Bề dày 60 năm phát triển
Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà (Haihaco) là một trong những doanh nghiệp chuyên sản xuất bánh kẹo lớn nhất tại Việt Nam. Công ty được thành lập từ năm 1960, bắt đầu từ xưởng làm miến Hoàng Mai, với quy mô ban đầu rất nhỏ bé, phương tiện lao động thủ công và chỉ có khoảng 10 công nhân. Ngày nay, Công ty đã phát triển thành Công ty CP Bánh kẹo Hải Hà với quy mô sản xuất lên tới 20.000 tấn/ năm.
Haihaco là doanh nghiệp đầu tiên trong lĩnh vực sản xuất bánh kẹo được cấp chứng nhận hệ thống "Phân tích mối nguy và các điểm kiểm soát tới hạn" (HACCP) tại Việt Nam. Điều này thể hiện cam kết của lãnh đạo doanh nghiệp về đảm bảo an toàn thực phẩm đối với sức khỏe của người tiêu dùng. Năm 2003, Công ty thực hiện cổ phần hóa theo Quyết định số 191/2003/QĐ-BCN và chính thức hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần từ ngày 20/01/2004.
 |
| Thương hiệu bánh kẹp Hải Hà đã có bề dày 60 năm phát triển |
Trải qua gần 60 năm phấn đấu và trưởng thành, Công ty đã không ngừng lớn mạnh, tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong sản xuất kinh doanh. Với đội ngũ lãnh đạo giàu kinh nghiệm, chiến lược kinh doanh tốt, đội ngũ kỹ sư được đào tạo chuyên ngành có năng lực và lực lượng công nhân giỏi tay nghề, Haihaco đã tiến bước vững chắc và phát triển liên tục để giữ vững uy tín và chất lượng xứng đáng với niềm tin yêu của người tiêu dùng.
Công ty CP Bánh kẹo Hải Hà được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhì, 4 Huân chương Lao động hạng Ba, 1 Huân chương Ðộc lập hạng Ba, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ... Đặc biệt, các sản phẩm của Công ty nhiều năm liền được người tiêu dùng bình chọn là “Hàng Việt Nam chất lượng cao”.
Sức bật từ liên doanh và cổ phần hóa
Trong chặng đường gần 60 năm phát triển thì năm 1992 là một thời điểm khó khăn, khi ấy Hải Hà đang gặp khó khăn về máy móc cũng như thị trường, nhất là đúng năm đất nước bắt đầu bước vào giai đoạn đổi mới. Trước bối cảnh này, liên doanh giữa Công ty Hải Hà và Tập đoàn Kotobuki (Nhật) ra đời với vốn đầu tư 4 triệu USD (Kotobuki 71%, Hải Hà 29%), thời hạn hoạt động 20 năm. Thời điểm đó, liên doanh chính là bài toán giải quyết mọi khó khăn của Hải Hà và đây cũng là liên doanh sản xuất bánh kẹo đầu tiên ở miền Bắc. Phía nước ngoài trong dự án liên doanh với Hải Hà – Tập đoàn Kotobuki cũng là một công ty có uy tín lớn trong lĩnh vực sản xuất bánh kẹo các loại.
Một số dây chuyền sản xuất hiện đại và công nghệ tiên tiến của Nhật đã được Kotobuki đưa vào Việt Nam và cả những chiến lược marketing còn rất mới đến cho Hải Hà hay nói một cách khác đó là bài học… bán hàng hết sức lạ lẫm thời bấy giờ. Mặc dù ra đời từ năm 1960 nhưng đến trước thời điểm Kotobuki vào liên doanh, khái niệm Marketing đối với doanh nghiệp trong nước hết sức mới lạ. Chẳng ai có thể nghĩ rằng có thể đem hàng trăm thùng kẹo phát không cho khách hàng nhưng kinh nghiệm của một doanh nghiệp nước ngoài đã hoạt động lâu năm với cơ chế thị trường giúp những người đại diện phần vốn phía Việt Nam nhận ra rằng hàng trăm thùng bánh kẹo phát không là rất nhỏ so với những gì thu được.
Trên thị trường bắt đầu xuất hiện hàng chục sản phẩm mới, mẫu mã đẹp, chất lượng cao, giá cả phù hợp với thu nhập của người Việt Nam. Cái tên Hải Hà – Kotobuki dần trở lên quen thuộc với người tiêu dùng với những sản phẩm bim bim (Snack), bánh Cookies, kẹo cứng nhân hoa quả... và đặc biệt là bánh ngọt, bánh gato danh tiếng.
Sau thời kỳ đầu phát triển cùng với sự bùng nổ của thị trường bánh kẹo, vào những năm đầu của thế kỉ 21, Hải Hà – Kotobuki lại rơi vào giai đoạn khó khăn do chịu sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường và cơ chế ” bó” của liên doanh lúc này. Trong khi đó các đối thủ cạnh tranh bắt đầu điều chỉnh chiến lược kinh doanh, đầu tư dây truyền công nghệ mới và cho ra đời các sản phẩm ưu thế vượt trội với sản phẩm Hải Hà – Kotobuki như bánh Cookies Kinh Đô, Quảng Ngãi, Bibica, cốm Tràng An, Snack Oishi….. đã chiếm phần lớn thị phần bánh kẹo. Sau hơn 10 năm thành lập, doanh thu của Hải Hà – Kotobuki mới đạt khoảng 60 tỷ đồng (2005), vấn đề thương hiệu và truyền thông thương hiệu chưa được chú trọng.
