Những con số đau lòng
Theo con số đưa ra từ VKSND TP HCM cho thấy, chỉ từ năm 2012 đến năm 2015, VKS hai cấp của TP đã thụ lý điều tra tổng cộng 966 vụ với 826 bị can về các tội xâm phạm tình dục trẻ em, nghĩa là mỗi năm trung bình khởi tố 169 vụ án và 142 bị can về các tội xâm phạm tình dục trẻ em. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa phản ánh đúng thực trạng vì nhiều vụ xâm hại trẻ em không được trình báo, thậm chí nhiều vụ việc xâm hại kéo dài nhiều năm mà không ai phát hiện ra.
Điều đáng lo ngại là độ tuổi nạn nhân bị xâm hại không có giới hạn. Cũng theo thông tin từ VKSND TP HCM, qua phân tích 149 vụ án và 149 người bị hại cho thấy nhóm tuổi bị xâm phạm tình dục nhiều nhất từ đủ 12 tuổi đến dưới 13 tuổi (73 trẻ- 49%). Tuy nhiên, ngoài con số này ra thì còn những đối tượng trẻ khác nhỏ tuổi hơn nhiều, có những trường hợp đau lòng trẻ trong độ tuổi sơ sinh đã bị xâm phạm tình dục.
Đối tượng xâm hại tình dục trẻ rất đa dạng. Chiếm tỉ lệ lớn nhất là tội phạm trong độ tuổi thanh niên, nhưng không ít là thiếu niên chưa đến tuổi trưởng thành, những người trung niên, cụ già 60, 70, thậm chí có trường hợp người già trên 80 tuổi xâm hại cháu nhỏ. Ngoài những đối tượng không nghề nghiệp ổn định, học vấn thấp còn có sinh viên, trí thức, có không ít trường hợp là giáo viên.
Với nhiều vụ án được đem ra xử lý trong thời gian gần đây cho thấy một thực tế đau lòng là nhiều trẻ bị xâm hại tình dục bởi những người rất thân như thầy giáo, hàng xóm, bà con họ hàng, thậm chí cả những người trong gia đình như cha dượng, cậu, chú ruột, anh ruột, và không ít trường hợp là cả cha ruột xâm hại tình dục con. Một vụ án xảy ra tại TP.HCM làm phẫn nộ dư luận, người cha tên L., làm nghề sửa xe, vì cờ bạc và chơi bời nên vợ bỏ đi, để lại hai con nhỏ cho L. nuôi dưỡng. Một lần, sau khi nhậu say về, L đã xâm hại con gái mới 5 tuổi của mình. Sau khi con gái có những dấu hiệu bị xâm hại, bị người nhà phát hiện, L. đã nhẫn tâm đem con tới khu chợ đông đúc và bỏ rơi cháu bé.
Rất nhiều vụ xâm hại có tính chất nghiêm trọng, không đơn giản là bộc phát mà có mưu tính, xâm hại cộng với trấn áp, khủng bố tinh thần, xâm hại nhiều trẻ trong một gia đình hoặc xâm hại trẻ kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng như dẫn đến các bệnh tình dục hoặc mang thai… Đó là về mặt sức khỏe, ngoài ra, còn có sự khủng hoảng tinh thần, tổn thương, ám ảnh tâm lý theo trẻ lâu dài, cả đời. Có nhiều trẻ đi vào con đường lầm lạc, hư hỏng cũng từ những biến cố như trên.
Nan giải “trị tận gốc”
Theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội TP HCM, trẻ bị xâm hại có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là do cha mẹ, gia đình, người chăm sóc trẻ thiếu nhận thức về nguy cơ, thiếu kĩ năng phòng ngừa cho trẻ. Bên cạnh đó, nhiều người lớn luôn có tâm lý ỉ i, chủ quan, cho rằng giao trẻ cho những người quen biết như hàng xóm, người thân trong nhà là an tâm, cho đến khi sự việc đau lòng xảy ra. Điều này giải thích vì sao tội phạm hiếp dâm trẻ em thường tập trung ở địa bàn đông dân cư, các khu công nghiệp lớn trên địa bàn TP HCM, nơi nhiều phòng trọ, hoàn cảnh gia đình khó khăn, thiếu quan tâm đến trẻ…
Một nguyên nhân khác, trẻ em ngày nay phát triển rất sớm về tâm sinh lý, nhiều em còn nhỏ tuổi mà đã phổng phao như thiếu nữ. Do môi trường xã hội, sự phát triển của internet, các em đã sớm có tìm hiểu về mặt tình dục. Có vụ án, có em gái mới 11 tuổi đã bỏ nhà theo bạn trai 19 tuổi. Có em 13 tuổi quan hệ với nam thanh niên 18 tuổi mang thai, hai bên gia đình cho kết hôn, đến khi tổ công tác xóa đói giảm nghèo đi điều tra hộ tịch mới phát hiện ra.
Trong khi tâm sinh lý trẻ ngày một phát triển, ý thức tình dục sớm, tình hình tội phạm tình dục thì càng diễn biến phức tạp, nhưng điều đáng buồn là công tác quản lý nhà nước, quản lý xã hội, giáo dục của nhà trường, của gia đình vẫn còn chưa theo kịp với diễn biến của thời đại. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chống xâm phạm tình dục trẻ em còn mỏng, chưa hiệu quả. Nhà trường thì vẫn coi giáo dục giới tính là môn “cưỡi ngựa xem hoa”, không chú tâm vào nội dung thực tế. Về phía gia đình, nhiều bậc cha mẹ vẫn coi tình dục là điều cấm kị, không dạy trẻ hoặc rất qua loa đại khái. Nhiều gia đình thấy con có bạn khác giới trên mức tình bạn thì phản ứng mạnh, cấm đoán thay vì xem xét, giáo dục con về giới tính, tình dục an toàn…
Một vấn đề khá nan giải nữa, là khi hậu quả xảy ra, thì nhiều gia đình vì sợ tai tiếng, phiền hà, sợ trả thù và nhiều lý do khác đã chịu thỏa thuận với kẻ phạm tội, nhắm mắt cho qua trước hành vi thú tính gây tổn hại đến trẻ. Có không ít trường hợp, cơ quan điều tra đành chịu thua vì vấp phải sự phản ứng, bất hợp tác từ phía người bị hại. Chính điều này dẫn đến thủ phạm ngoài vòng pháp luật, sẽ “ngựa quen đường cũ” tiếp tục gây hại, không đủ sức răn đe những kẻ xấu khác… Bằng ấy những yếu tố đáng ngại này, nếu không có sự giải quyết triệt để, ở chiều sâu thì khó lòng vấn nạn xâm hại tình dục trẻ nhỏ được giải quyết rốt ráo tận gốc rễ.
