Nở rộ “du lịch sinh con”
Mỹ hiện là một trong số ít các quốc gia phát triển trao quyền công dân cho mọi trẻ em sinh ra trên đất Mỹ. Việc sửa đổi hiến pháp lần thứ 14 đã cho phép trao quyền công dân cho tất cả những người sinh ra hoặc được nhập quốc tịch tại Mỹ, tuỳ thuộc vào thẩm quyền, các bang tại miền Nam đã thông qua sửa đổi năm 1868 nhằm đảm bảo quyền công dân của những người đã từng là nô lệ.
Giáo sư Luật Amer tại Đại học Yale (Mỹ) chia sẻ: “Đây có thể nói là một bước chuyển biến quan trọng, nó xác định một điều kiện đơn giản để có quyền công dân: Nếu bạn sinh ra ở Mỹ, dưới lá cờ Mỹ, bạn là công dân Mỹ”.
Mục tiêu ban đầu quy định này là hàn gắn vết thương nội chiến, song qua thời gian, phe bảo thủ ở Mỹ bắt đầu báo động về tình trạng nhập cư trái phép và nhiều người lợi dụng quy định này đến Mỹ sinh con để con họ được hưởng quyền công dân.
Thậm chí, “du lịch sinh con” còn biến tướng trở thành một hoạt động kinh doanh nở rộ ở Mỹ, khách hàng phần lớn là từ Đài Loan, Mexico, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và đặc biệt là Trung Quốc.
Theo các công tố viên, tổng cộng có 20 người đã bị truy tố vì dính líu tới các đường dây cung cấp dịch vụ “du lịch sinh con” nói trên. Tuy nhiên, các nhà chức trách chỉ mới bắt giữ được 3 người, những người còn lại còn đang lẩn trốn hoặc đã trốn khỏi Mỹ về Trung Quốc.
Một trong số 3 người bị bắt có một người phụ nữ tên Dongyuan Li, 41 tuổi, cư trú tại Irvine, đứng đầu tổ chức “You Win USA”, đã sử dụng khoảng 20 căn hộ cao cấp ở bang California, để cho hơn 500 thai phụ thuê tạm trú và sinh con với giá 40.000 tới 80.000 USD/người, tùy theo các gói dịch vụ cung cấp.
Trong suốt 2 năm qua, người phụ nữ này cũng đã kiếm được hơn 3 triệu USD chuyển khoản từ Trung Quốc nhờ dịch vụ “du lịch sinh con”. Hai người còn lại bị bắt là Jing Dong, 42 tuổi, và Michael Wei Yueh Liu, 53 tuổi, hai người được cho là điều hành một công ty có tên USA Happy Baby.
Cáo trạng nêu rõ, những tổ chức này cung cấp dịch vụ giúp người nước ngoài, hầu hết là công dân Trung Quốc, đến Mỹ dưới hình thức du lịch để sinh con. Họ quảng cáo nước Mỹ là “quốc gia hấp dẫn nhất”, “có chất lượng không khí tốt hơn”, cùng nhiều quyền lợi hấp dẫn khác cho những người sống tại đó.
Các thai phụ sẽ được hướng dẫn chi tiết cách thức vượt qua những cuộc phỏng vấn của cơ quan lãnh sự Mỹ tại Trung Quốc bằng cách nói họ chỉ ở lại Mỹ trong hai tuần. Để qua mặt lực lượng hải quan Mỹ tại các cửa khẩu, thai phụ sẽ mặc quần áo rộng để che giấu bụng bầu…
Giới chức trách Mỹ cho hay, những người bị bắt vì các tội danh bao gồm âm mưu, gian lận thị thực và rửa tiền. Các đối tượng bị cáo buộc giúp phụ nữ che giấu việc mang thai khi xin thị thực du lịch và nói dối về kế hoạch của họ.
