Ước muốn của người đàn ông thiện tâm này là tất cả các đường ngang dân sinh qua đường sắt đều được lắp loa cảnh báo để đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông.
Hệ thống loa cảnh báo tự chế
Đến đầu khu phố 5, hỏi thăm nhà anh Nguyễn Minh Lễ, người thì tíu tít chỉ đường với câu hỏi: “Anh Lễ lắp loa cảnh báo an toàn đường sắt chứ gì?”, người thì bảo: “Anh Lễ này hay lắm! Anh nên đến nhà để biết, xã hội mình còn nhiều người tốt lắm!”.
Ngôi nhà của anh Lễ nằm cạnh con đường ngang dân sinh giao nhau với đường sắt tại khu phố 5. Ở khoảnh chái bên hiên nhà, anh Lễ đang ngồi trực trước hệ thống âm ly, máy phát mà mình tự lắp đặt để cảnh báo an toàn đường sắt cho người dân.
Khách hỏi chuyện, người đàn ông với gương mặt hiền lành, phúc hậu cười bảo, vì sinh sống ở đây đã lâu nên hiểu được tâm trạng của bà con rất e ngại khi đi qua các đường ngang dân sinh giao với đường sắt không rào chắn. Khi qua lại thường bị khuất tầm nhìn, không có tín hiệu cảnh báo nên nhiều vụ tai nạn thương tâm đã xảy ra.
“Đã có trường hợp một cụ ông khi đi qua đường ngang chẳng may va chạm với tàu hỏa và tử vong. Xuất phát từ nguyện vọng để bà con đi qua lại được an toàn hơn, tôi tâm nguyện muốn làm một hệ thống cảnh báo cho bà con. Và rồi tôi cũng thực hiện được”, anh Lễ bộc bạch.
Theo anh Lễ, hệ thống loa cảnh báo của anh hoạt động theo cơ chế nhận tín hiệu bằng micrô từ chuông cảnh báo của ngành đường sắt tại khu vực có rào chắn cách nhà anh gần 1.000m, truyền về máy chủ.
Ngay sau đó, anh sẽ bật âm ly, truyền câu: “Bà con chú ý, tàu lửa qua đường ngang!” được ghi sẵn trong thẻ nhớ, truyền đến 4 loa phóng thanh công suất lớn được đặt ở những đường ngang đông người qua lại để cảnh báo cho bà con thận trọng quan sát khi đi ngang qua đường sắt. Đều đặn từ 5 - 20h mỗi ngày, những chiếc loa đều phát ra âm thanh cảnh báo liên tục mỗi khi chuẩn bị có tàu lửa đi qua.
 |
| Anh Lễ kiểm tra hệ thống phát tín hiệu cảnh báo an toàn đường sắt tại nhà. |
“Nhìn hệ thống khá thô sơ thế thôi nhưng tôi đã nghiên cứu suốt 3 tháng ròng rã. Tôi phải tìm mua từng thiết bị, sau đó lắp đặt lại với kinh phí trên 10 triệu đồng. Mới đầu thí nghiệm, hệ thống trục trặc nên tôi cũng nản. Nhưng nghĩ tới cảnh bà con mình qua lại đường sắt hàng ngày mà không được cảnh báo, tai nạn luôn rình rập nên tôi lại quyết tâm làm đến cùng. Cuối cùng thì công sức của tôi cũng được đền đáp, hệ thống phát âm thanh cảnh báo đến giờ hoạt động đã được 3 tháng và rất ổn định”, anh Lễ cho biết.
Hệ thống này còn khá thô sơ, hoạt động thủ công nên đòi hỏi lúc nào cũng phải có người túc trực để bật máy phát âm thanh. Để san sẻ công việc cùng với anh Lễ, anh Nguyễn Duy Thạnh (37 tuổi, hàng xóm anh Lễ, giáo viên trường THCS Huỳnh Thúc Kháng, ở xã Hòa Phong, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) cũng không quản ngày đêm túc trực ở nhà anh Lễ để phát loa cảnh báo.
“Tôi thấy mô hình rất hiệu quả vì nhiều lúc bà con đi qua đường ngang không để ý tàu hoặc bị khuất tầm nhìn. Có những cái loa này phát lên, mọi người biết, dừng lại, đi qua đúng thời gian và an toàn. Các em học sinh nghe loa nhiều lần nên cũng quen. Bây giờ, các em nghe tiếng loa phát là dừng lại, chờ tàu chạy qua mới đi qua đường sắt. Tôi dự định sẽ tuyên truyền mô hình này trong nhà trường để tất cả các em học sinh đều biết”, anh Thạnh chia sẻ.
