Trong Tờ trình mới nhất gửi Chính phủ, Bộ Xây dựng đề nghị ban hành chính sách Hỗ trợ nhà ở phòng, tránh bão cho hộ nghèo khu vực duyên hải miền Bắc và miền Trung, gồm 20 tỉnh từ Quảng Ninh đến Bà Rịa – Vũng Tàu. Chính sách bao gồm hỗ trợ xây dựng mới nhà ở đối với những hộ nghèo chưa có nhà ở hoặc đang ở nhà đơn sơ, tạm bợ và hỗ trợ sửa chữa, gia cường nhà ở đã có đối với những hộ nghèo không ở nhà đơn sơ, tạm bợ nhưng nhà ở dễ bị hư hỏng, tốc mái khi có bão.
 |
| lƯớc mơ một nền nhà cao hơn mức nước sông Lam đã thành hiện thực đối với 50 hộ dân xã Hưng Nhân (huyện Hưng Nguyên, Nghệ An). |
Ước mơ nền nhà cao hơn mực nước sông Lam
Nhiều năm liền, gia đình anh Võ Văn Sâm (xóm 1, xã Hưng Nhân, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An) mơ ước dựng một công trình cao hơn mức lũ sông Lam vào tháng mưa Ngâu mà chưa thực hiện được vì nghèo. Cách đây khoảng một năm, khi thí điểm thực hiện chương trình xây chòi, gác tránh lũ, cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước và số tiền tích lũy ít ỏi, vợ chồng anh vay thêm họ hàng nội, ngoại, tổng cộng 85 triệu đồng để hoàn thiện công trình chòi chống lũ lụt 2 tầng, rộng 48m2, gắn kết hài hòa với khối nhà cũ.
“Tầng 2, ngày thường là nơi hai con học hành, ngày lũ sẽ là nơi chạy tài sản và người - anh cho biết - Ngày trước, gia đình lắp một cái chạn phía trên các kèo gỗ áp mái. Mỗi khi lũ về, cả người và tài sản đều dồn lên chạn, chật chội, nhếch nhác. Chạn từ lâu bị mối mọt nên tôi vừa tháo đi rồi. Nay có chòi tránh lũ kiên cố, gia đình đã có giải pháp sống chung với lũ an toàn hơn, đỡ vất vả, khó khăn trong sinh hoạt trong những ngày lũ”.
Cách đó không xa, công trình nhà chòi của gia đình chị Nguyễn Thị Vân - anh Cao Thế Anh được chăm chút hơn trong việc hoàn thiện mặt ngoài, bởi nhà chòi không chỉ là nơi tránh lũ mà còn là chỗ sinh hoạt thường xuyên của gia đình. Trước đó, anh chị và 2 đứa con nhỏ ở trong gian nhà tuềnh toàng, cạnh nhà bố mẹ. Nhờ chương trình hỗ trợ hộ nghèo xây chòi tránh lũ, anh chị quyết tâm vay thêm, đầu tư đổ trần tầng 1 gian ở cũ, xây cầu thang và 2 tầng, đủ điều kiện vượt lũ. Dù công trình còn sơ sài nhưng cũng toát lên tâm huyết, niềm hứng khởi của đôi vợ chồng trẻ đối với không gian ở mới.
Hàng nghìn tỷ đồng xây nhà tránh lũ
Số liệu Bộ Xây dựng tổng hợp từ các địa phương cho thấy, số đối tượng thuộc diện hỗ trợ xây nhà tránh lụt, bão ở 20 tỉnh nói trên là 86.260 hộ, trong đó số lượng hộ nghèo không có nhà ở hoặc đang ở nhà đơn sơ, tạm bợ (phải di dời khi có bão) là 37.447 hộ. Còn lại là những hộ nghèo không ở nhà đơn sơ, tạm bợ nhưng nhà ở dễ bị hư hỏng, tốc mái khi có bão.
Theo tính toán, tại thời điểm hiện nay, để xây dựng căn nhà có diện tích tối thiểu 24m2, chất lượng nhà ở đảm bảo “3 cứng” (nền cứng, khung – tường cứng, mái cứng), mái bằng hoặc mái chảy nhưng được gia cố chắc chắn để chống tốc mái khi có bão thì giá thành khoảng 2 triệu đồng/m2, tương đương khoảng 48 triệu đồng/nhà.
“Bộ Xây dựng đề nghị ngân sách nhà nước hỗ trợ mỗi hộ 1/3 giá thành căn nhà tương đương 16 triệu đồng/hộ đối với hộ nghèo không có nhà ở hoặc nhà ở đơn sơ. Còn tại vùng khó khăn, do điều kiện giao thông thấp kém, phải tốn rất nhiều chi phí cho công tác vận chuyển vật liệu so với những nơi khác thì ngoài mức hỗ trợ theo quy định chung, đề nghị hỗ trợ bổ sung thêm từ ngân sách nhà nước với mức 3 triệu đồng/hộ” – ông Trịnh Đình Dũng, Bộ trưởng Xây dựng cho biết.
Đối với hộ thuộc đối tượng xây dựng nhà ở mới, Bộ Xây dựng cũng đề nghị cho vay ưu đãi tối đa 16 triệu đồng/hộ (khoảng 1/3 giá thành căn nhà) từ Ngân hàng Chính sách xã hội để xây dựng nhà ở phòng, tránh bão. Đối với hộ không ở nhà đơn sơ, tạm bợ nhưng nhà ở chưa đảm bảo yêu cầu phòng, tránh bão phải thực hiện sửa chữa, gia cường để đảm bảo khả năng phòng, tránh bão, đề nghị cho vay ưu đãi tối đa 8 triệu đồng/hộ từ Ngân hàng Chính sách xã hội để sửa chữa, gia cường nhà ở phòng, tránh bão. Lãi suất vay 3%/năm; thời hạn vay là 10 năm, trong đó thời gian ân hạn là 5 năm. Thời gian trả nợ tối đa là 5 năm bắt đầu từ năm thứ 6, mức trả nợ mỗi năm tối thiểu là 20% tổng số vốn đã vay.
Ngoài mức hỗ trợ và mức vay thì huy động các nguồn vốn khác từ cộng đồng và tham gia đóng góp của hộ gia đình để thực hiện với mức khoảng 16 triệu đồng/hộ đối với những hộ thực hiện xây dựng mới nhà ở và khoảng 4 triệu đồng/hộ đối với những hộ thực hiện sửa chữa, gia cường nhà ở.
