Xác lập 11 kỷ lục
Chùa Linh Phước (thuộc địa bàn Trại Mát, phường 11, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) được khởi công xây dựng vào năm 1949 và hoàn thành vào năm 1952. Đến năm 1990, trụ trù chùa đã quyết định đại trùng tu ngôi chùa với quy mô lớn hơn và kiến trúc độc đáo bằng cách để các nghệ nhân khảm bằng hàng ngàn vỏ chai sành sứ. Và từ đó đến nay, ngôi chùa liên tục được xây dựng thêm các công trình mới bằng mảnh chai độc đáo.
Trước sân chùa là tòa Linh Tháp 7 tầng cao hơn 37m, được coi là tháp chuông chùa cao nhất Việt Nam. Trong lòng tháp treo Đại Hồng Chung cao 4,3m, miệng chuông rộng 2,33m, nặng 8.500kg, được đúc vào năm 1999, trước đây được xem là chuông nặng nhất Việt Nam. Hiện nay, chiếc chuông nặng nhất Việt Nam thuộc về chuông tại Bảo Tháp của chùa Bái Đính (tỉnh Ninh Bình).
Trước sân chùa còn có tượng Bồ tát Quan Thế Âm được dựng vào cuối năm 2009. Tượng được kết bằng 600.000 đóa hoa bất tử (tương đương khoảng 1,6 tấn hoa), một loài hoa đặc trưng của TP.Đà Lạt, có chiều cao 17m, nặng khoảng 3 tấn. Các nghệ nhân phải tốn 36 ngày để kết thành xong bức tượng này. Cứ hai năm một lần, hoa của tượng được thay thế mới hoàn toàn. Công trình này được Tổ chức Kỷ lục châu Á xác nhận là “Tượng Phật làm bằng hoa lớn nhất châu Á”.
Từ ngoài bước vào, du khách bị thu hút bởi một công trình đồ sộ khác. Đó là con rồng dài 49m được làm bằng 12.000 vỏ chai lọ, miệng rồng che phủ tượng Phật Di Lặc. Chánh điện của chùa là một công trình kiến trúc độc đáo dài 33m, rộng 12m. Dọc hai bên chánh điện là hai hàng cột rồng khảm mảnh sành tương tự như phong cách khảm tại các lăng mộ vua nhà Nguyễn. Bên trên hai hàng cột ấy là những bức phù điêu khảm sành mô tả lịch sử Phật Thích Ca từ giáng sinh đến nhập Niết bàn.
Tòa Linh Tháp 7 tầng cao hơn 37m, được coi là tháp chuông chùa cao nhất Việt Nam |
Ngoài ra, chùa Linh Phước có gian thờ 108 tượng “Thiên thủ thiên nhãn”. Trong nội điện, tượng Phật Thích Ca cao 4,9m kể cả tòa sen, được làm bằng bê tông cốt thép, bên ngoài thiếp vàng, phía ngoài là bức phù điêu cảnh Bồ đề Thọ rất sống động. Phía sau Tổ đường thờ Bồ đề Đạt Ma, bức phù điêu Thập bát La Hán và Thập mục Ngưu đồ, tất cả đều có vẻ đẹp hoành tráng làm du khách phải kinh ngạc.
Chùa Linh Phước còn có tấm mộc bản kích thước khá lớn được khắc đầy chữ Hán và là một hiện vật quý giá của chùa. Đây không chỉ là một bản khắc gỗ, mà là một bản khắc gỗ kinh Phật độc đáo trên địa bàn TP Đà Lạt. Hiện tấm mộc bản được treo trang trọng trong phòng trưng bày cùng với các bộ hiện vật bằng đồng quý giá của chùa.
Với các công trình độc đáo của mình, chùa Linh Phước hiện có 11 công trình xác lập kỷ lục Việt Nam, châu Á và thế giới, gồm: Tháp chuông cao nhất Việt Nam (36m); Tượng Phật bằng bê tông trong nhà cao nhất Việt Nam; Tượng Bồ đề Đạt Ma bằng gỗ lớn nhất Việt Nam; Tượng Bồ tát Quán Thế Âm làm bằng 600.000 bông hoa bất tử; Ngôi chùa tạo tác bằng khảm miểng nhiều nhất; “Song tùng bách hạc”- tác phẩm nghệ thuật được xác lập kỷ lục Việt Nam; Công trình kiến trúc tái hiện cảnh Mục Liên tìm mẹ qua 18 tầng địa ngục lớn nhất Việt Nam (chiều dài đường hầm địa ngục khoảng 300m); Gốc cây gỗ trâm chứa bộ kinh pháp lớn nhất Việt Nam; Tượng Khổng tước vương (chim công) bằng gỗ sao lớn nhất Việt Nam; Bộ phản bằng gỗ sao lớn nhất Việt Nam (dài 15m); Bộ bàn ghế bằng gốc cây gỗ sao chạm 12 con giáp lớn nhất Việt Nam.
