Theo Công an thành phố Hà Nội, căn cước công dân là một loại giấy tờ quan trọng. Mã QR và chip trên thẻ căn cước công dân chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao triệt để lợi dụng để trục lợi. Trong đó bao gồm những thông tin về tên, năm sinh, ảnh cá nhân, dữ liệu sinh trắc học cơ bản…
Tuy nhiên, hiện nay nhiều công dân vẫn “vô tư” chia sẻ hình ảnh căn cước công dân của mình trên mạng xã hội. Hành vi chia sẻ đó tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân. Chỉ cần dựa vào mã QR hoặc thông tin in trên thẻ căn cước công dân là biết rõ thông tin cá nhân của công dân. Từ những thông tin đó, các đối tượng xấu có thể dễ dàng lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Các đối tượng có thể dùng hình ảnh căn cước công dân (hay Chứng minh nhân dân) được chia sẻ trên mạng đăng ký tài khoản ngân hàng, hoặc vay tiền trên app, bị dùng để đăng ký số điện thoại trả sau và có thể bị dùng để đăng ký mã số thuế ảo…
Hiện tại có rất nhiều ứng dụng cho vay tiền online chỉ cần chụp hình ảnh căn cước công dân (hay chứng minh nhân dân) hai mặt là có thể được giải quyết hợp đồng vay tiền và giải ngân một cách nhanh chóng. Vì vậy mà các đối tượng xấu thường tìm cách lấy thông tin cá nhân của người khác, sau đó chụp ảnh và gửi vào những ứng dụng này để vay tiền nhằm mục đích chiếm đoạt.
Các app cho vay tiền online này có ưu điểm là thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh, nhưng có nhược điểm lớn nhất đó là bỏ qua khâu xác minh chính chủ, hoặc có xác minh nhưng quá trình xác minh rất sơ sài, từ đó tạo sơ hở và kẽ hở cho những đối tượng khác có cơ hội để chiếm đoạt tiền thông qua hợp đồng vay.
Đã có rất nhiều người bị lợi dụng sử dụng hình ảnh căn cước công dân (hay chứng minh nhân dân) hai mặt để đăng ký thuê bao trả sau của các nhà mạng, sau đó thực hiện những cuộc gọi quốc tế, hoặc thực hiện các cuộc gọi trong nước một cách vô tội vạ.
Hiện nay có rất nhiều công ty ảo hoạt động không có nhân viên, thường mua lại ảnh chứng minh nhân dân/căn cước công dân của người khác đăng ký mã số thuế ảo cho nhân viên công ty nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Cũng có nhiều công ty chọn hình thức ra thông báo tuyển dụng nhân sự không giới hạn số lượng với mức lương cao để thu hút người khác nộp hồ sơ xin việc, nhưng cuối cùng thì họ đều thông báo không trúng tuyển, sau đó lấy ảnh chứng minh nhân dân/căn cước công dân của người xin việc đó dùng để đăng ký mã số thuế ảo…
Trước hiện tượng đó, Công an thành phố Hà Nội đưa ra một số kiến nghị, không đăng tải, chia sẻ hình ảnh căn cước công dân trên mạng xã hội; không cung cấp thông tin căn cước công dân cho những dịch vụ không thiết yếu, các dịch vụ không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân; không cho người khác mượn căn cước công dân nếu không có mục đích chính đáng.
Khi mất căn cước công dân, công dân cần trình báo lên cơ quan chức năng để báo mất và làm lại giấy tờ. Đồng thời phòng ngừa trường hợp số căn cước công dân bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật thì có căn cứ để chứng minh bản thân không có liên quan đến các giao dịch dân sự đó.
Trong trường hợp bị lừa lấy thông tin chứng minh nhân dân/căn cước công dân để đi vay tiền thì người dân cần nhanh chóng thông báo với đơn vị cho vay, đồng thời liên hệ đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ nhanh nhất. Còn trường hợp bị các đối tượng xấu lợi dụng lấy số chứng minh nhân dân hay số thẻ căn cước công dân để đi đăng ký mở tài khoản ngân hàng hay đăng ký thuê bao trả sau thì người dân cũng cần nhanh chóng liên hệ đến ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ.
