Hành trình dẫn mạch Thiền tông về phương Đông của Bồ Đề Đạt Ma

(PLVN) - Bồ Đề Đạt Ma là tổ cuối cùng của nước Ấn Độ và là Tổ có công lao to lớn đưa dòng thiền về các nước phương Đông trong đó có Việt Nam. Là hoàng tử của một nước nhưng Ngài đã từ bỏ vinh hoa để tu hành và là người được đức Phật giao trọng trách dẫn mạch Thiền tông về các nước phương Đông, để Phật pháp lan tỏa đi nhiều quốc gia trên thế giới... 

Là hoàng tử của vương quốc nhưng đức Bồ Đề Đạt Ma đã từ bỏ vinh hoa phú quý để xuất gia ngộ thiền
Là hoàng tử của vương quốc nhưng đức Bồ Đề Đạt Ma đã từ bỏ vinh hoa phú quý để xuất gia ngộ thiền

Tận mắt thấy Huyền ký của đức Phật

Ngày sau, Tổ Bát Nhã Đa La và ngài vào Hoàng cung trình với đức vua (phụ vương) Bồ Đề Anh Đa sự việc mà đức Phật Thích Ca Mâu Ni huyền ký cho ngài Bồ Đề Đạt Ma dẫn mạch nguồn Thiền tông về phương Đông. Đức vua và Hoàng hậu cũng như tất cả các quan và người trong Hoàng cung đều thấy tận mắt Huyền ký của đức Phật, đức vua Anh Đa có nói như sau: Hôm nay, Trẫm tận mắt nhìn thấy lời huyền ký của đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Trẫm có 4 ý như sau: 

1. Trẫm chấp thuận con trẫm là Thái tử Bồ Đề Đạt Ma sang phương Đông truyền pháp môn Thiền tông mà Như Lai dạy nơi thế giới này.

2. Trẫm cung cấp cho Thái tử Đạt Ma 12 người theo Thái tử phụ giúp làm công việc này, cũng như lo cho Thái tử khi ở nước ngoài một mình.

3. Trẫm yêu cầu tổ Bát Nhã Đa La, truyền “Bí mật thiền tông” này tại Hoàng Cung để Trẫm và Hoàng hậu, cũng như các quan, quân và những người trong Hoàng tộc chứng kiến. Trẫm sẽ thiết lập một “Đài Thiền Tông” nguy nga để kỷ niệm pháp môn Thiền tông học này từ giã nước Ấn.

4. Trẫm và Hoàng hậu cũng như nhiều người trong Hoàng tộc hiện theo đạo Bà La Môn. Ngày truyền “Bí mật thiền tông” cho Hoàng tử Bồ Đề Đạt Ma, cũng là ngày Trẫm, Hoàng hậu xin Quy Y Tam Bảo, Tổ đứng ra quy y cho Trẫm và Hoàng hậu. Còn việc xả giới đạo Bà La môn, ngày ấy do Đại giáo sĩ Uất Phương Thinh xả giới cho Trẫm.

 

Tổ Bát Nhã Đa La và ngài vừa nghe đức vua Bồ Đề Anh Đa đưa ra 4 ý như vậy đều chấp thuận. Tổ và ngài cũng như quan, quân và những người trong Hoàng tộc hết sức vui mừng.

Đúng 3 ngày sau là ngày Đản Sanh của đức Thích Ca Mâu Ni buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” và quy y cho Đức vua, Hoàng hậu và những người trong Hoàng tộc được thực hiện hết sức trang nghiêm.

Trước khi thực hiện buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” này, Tổ Bát Nhã Đa La có nói: Theo quy định của Như Lai về việc truyền “Bí mật Thiền tông” chỉ có vị nào giác ngộ “Yếu chỉ Thiền tông” mới được tham dự. Nhưng vì buổi lễ hôm nay quá đặc biệt, nên ta xin phá quy định của Như Lai cho nhiều người tham dự, nhưng Bồ Đề Đath Ma khi ông nhận Tổ vị phải thực hiện đúng như lời dạy của Như Lai. Hoàng tử Bồ Đề Đạt Ma hứa với Tổ Bát Nhã Đa La: Kính bạch Thầy, con xin nghe lời đức Phật dạy và lời của Thầy.

Linh thiêng lễ truyền “Bí mật Thiền tông” 

Buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” do đức Phật Thích Ca Mâu Ni truyền đầu tiên theo lịch sử ghi lại có rất nhiều người tham dự. Còn hôm nay buổi lễ diễn ra truyền “Bí mật Thiền tông” lại là buổi lễ sau cùng tại nước Ấn cũng có số người tham dự rất đông. Có thể nói, đây là buổi lễ trang nghiêm thứ hai ở nước ấn đã diễn ra thật linh thiêng và huyền nhiệm:

Đúng 8 giờ sáng, tại lễ đài Thiền tông nơi Dại sảnh Hoàng Cung nước Nam Ấn, Đức vua, Hoàng hậu cũng như các quan, quân và những người có mặt đều quỳ gối trước Tôn Tượng đức Phật Thích Ca Mâu Ni để Tổ Bát Nhã Đa La tiến hành buổi lễ.

Bắt đầu là lời khấn thưa trình của Tổ Bát Nhã Đa La như sau: "Nam Mô Giáo Chủ Ta Bà Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật! Hôm nay là ngày mồng 8 tháng 4 năm Bính Dần, kỷ niệm ngày Đản Sanh của đức Thế Tôn, chúng con có hành Đại lễ truyền “Bí mật Thiền tông” cho Hoàng tử Bồ Đề Đạt Ma con của đức vua Bồ Đề Anh Đa. Trước hết là lễ Dâng hương, sau đó là lễ truyền Thiền tông cho Bồ Đề Đạt Ma - nối dòng Tổ (thứ 28).

