Sống trong lo sợ
Xã Phổ Thạnh (huyện Đức Phổ) là một trong những xã chịu ảnh hưởng nặng của tình trạng nước biển xâm thực, tập trung ở các thôn Thạch Bi 1, Thạch Bi 2, Thạnh Đức.
Những ngày qua, hơn 100 hộ dân thôn Thạch Bi 1 sinh sống ở bờ biển luôn trong tâm trạng lo lắng, bất an. Nhiều năm qua vùng neo đậu tàu thuyền này bị triều cường xâm thực, sạt lở lấn sâu vào đường dân sinh, nhiều điểm sạt cách nhà dân chưa tới 2m. Để an toàn, người dân đóng cọc tre, bao cát, đá ngăn sóng biển tấn công.
Ông Cao Vũ Giã (ngụ thôn Thạch Bi 1) cho biết: “Năm 2013, sóng biển đánh giật mạnh vào tới nhà tôi. Sợ nhà sập, gia đình phải bỏ ra 10 triệu đồng đàm kè tạm chắn sóng. Tuy nhiên, mỗi năm sóng biển lại xâm lấn vào một ít. Gia đình tôi rất lo lắng khi mùa mưa bão năm nay đã đến”.
Cách thôn Thạch Bi 1 không xa là tuyến kè trọng yếu thôn Thạch Bi 2, bảo vệ cho 300 hộ dân trong thôn. Thế nhưng mùa lũ năm ngoái, hơn 500m đê bị sóng đánh vỡ. Tường chắn sóng bị xô ngã trôi ra phía biển, mái kè bị sụt lún hoàn toàn. Đường dọc thân kè bị sụt lún, chân kè bị xô lệch, đài móng liên kết các cừ bị hư hỏng, vỡ tan hoang.
Ông Nguyễn Văn Thắng - Bí thư chi bộ thôn Thạch Bi 2, cho biết: “Bờ kè này làm lâu rồi giờ sóng biển phá hư hết. Nếu không có giải pháp lâu dài thì sẽ mất luôn cả nhà dân, nguy hiểm tính mạng dân khi có bão lớn”.
Tại bờ biển thôn Lệ Thủy (xã Bình Trị, huyện Bình Sơn) gần 1km bờ biển bị sạt lở ăn sâu vào đất liền, cuốn sập nhiều nhà dân.
Bà Nguyễn Thị Thân cho biết: “Sạt lở đã kéo sập cả mảnh vườn trước nhà hơn 200m2 đổ xuống biển, nếu bão đến thì nước biển sẽ kéo sát vào sân phía trước nhà. Hiện giờ, cả 5 nhân khẩu sống trong diện tích 600m2, nhưng không biết sẽ bị cuốn sập lúc nào, mỗi lần bão đến thì cả nhà phải di tản xin đi trú tạm”.
Theo ông Nguyễn Văn Búp - Trưởng thôn Lệ Thủy, gần 10 năm trước bờ biển cách xa khu dân cư, mỗi lần ngư dân xuống thuyền đi biển phải kéo thúng đến gần vài chục phút. Nhưng bây giờ, bờ biển chỉ còn cách khu dân cư chưa tới 2m khiến người dân rất lo ngại.
“Những năm có bão lớn liên tiếp, sóng biển dâng cao khiến cho gần 1km đường bờ biển với 19 hộ dân sát dọc đường biển bị sạt lở, cuốn trôi nhà cửa, đất đai. Nhiều ngôi nhà đã nứt hết nhưng không có chỗ ở nên vẫn phải chống cự. Sắp bão rồi, nhà lại yếu nên rất dễ sập. Hiện tại khá nhiều hộ có 2 đến 3 thế hệ cùng sinh sống, nhiều hộ phải tách hộ nên người dân bị ảnh hưởng ngày càng nhiều”, ông Búp cho biết.
 |
| Nhiều ngôi nhà ở thôn Lệ Thủy bị hư hỏng nặng nên người dân phải tự gia cố tạm bợ |
Cần có phương án căn cơ
Theo tìm hiểu của chúng tôi, nhiều năm qua, xã Bình Trị cũng đã quy hoạch các khu tái định cư, tuy nhiên, trong 19 hộ dân ở thôn Lệ Thủy chỉ mới di dời được 5 hộ. Cũng có hộ có đất tái định cư nhưng khó khăn của người dân là hầu hết đều làm nghề biển, kéo cá nên lúc nào phải có người trực, phụ giúp gần bờ.
Ông Búp cho rằng, tái định cư cho dân trong vùng sạt lở biển chỉ là giải pháp tạm thời. Vào mùa mưa lũ hằng năm, bờ biển Lệ Thủy vẫn tiếp tục xâm thực, có nguy cơ đe dọa bộ phận dân cư phía trên khu vực 19 hộ dân dọc biển.
“Đặc điểm dân cư ven biển rất đông đúc và nhà gần nhau, nếu làm được bờ kè thì vừa giữ được đất, vừa thuận lợi cho việc đi lại đánh bắt, buôn bán hải sản, dịch vụ của người dân ven biển”, ông Búp nói.
Trao đổi với chúng tôi, ông Ngô Văn Thính - Chủ tịch UBND xã Bình Trị, cho biết: “Trước đây cũng đã di dời mấy hộ ở vùng nguy hiểm. Những năm gần đây thì biển lấn sâu vào trong nên tiếp tục bị sạt lở, nguy hiểm cho người dân. Chúng tôi cũng kiến nghị nhiều lần nhưng vẫn chưa được giải quyết”.
Trong khi đó, ông Nguyễn Duy Trinh - Chủ tịch UBND xã Phổ Thạnh, kiến nghị: “Góc độ của xã thì chúng tôi chỉ có thể sửa tạm thôi. Cần có phương án căn cơ để bảo đảm an toàn cho người dân vùng ven biển Phổ Thạnh này”.
Ông Lê Thanh Tân - Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Phổ, cho biết: “Địa bàn xã Phổ Thạnh là nơi chịu ảnh hưởng nặng của triều cường xâm thực. Vừa qua, tỉnh đầu tư xây dựng tuyến kè Thạnh Đức, với vốn đầu tư khoảng 15 tỷ đồng nhưng chưa nghiệm thu thì bị triều cường đánh vỡ nát. Riêng tại các điểm bị xâm thực khác, vẫn chưa có kinh phí xây dựng. Huyện rất mong tỉnh, trung ương quan tâm hỗ trợ đầu tư”.
Không chỉ là vấn đề an toàn, tình trạng xâm thực, sạt lở bờ biển gia tăng còn đe dọa đến sinh kế của hàng ngàn hộ dân ven biển. Thiết nghĩ, phòng chống sạt lở đê biển là vấn đề cấp bách đối với tỉnh Quảng Ngãi lúc này.
