Một bức tường, giá tỷ đồng
Đơn cử như quận Cầu Giấy, hiện tại quận này đã và đang thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB), đầu tư xây dựng 3 tuyến đường mới gồm Nguyễn Văn Huyên kéo dài, Vành đai 2 và Trần Quý Kiên kéo dài. Theo Phó Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy Trần Việt Hà, 3 tuyến đường trên có 64 trường hợp có thửa đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng. Quận đã có phương án xử lý hợp thửa, chỉnh trang cho tồn tại được 42 trường hợp.
Quận Hoàng Mai có 75 trường hợp “siêu mỏng, siêu méo” xuất hiện chủ yếu dọc tuyến đường Vành đài 2 và tuyến đường ven sông thuộc dự án thoát nước giai đoạn II. Trong đó có 48 trường hợp thu hồi, 23 trường hợp tiến hành hợp thửa và 2 trường hợp chỉnh trang cho tồn tại tạm thời (phường Vĩnh Hưng và Tân Mai do nằm vào dự án khác). Việc xử lý vẫn rất khó khăn, nhiều trường hợp không thực hiện thủ tục hợp thửa với hộ liền kề vì chưa có sự thống nhất giữa hai bên.
Quận Hai Bà Trưng có đường Vành đai 1 (đoạn Ô Đông Mác - Nguyễn Khoái) và đường Thanh Nhàn cũng có 70 trường hợp sau GPMB, diện tích còn lại không đủ xây dựng và khả năng xuất hiện tình trạng mỏng, méo rất dễ xảy ra. Theo Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng Cáp Sĩ Phong, quận thường xuyên rà soát, kiểm tra, quản lý nhằm tránh những nhà “siêu mỏng, siêu méo” xuất hiện.
Theo đánh giá của Ban Đô thị HĐND TP về tình trạng quản lý trật tự xây dựng đô thị tại sao nhà “siêu mỏng, siêu méo” lại liên tục xuất hiện khi có tuyến đường mới. Nguyên nhân do công tác quản lý quy hoạch kiến trúc, chỉnh trang đô thị chưa được tốt. Việc lập quy hoạch chi tiết hai tuyến đường, thiết kế đô thị chưa tính đếm kỹ lưỡng trước khi phê duyệt dự án, dẫn đến sau GPMB thừa diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng. Điều này dẫn đến việc xử lý tồn tại rất khó khăn, vì nếu không vận động hợp thửa, hợp khối của các hộ dân được, Nhà nước phải thực hiện các thủ tục lập dự án thu hồi, bàn giao đơn vị quản lý. Cũng chính sự khó khăn trong vận động hợp khối, hợp thửa nên trên địa bàn thành phố sau GPMB đã từng có thửa đất mà bề rộng bé bằng đúng một bức tường (khoảng 20cm), chủ nhà đã ra giá đến hàng tỷ đồng.
Có xử lý dứt điểm?
Trưởng ban Đô thị HĐND TP Nguyễn Nguyên Quân cho biết, để những tuyến đường của Hà Nội trong tương lai không xuất hiện tình trạng mỏng, méo, thì việc quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị hai bên đường cần phải tiến hành ngay và Sở Quy hoạch-Kiến trúc Hà Nội sớm tham mưu cho TP lĩnh vực này. Trong đó, quy định rõ đối với các thửa đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng nằm ngoài chỉ giới đường đỏ hai bên tuyến đường phải thực hiện GPMB thu hồi cùng với GPMB, thu hồi đất dự án xây tuyến đường, có như vậy mới xử lý triệt để công trình “siêu mỏng, siêu méo”.
Tại các hội nghị giao ban quý năm 2016, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung đã yêu cầu các quận, huyện đôn đốc xử lý nghiêm các công trình “siêu mỏng, siêu méo”, giải quyết dứt điểm không để tái diễn. Đối với các quận, huyện đang trong quá trình đô thị hóa nhanh, nhiều tuyến đường mới mở như Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông, Hoàng Mai, Long Biên, Đông Anh, Gia Lâm…, Chủ tịch UBND TP chỉ đạo UBND các quận, huyện phối hợp với các tổ công tác liên ngành, kiểm tra việc quản lý, chỉnh trang đô thị hai bên các tuyến đường mới mở trên địa bàn được giao quản lý. Các trường hợp đất không đủ điều kiện mặt bằng xây dựng còn tồn đọng, các địa phương cần yêu cầu các phòng ban chuyên môn, UBND các phường phối hợp với Đội Thanh tra xây dựng trên địa bàn quận, huyện thực hiện các giải pháp khắc phục các tồn tại, xây dựng kế hoạch chi tiết để xử lý dứt điểm, tạo diện mạo đô thị văn minh, sạch đẹp.
Đặc biệt, UBND TP giao trách nhiệm cho Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã chịu trách nhiệm trước HĐND, UBND TP về kết quả thực hiện xử lý tồn đọng và không để phát sinh các công trình “siêu mỏng, siêu méo” hai bên các tuyến đường mới mở thuộc địa bàn quản lý.