Khai lễ truyền Thiền tông với 52 câu kệ: Thiền Hoa nở tại Linh Sơn / Pháp thiền cao quý, tuyệt hơn ngọc vàng / Trải qua khắp chốn trần gian / Đi qua khắp nước hiện an nơi này / Con hãy nghe dạy của Thầy / Tìm nhiều phương cách, thiền đây lưu truyền / Hôm nay họ Bồ có duyên (tức Bồ Đề Đạt Ma) / Nhận được nguồn thiền, chỉ riêng một mình,

Ma ông biết được lặng thinh/ Những việc trong Tánh, Phật làm mà thôi / Thầy nay, xác nhận phải rồi / Không theo luân hồi, vật lý phải xa / Tất cả những vị ngộ ra / Chính tâm Thanh tịnh Thích Ca lưu truyền / Hôm nay con có đại duyên / Nhận được Nguồn thiền của Phật Thích Ca / Theo như lời dạy Phật Đà / Hễ ai nhận được Thích Ca dạy thiền / Vị đó là người đủ duyên / Phải được truyền thiền để làm lòng tin / Tại nơi Hoàng cung hiển linh / Chính thức truyền thiền chứng nhận cho con.

Con nên giữ lấy trong lòng / Thầy truyền Bồ Đề làm Tổ tiếp theo / Vượt qua bể khổ hiểm nghèo / Chỉ cần thanh tịnh, giầu nghèo màng chi / Con phải cố gắng truyền đi / Nhiều người hiểu được, thiền thì dài lâu / Thiền tông không cần nguyện cầu / Chỉ cần thanh tịnh, bể dâu không màng / Tâm mình thanh tịnh bình an / Vượt qua bể khổ để về nhà xưa.

Thiền tông không cần sớm trưa / Chỉ cần thanh tịnh, không ưa Niết bàn / Được vậy, là được bình an / Luân hồi sinh tử, buộc ràng phải thôi / Con nay đã ngộ được rồi / Thầy cấp chứng nhận, ngộ rồi thiền Thanh / Con nay không phải đua tranh / Pháp thiền Thanh tịnh, dành người ngộ ra / Hôm nay, thay Phật Thích Ca / Chính thức truyền Pháp, Đạt Ma nhận thiền / Con phải cố gắng giữ riêng / Để về nhà cũ chỉ riêng từng người.

Buổi lễ hôm nay thật tươi / Người trong Hoàng tộc, vui cười chúc vang / Bồ Đề hai tám bình an (đời tổ 28) / Vì được Bát Nhã truyền sang pháp thiền / Thiền tông quả thật linh thiêng / Bồ Đề nhận thiền đem đến phương Đông / Nhiều người xứ ấy ngóng trông / Pháp thiền tuyệt quý, do con giữ gìn / Con nay nhận lấy, lặng thinh / Không thể nói được, tự mình biết thôi / Xuống thuyền vượt biển ra khơi / Khi gặp người muốn buông lời trình ra / Ở trong Huyền ký Thích Ca / Đã nói thật rõ, cao xa pháp thiền / Con đi mong được bình yên / Khi nào trao được, Pháp Thiền là xong.

Tổ Bát Nhã Đa La vừa đọc 52 câu kệ truyền Thiền tông cho ngài Bồ Đề Đạt Ma xong, Nhà vua và Hoàng hậu cũng như những người trong Hoàng tộc hết sức vui mừng, riêng đức vua Bồ Đề Anh Đa, đứng lên cám ơn Tổ Bát Nhã Đa La và đọc lên bài thơ 24 câu tiễn con và đoàn tùy tùng xuống thuyền về phương Đông như sau: Thiền tông khởi đến phương Đông/ Giúp người giác ngộ Thiền tông Phật truyền / Con đi mong được bình yên/ Mau mau tìm người chuyển riêng pháp thiền.

Mẹ cha gần sắp quy Thiên/ Con dẫn Nguồn thiền của Phật Thích Ca / Mẹ cha nay tiễn con ra / Bến sông Nhật Quý, để ra biển trời/ Cha Mẹ dạy con mấy nhời / Không được phụ lời của Đấng Từ Bi / Thiền tông bí mật diệu kỳ/ Phải truyền cho được người trì phương Đông / Dù cho gian khổ long đong/ Cũng phải một lòng truyền thiền Thích Ca / Cha đọc Huyền ký hiểu ra/ Lời dạy Phật Đà, sau rốt là con/ Nước Ấn từ nay không còn/ Pháp thiền Thanh tịnh không còn ở đây/ Trước đi phải tạ ơn Thầy/ Cũng là cha mẹ, tại đây xa lìa/ Cha mẹ sẽ về bên kia/ Các con ở lại, truyền Thiền sâu xa / Con phải nghe lời Thích Ca/ Làm tròn sứ mạng mẹ cha vui mừng.

Khi đức Vua đọc 24 câu thơ, tiễn ngài Bồ Đề Đạt Ma dẫn nguồn Thiền tông về phương Đông xong, ai ai cũng cảm động, ngậm ngùi và khóc.

Thực hiện huyền nhiệm của đức Phật và sứ mệnh Tổ thầy cũng như Phụ vương trao truyền, Bồ Đề Đạt Ma dời xứ Ấn Độ dẫn mạch nguồn Thiền tông về phương Đông. Nước lớn đầu tiên ngài tới là Trung Hoa, sau đó đến Việt Nam, Nhật Bản, Thái Lan và một số nước khác. 

(Đón đọc: Vì sao Bồ Đề Đạt Ma quẩy gánh chỉ với 1 chiếc dép?)

Đọc thêm