là sự thể hiện vai trò và cam kết chính trị của người có trách nhiệm với dân, với nước, nên vì tiền, vì ẩu, hay vì bất luận điều gì mà nhắm mắt ký bừa, ký ẩu thì sẽ là đại họa.
Lạ lùng đang có những ví dụ rành mạch như vậy, nhưng có người đã ký, khi ký bậy gây họa thì lại đổ tội cho “đứa tham mưu”. Lôi tham mưu ra "thí tốt" cho chính chữ ký và trách nhiệm của mình.
Một chữ ký làm thay đổi nhiều điều, và một chữ ký cũng có thể làm thay đổi sinh mạng chính trị của người ký văn bản. Thậm chí, một ngày đẹp trời chính chữ ký của mình lại chính là con dao hại chính mình, vậy nên xin đừng ký bừa, ký vội vì bất luận nguyên nhân gì…
Ở một khía cạnh khác, một câu chuyện thời sự đang diễn ra đã chứng minh tác hại khôn lường của một chữ ký mà lẽ ra… không nên ký!
