Cả nước có 357 trường hợp mắc viêm não vi rút
Theo PGS.TS. Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, viêm não vi rút là bệnh nguy hiểm do nhiều loại vi rút gây nên trong đó có vi rút viêm não Nhật Bản - một trong những tác nhân gây bệnh này. Bệnh thường gây tổn thương ở não, để lại di chứng thần kinh và tử vong cao. Biểu hiện chính của bệnh là sốt cao và kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương. Trẻ em dưới 15 tuổi là những người có nguy cơ cao bị mắc bệnh. Bệnh xuất hiện quanh năm, nhưng mùa dịch là vào các tháng mùa hè, đỉnh điểm là các tháng 6, 7, 8.
Các căn nguyên gây viêm não thường là các vi rút arbo (trong đó có vi rút viêm não Nhật Bản), vi rút herpes, các vi rút đường ruột (như EV 71 gây bệnh tay chân miệng) và các vi rút khác hiện y học chưa biết rõ. Do các triệu chứng lâm sàng rất khó phân biệt giữa các chủng vi rút nên việc chẩn đoán nguyên nhân phải thông qua xét nghiệm xác định vi rút. Như vậy, bệnh viêm não Nhật Bản chỉ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây bệnh viêm não vi rút ở nước ta.
Viêm não Nhật Bản được xác định là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi truyền. Lợn và chim là những ổ chứa vi rút viêm não Nhật Bản. Muỗi là trung gian truyền bệnh hút máu động vật có chứa vi rút rồi truyền cho người khi đốt. Muỗi thường đẻ trứng ở ruộng, kênh, mương và hay trú đậu ở các chuồng gia súc (lợn, trâu bò).
"Tính từ đầu năm đến ngày 4/7/2014, cả nước đã ghi nhận 357 trường hợp mắc viêm não vi rút, rải rác tại 32 tỉnh, thành phố, trong đó có 6 trường hợp tử vong. Tỉnh Gia Lai ghi nhận 2 trường hợp tử vong do viêm não vi rút; Điện Biên (1 trường hợp), Bạc Liêu (1 trường hợp), Hà Nội (1 trường hợp) và Sơn La (1 trường hợp). Trong 6 trường hợp tử vong, chỉ có 1 trường hợp (tại Ba Vì, Hà Nội) được chẩn đoán là viêm não Nhật Bản. So với cùng kỳ năm 2013, số trường hợp mắc viêm não vi rút giảm 10,8%. Viêm não Nhật Bản B ghi nhận phần lớn ở khu vực miền Bắc, tập trung chủ yếu tại Bệnh viện Nhi Trung ương (69 ca) và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương (5 ca người lớn)" - Cục trưởng Trần Đắc Phu cho biết thêm.
Tiếp tục triển khai tiêm chủng mở rộng viêm não Nhật Bản
Bộ y tế đã triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, tổ chức tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ em từ 1 - 5 tuổi ở 63/63 tỉnh, thành phố. Dự trù vắc xin viêm não Nhật Bản tăng 1,7 triệu liều, nâng tổng số của năm 2014 là 4 triệu liều so với 2,3 triệu liều năm 2013. Đến thời điểm này các tỉnh đạt kết quả cao (tiêm đủ 3 mũi) là Hà Nội (89,9%), Bắc Giang (96,2%), Tây Ninh (96,6%)...
| |
| PGS.TS. Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng |
Ngoài tiêm chủng, để phòng chống bệnh viêm não Nhật Bản, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở, chuồng gia súc sạch sẽ để hạn chế nơi trú đậu của muỗi; nên dời chuồng gia súc xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy. Khi đi ngủ cần mắc màn, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi trong các hộ gia đình, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc đề phòng muỗi đốt. Đặc biệt, biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất là phải tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch. Tiêm chủng với 3 liều cơ bản: Mũi 1 lúc trẻ được 1 tuổi; mũi 2 sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; mũi 3 cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3 - 4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Đặc biệt chú ý là khi trẻ có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương thì phải đưa ngay đến các cơ sở y tế để được chuẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cục trưởng Trần Đắc Phu cho biết: "Từ trước những năm 1997, khi nước ta bắt đầu triển khai tiêm vắc xin phòng bệnh viên não Nhật Bản, nguyên nhân gây viêm não vi rút chủ yếu là vi rút viêm não Nhật Bản chiếm tới 61,3% trong tổng số các ca viêm não năm 1995. Nhờ kết quả phòng bệnh của Chương trình triển khai tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản, số trường hợp viêm não do vi rút viêm não Nhật Bản tại nước ta đã giảm đáng kể. Đến nay, chỉ chiếm khoảng 10 - 15% tổng số các trường hợp mắc bệnh viêm não vi rút".