Thu gom tiền để cầu may mắn
Trước đây, cây tiền (hay còn gọi là cây tài lộc) được làm từ tiền âm phủ, nhưng một vài năm trở lại đây xuất hiện thêm dịch vụ làm cây tiền bằng những đồng tiền Việt Nam đang lưu hành. Sản phẩm được làm thủ công với nguyên liệu là những đồng tiền giấy thật, dây thép và đồ trang trí.
Cây tiền được làm từ 39 tờ tiền được gọi là “Tiểu thần tài”, cây tiền làm từ 79 tờ tiền có tên gọi là “Đại thần tài”. Mọi người mua cây tiền về trang trí trong nhà ngày Tết với mong muốn nhận được nhiều tài lộc, may mắn trong năm mới.
Loại tiền được sử dụng chủ yếu là tiền giấy màu đỏ với mệnh giá 500 đồng hay loại tiền cũ 10.000 đồng. Bên cạnh đó, một số tờ tiền 5.000 đồng và 20.000 đồng cũng được người làm kết hợp trang trí để thêm phần bắt mắt, sinh động.
Anh Lê Huy - một chủ shop online chuyên bán các mặt hàng cây tài lộc cho biết, cây tài lộc năm nay rất nhiều mẫu mã đa dạng, đáp ứng nhu cầu khách hàng. Cây tài lộc, tháp tài lộc phát sáng được thiết kế với nhiều hình dạng khác nhau như hình con công, con phượng, chim đại bàng hay tựa hình con rồng.
Năm nay khách đặt nhiều nên shop chỉ nhận đặt hàng đến hết Tết Dương lịch. Sau khi hoàn thành, cây tài lộc sẽ được nhân viên giao tận nơi cho khách trong khu vực nội thành Hà Nội. Theo những người có kinh nghiệm làm tháp tài lộc phát sáng cũng như cây tiền thật thì khó nhất vẫn là công đoạn thu gom tiền lẻ mệnh giá 500 đồng, 1.000 đồng, 10.000 đồng. Vào đợt tiền 10.000 đồng loại cũ bị thu hồi, anh Huy đã huy động toàn bộ mối thân quen để thu lại một lượng không nhỏ, phòng khi cần về sau.
“Nếu Tết năm 2013 chỉ lác đác vài người đặt hàng các loại tháp tài lộc phát sáng, dịp cận Tết năm 2014 chỉ hơn 50 người đặt hàng thì năm 2015 chúng tôi đã nhận được trên 100 khách nhận đặt tháp phát sáng tài lộc, cây tiền thật các loại. Khách hàng thích nhất là loại cây tài lộc có hình con phượng đang xòe cánh hoặc tháp phát sáng tài lộc.” – anh Huy chia sẻ.
Cây tiền thật làm từ tiền 500 đồng có giá là 500.000 đồng/cây, còn làm từ 10.000 đồng thì dao động từ 1,4 - 1,5 triệu/cây. Thực tế cho thấy, để làm được cây tiền thật hay tháp tài lộc phát sáng, người làm cần có những kỹ năng, kinh nghiệm cùng sự tỉ mẩn, kiên trì.
Kinh doanh cây tiền thật có phạm luật?
Theo nguyên tắc, tiền Việt Nam chỉ dùng để giao dịch thanh toán và không được phép xé rách hay hủy hoại. Quyết định 130/2003/QĐ-TTg ngày 30/06/2003 của Thủ tướng chính phủ có quy định nghiêm cấm hành vi hủy hoại tiền Việt Nam bằng bất cứ hình thức nào.
Nghị định 202/2004/NĐ-CP về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng có quy định chế tài xử phạt cho hành vi này là ở mức từ 5 – 12 triệu đồng. Nghị định 96/2014/NĐ-CP ban hành ngày 17/10/2014 đã nâng mức xử phạt từ 10 - 15 triệu đồng.
Nhiều người biện minh rằng việc sử dụng tiền thật làm cây tiền khó có thể coi là hành vi hủy hoại đồng tiền vì ở trường hợp này, đồng tiền không bị làm mất giá của nó mà chuyển từ công năng tiền tệ thành hàng hóa và có sinh lời. Nếu như trong quá trình làm cây tiền, người làm cắt, tỉa đồng tiền hay làm rách nhiều tiền một lúc sẽ bị coi là hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ đồng tiền Việt Nam.
Ở khía cạnh khác, có ý kiến cho rằng trong khi xã hội còn rất nhiều người nghèo khổ, chạy ăn từng bữa, thậm chí nhiều người còn không có tết thì việc dùng tiền thật để làm cây trang trí trong nhà vào ngày Tết là rất lãng phí, cần phải thận trọng cân nhắc./.