Hoạt động phi pháp này lợi dụng những chế độ dành cho một đứa trẻ được công nhận là công dân Mỹ, như đi học miễn phí và “giúp” cha mẹ nhập cư nhiều năm sau đó. Công tố viên cũng cho rằng các hoạt động trên đe dọa an ninh quốc gia của Mỹ vì một số khách hàng của họ làm việc cho chính phủ Trung Quốc.
Biện pháp thắt chặt
Mỹ là một trong những địa điểm nhập cư được người Trung Quốc ưa chuộng nhất. Các thai phụ nước này cũng là nhóm đông đảo nhất trong số những người tới Mỹ sinh nở và chấp nhận trả những khoản tiền lớn cho các công ty “du lịch sinh con” tại Mỹ.
Theo thống kê năm 2016, tổng số người Trung Quốc nhập cư vào Mỹ đạt 2,3 triệu người, chiếm khoảng 5% trong số 44 triệu người nhập cư. Tuy nhiên, giới chức Mỹ gần như không biết có bao nhiêu bà mẹ Trung Quốc đến Mỹ sinh con mỗi năm.
Một khi những đứa trẻ có được quốc tịch Mỹ, bố mẹ của chúng có thể sẽ “thoát” khỏi Trung Quốc, nơi họ hàng ngày phải lo lắng về ô nhiễm, an toàn thực phẩm và những biến động khác…Sau khi đứa con mới sinh của họ nhận được hộ chiếu Mỹ, các du khách sinh con này trở về quê nhà và chờ đợi đến khi họ có thể đến Mỹ một cách hợp pháp. Theo luật Mỹ, khi 21 tuổi, những đứa trẻ này có thể nộp đơn bảo lãnh cho cha mẹ định cư.
Tuy nhiên, những bà mẹ nước ngoài sinh con tại Mỹ rất có thể bị chính phủ Mỹ liệt vào danh sách người nhập cư bất hợp pháp. Điều này khiến việc nhập tịch cho cả con và bố mẹ sau này trở nên khó khăn.
Thứ hai, nếu bố mẹ không được nhập quốc tịch Mỹ, đưa con đi cũng là vấn đề bởi luật pháp Mỹ rất chú tâm đến việc người chưa trưởng thành ra nước ngoài. Nhiều người nghĩ ra biện pháp để con cùng họ hàng có quốc tịch Mỹ.
Biện pháp này không trái pháp luật, nhưng nước Mỹ là một quốc gia rất chú ý tới an toàn của trẻ em khi di chuyển. Trên thực tế, đã có nhiều trường hợp cô chú mang theo cháu sang Mỹ bị nghi ngờ là bắt cóc trẻ em.
Trung tâm Nghiên cứu Di trú Mỹ nhận định, các bà mẹ đến Mỹ sinh con đang sử dụng quốc tịch Mỹ như một cái lưới an toàn. Họ không trả thuế cho Mỹ nhưng lại có thể sử dụng quyền lợi y tế và phúc lợi. Điều cần làm hiện nay là chính phủ Mỹ cần đặt ra quy định khắt khe hơn, chẳng hạn em bé sinh ra ở Mỹ phải sống ít nhất 5 năm đầu đời tại nước này thì mới được giữ lại quốc tịch Mỹ.
Hiện nay, ngày càng nhiều người Mỹ bài xích việc người dân nhập cư ồ ạt vào Mỹ và hưởng an sinh xã hội tại đây. Chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng đã có những biện pháp thắt chặt quy định này.
Điển hình là hồi cuối tháng 10/2018, Tổng thống Donald Trump nói rằng ông định ký một sắc lệnh chấm dứt cái mà ông gọi là quy định “buồn cười” khi trao quyền công dân cho trẻ sinh ra tại Mỹ từ các bà mẹ không phải công dân Mỹ.
“Thật buồn cười, chúng ta là nước duy nhất trên thế giới mà một người đến, đẻ con, là rồi đứa trẻ về cơ bản trở thành công dân Mỹ với mọi quyền lợi. Điều này thật buồn cười và phải chấm dứt… với một sắc lệnh hành pháp” - ông Trump tuyên bố.