Sư thầy đi xin ve chai xây chùa
Theo Đại đức Thích Hạnh Định - Trị sự chùa Linh Phước, người gắn bó với chùa từ nhỏ, tập thể làm nên ngôi chùa ve chai độc đáo này là những nghệ nhân gạo cội đến từ cố đô Huế. Các công trình trong chùa hoàn toàn không có bản vẽ cố định xuyên suốt, mà các nghệ nhân triển khai trên ý tưởng, chủ đề do các sư thầy nói ra.
Để có đủ miểng, ve chai, sành sứ cho công trình này, các sư thầy đã phải đi xin ve chai từ nhà máy bia rượu, chén bát và đi gom mua từ người dân sống ở tỉnh Lâm Đồng. Chai nước ngọt, vỏ chai xì dầu, chai bia, chén bát vỡ... đều được tận dụng để xây chùa.
Trước đây, ở gần chùa có một xưởng sản xuất chén bát, các sư thầy cùng với phật tử nhiều năm trời đi mót chén bể mà xưởng bỏ đi. Sau này, thấy các thầy vất vả, xưởng tự gom chén bể lại và mang tới chùa bán. Người dân cũng gom những chai lọ, chén bát bể giúp chùa.
Tượng Bồ tát Quan Thế Âm bằng hoa bất tử |
Sau khi thu gom, các sư thầy phải xúc rửa từng món rồi cắt ra từng mảnh để khảm một cách dày công. Một trong những việc khó khăn nhất là cắt chai bằng thủy tinh. Đặc biệt, tất cả các công đoạn đều thực hiện thủ công, rất tỉ mỉ và nhọc nhằn. Theo đó, các thầy phải nhóm bếp củi và nung nóng một cây sắt tròn rồi đặt chai vào lăn cho nóng, nhúng vào nước lạnh để cắt đi phần dư. Từ những thân chai đã cắt, các nghệ nhân mới dùng dao cắt kính để mài gọt nên từng mảnh miếng với hình thù khác nhau.
“Thời thầy còn là một chú tiểu, thầy phụ các nghệ nhân ở những công đoạn thủ công nhất. Công việc của thầy là đi nhặt và cắt chai. Mảnh chén rất bén, đụng đến là chảy máu. Chuyện đứt tay đứt chân là rất bình thường. Nhưng khi làm quen rồi thì không bị nữa. Sau một thời gian, các thầy trở nên điêu luyện với công việc đó”, Đại đức Thích Hạnh Định kể.
Ý tưởng làm chùa bằng ve chai không phải là ý tưởng mới mà trước đó, rất nhiều công trình đặc sắc ở Huế cũng mang lối kiến trúc này. Chùa Linh Phước cũng được làm nên từ những nghệ nhân lành nghề đến từ Huế. Công trình đầu tiên bằng ve chai là cột rồng uốn lượn được làm nên từ những vị trưởng lão lành nghề nhất. Giờ đây, nhiều người trong số họ đã không còn nữa.
Để làm nên cột rồng đó, đầu tiên các nghệ nhân phải tạo phần cốt bằng xi măng với các hoa văn và hình rồng. Sau đó, nghệ nhân chọn những mảng miểng đắp vào từng chi tiết với màu sắc khác nhau. Ví như thân rồng thì phải đắp bằng chai bia màu xanh. Vảy sẽ đắp bằng chén sứ màu hồng, trắng…Từ đó, các thầy cùng nghệ nhân sẽ gọt từng mảnh miểng để khớp với hoa văn đó.
Đến bây giờ, nhà chùa vẫn không ước lượng được đã dùng bao nhiêu chai lọ để làm nên ngôi chùa này. “Cách đây 10 năm, diện tích khảm miểng là 6.666,84m2. Cho đến nay, diện tích tăng rất nhiều, có thể gấp đôi hoặc hơn thế. Nói chúng là không thể thống kê được”, Đại đức Thích Hạnh Định cho biết.
Không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp độc đáo và vì xác lập tới 11 kỷ lục Phật giáo, chùa Linh Phước còn nổi tiếng linh thiêng bởi cuộc đời hoằng pháp đắc đạo và câu chuyện xá lợi toàn thân kỳ diệu của cố hòa thượng Thích Minh Đức (1901 – 1985) – vị đại sư trụ trì chùa mà chúng tôi sẽ phản ánh ở bài viết tiếp theo.
(Đón đọc: Ánh hào quang và xá lợi toàn thân của thánh tăng trong ngôi chùa ve chai)