Năm 2003, Công ty bánh kẹo Hải Hà tiến hành cổ phần hóa. Phần vốn góp phía Việt Nam được giao về Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) quản lý. Nhận thấy Hải Hà – Kotobuki là một thương hiệu bánh kẹo đã có chỗ đứng trên thị trường và có tiềm năng phát triển, với chiến lược phát triển kinh doanh đa ngành, Vinataba đã tiến hành đàm phán và phía Nhật Bản đã đồng ý chuyển nhượng 41% vốn trong liên doanh cho phía Việt Nam. Năm 2005, UBND TP Hà Nội đã chuẩn y việc chuyển nhượng trên với tỷ lệ góp vốn mới là Vinataba (Việt Nam) giữ 70% và Kotobuki (Nhật Bản) giữ 30%. Đây thực sự là một bước hồi sinh đối với Hải Hà – Kotobuki.
Là công ty thành viên của một tổng công ty lớn, Hải Hà – Kotobuki đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các lãnh đạo cấp trên. Tổng công ty đã cử một Phó Tổng Giám đốc (Vinataba) có kinh nghiệm lâu năm về sản xuất làm Chủ tịch Hội đồng quản trị của Hải Hà – Kotobuki. Cùng với các biện pháp quản lý và cơ cấu lại mặt hàng, việc tăng cường đẩy mạnh truyền thông thương hiệu kết hợp với các hoạt động từ thiện xã hội đã tạo được kết quả kinh doanh đáng khách lệ. Mới chỉ đến năm 2010, doanh thu đã tăng gần 3 lần so với năm 2005. Chỉ tính đến năm 2014, kết quả sản xuất - kinh doanh so với thời điểm năm 2005 đã tăng trưởng vượt bậc, doanh thu tăng trên 5 lần, lợi nhuận tăng 6 lần. Thương hiệu Hải Hà - Kotobuki được nhiều người biết đến, nhất là sản phẩm bánh tươi, bánh trung thu.
Tuy nhiên, các nguồn lực của Công ty bao gồm thiết bị sản xuất, cơ sở hạ tầng không phù hợp với yêu cầu phát triển. Nhận thức được vấn đề trên, năm 2009, Hội đồng quản trị Công ty đã ra nghị quyết về việc mở rộng sản xuất sang khu công nghiệp, đồng thời ký hợp đồng gia hạn liên doanh thêm 30 năm nữa. Nghị quyết này là căn cứ pháp lý bản lề cho Hải Hà – Kotobuki phát triển trong tương lai. Theo nội dung của Nghị định số 101/2006/NĐ- CP hướng dẫn thi hành Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư năm 2005 và căn cứ đề nghị của các bên góp vốn vào liên doanh, ngày 9/2/2010, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận cho Công ty liên doanh TNHH Hải Hà - Kotobuki chuyển thành Công ty TNHH 2 thành viên và cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Hải Hà - Kotobuki với thời hạn hoạt động là 50 năm, kể từ năm 1992.
Thị trường bánh kẹo còn nhiều tiềm năng
Hiện nay, theo báo cáo của Viettinbankksc, Việt Nam có hàng chục doanh nghiệp sản xuất có quy mô, khoảng 1.000 cơ sở sản xuất nhỏ và một số công ty nhập khẩu bánh kẹo nước ngoài. Mặc dù tăng trưởng doanh thu của ngành bánh kẹo gần đây có sụt giảm, thấp hơn những năm trước, do ảnh hưởng của kinh tế nhưng vẫn ở mức trên dưới 10% nên lĩnh vực thực phẩm của Việt Nam luôn bị nhòm ngó và dần rơi vào tay doanh nghiệp ngoại.
Cũng phải nói thêm rằng, mặc dù có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực bánh kẹo như Glico, Lotte khiến thị trường có phần chững lại. Đại gia bánh kẹo Kinh Đô đã thấy dấu hiệu và chuyển sang kinh doanh các lĩnh vực khác lợi nhuận cao hơn như nước tương, mì gói… nhưng tốc độ tăng trưởng của ngành bánh kẹo vẫn hấp dẫn nhà đầu tư với nhiều thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A). Và Haihaco sẽ phải cạnh tranh cùng những tên tuổi ngoại quốc trong thời gian tới.
Hiện nay, thị trường chủ lực của Hải Hà vẫn là miền Bắc với một số sản phẩm kẹo có tốc độ tăng trưởng nhanh và cũng là dòng sản phẩm chính tạo ra doanh thu cho Công ty như kẹo Chew, kẹo Jelly. Chỉ tính riêng dòng kẹo đã chiếm khoảng 74% tổng sản lượng sản xuất hằng năm của Hải Hà và chiếm 14% thị phần. Các dòng bánh dù chỉ mang tính thời vụ như bánh trung thu, bánh quy... chiếm tỉ trọng khoảng 30%. Từ những kết quả này, trong chiến lược phát triển, Công ty tiếp tục đầu tư vào sản phẩm mang tính thời vụ nhưng có kết quả cao như bánh Trung thu, kẹo hộp, mứt Tết; tiếp tục liên kết, liên doanh với doanh nghiệp trong và ngoài nước đẩy mạnh xuất khẩu để thương hiệu Hải Hà - Kotobuki ngày càng được khẳng định không chỉ thị trường trong nước mà còn ở nhiều nước trên thế giới.