Đồng hành cùng với anh Lễ không thể thiếu những người trong gia đình. Chị Trương Thị Lụa (47 tuổi, vợ anh Lễ) bảo, lúc đầu, khi anh bắt đầu nghiên cứu làm hệ thống này, chị cũng phàn nàn vì tốn thời gian. Nhưng khi hệ thống đi vào hoạt động, giúp cho bà con qua lại an toàn, chị cũng thấy vui nên lúc rảnh là phụ anh ngồi trực máy. Các con của anh chị cũng hào hứng với công việc đầy tính nhân văn này.
“Bây giờ, cả nhà tôi cùng tham gia túc trực để bật máy phát mỗi khi anh lễ vắng nhà. Nhiều lúc rảnh rỗi, bà con hàng xóm cũng qua thay phiên nhau túc trực nên không khí vui vẻ lắm. Tất cả vì sự an toàn, vì cái chung nên ai cũng vui vẻ và hào hứng”, chị Lụa tâm sự.
Mong muốn mô hình được nhân rộng
Qua 3 tháng sử dụng, thấy hệ thống phát huy hiệu quả nên người dân ở đây vô cùng phấn khởi. “Hệ thống loa cảnh báo của anh Lễ rất hữu ích cho người dân ở địa phương. Bà con đi qua đi lại được cảnh báo nên an toàn hơn. Trước đây, tôi rất lo sợ mỗi khi mấy đứa cháu nhỏ của tôi đi ngang qua đường sắt, nhưng từ khi có hệ thống loa cảnh báo của anh Lễ, tôi yên tâm hơn vì tụi nhỏ đã tự ý thức được việc phải dừng khi nghe loa phát cảnh báo. Tôi mong muốn trong thời gian đến mô hình này được nhân rộng để mọi người được an toàn hơn khi đi qua các đường ngang dân sinh tự phát”, bà Trần Thị Tình (64 tuổi, ngụ khu phố 5) cho biết.
Dẫn chúng tôi ra khu vực treo những chiếc loa cảnh báo ở gần đường sắt, anh Lễ bảo, chỉ 4km đường sắt qua khu phố 5 nhưng có khoảng 15 đường ngang dân sinh tự phát qua đường sắt với lưu lượng người và phương tiện qua lại đông đúc. Trong khi đó, hệ thống loa phóng thanh cảnh báo của anh sáng chế ra không ảnh hưởng đến tín hiệu của ngành đường sắt nên anh mong muốn trong thời gian tới chính quyền và ngành chức năng hỗ trợ để nhân rộng.
“Mỗi lần nhắc đến hệ thống loa cảnh báo, bà con ở đây đều tấm tắc ngợi khen nên tôi rất vui. Nếu được chính quyền và ngành chức năng hỗ trợ, tôi sẽ hướng tới tất cả 15 đường ngang dân sinh đều được lắp loa cảnh báo; đồng thời nghiên cứu phát triển hệ thống này vận hành tự động”, anh Lễ cho biết.
Về vấn đề này, ông Ngô Trung Dự - Cung trưởng Cung đường Đông Tác, Công ty Đường sắt Phú Khánh, cho biết: “Việc mở các đường gom dân sinh và lắp thiết bị cảnh báo là rất khó khăn ở những tuyến đường ngang. Hệ thống loa cảnh báo như của anh Lễ đã góp phần nâng cao ý thức người dân khi qua đường sắt. Đơn vị đang kiến nghị cấp trên có những đánh giá mức độ hiệu quả, an toàn; bước đầu ghi nhận đây là mô hình hiệu quả, có thể nhân rộng”.
Theo ông Nguyễn Y Tam - Chủ tịch UBND phường Phú Thạnh, đoạn đường sắt đi qua phường Phú Thạnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông vì hệ thống đường ngang dân sinh khá dày. Hiện ngành đường sắt chỉ mới làm đường gom ở một số đoạn. Chính vì thế, hệ thống loa cảnh báo tàu lửa tại các đường ngang dân sinh giao với đường sắt của anh Lễ đã phần nào đảm bảo được an toàn giao thông cho người dân mỗi khi qua đây.
Việc làm của anh Lễ đã đem lại niềm vui, an toàn cho người dân khi tham gia giao thông qua đường sắt. Trước khi nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của ngành chức năng và chính quyền địa phương, hệ thống loa cảnh báo của anh vẫn hoạt động liên tục, góp phần giảm thiểu tai nạn đường sắt, một thực trạng liên tục xảy ra trong thời gian gần đây.
