Quyết không chịu di dời
Mộ tổ họ Nguyễn nằm giữa đường Đồng Kỵ 2, lối vào khu phố Thanh Nhàn, khu vực làng Đồng Kỵ cổ lịch sử hơn 600 năm.
Người địa phương cho biết, khu vực có mộ tổ họ Nguyễn trước kia là cánh đồng, có một con đường nhỏ đi vào làng chạy vòng qua ngôi mộ. Nơi đây trước kia rất heo hút, không có dân cư.
Từ năm 1963, khi nắn lại con đường làng cho thẳng thì ngôi mộ tổ nằm ngay vệ đường. Sau này mở rộng con đường, ngôi mộ mới nằm ngay giữa đường như hiện nay.
Ngôi mộ này trước đây là mộ đất, nằm trên ruộng của họ Nguyễn. Khi đường được mở rộng ra, người trong dòng họ mới đổ bê tông, xây ngôi mộ rộng trên 1 m2, cao gần 1m, mái lợp ngói mũi hài, che mảnh vải đỏ cáu bẩn chắn bụi đường.
Khi mới mở đường, trời sẩm tối, ai một mình đi qua đây cũng thấy lành lạnh sống lưng, còn đi đêm thì phải có vài người mới dám đi. Ở lâu thành quen, khi nhà cửa được xây dựng san sát, ngày đêm gì cũng có người đi, người ta không thấy sợ nữa.
Có điều so với những khu phố khác, những nhà quanh đây không thấy khấm khá hơn. Sau khi làm đường, nếu như ở khu phố bên cạnh, nhà cửa được xây dựng sầm uất thì hàng chục năm qua, nhà cửa nơi đây ngày càng xuống cấp.
Trước đây, trước cửa ngôi mộ có quán thịt chó Cẩm, chỉ được một thời gian chủ quán phải dẹp tiệm vì ế ẩm không bán được. Có lẽ người ta sợ không dám ăn vì ngại nước nhà hàng bơm từ nơi có mồ mả, hay tâm lý “ngại” mồ mả là tâm lý chung của con người. Hiện các nhà quanh ngôi mộ chỉ bán tạp hóa, làm hàng sắt, đồ gỗ, xe máy để ngổn ngang trước cửa ngôi mộ, chẳng có vẻ tôn nghiêm.
Ngôi mộ nằm giữa đường nhiều năm khiến một số người địa phương bức xúc cho rằng làm mất mỹ quan của phố xá, của cả làng, ảnh hưởng đến giao thông.
Từng có một số đơn đề nghị chính quyền phải di dời ngôi mộ. Nhiều ý tưởng di dời ngôi mộ được đưa ra, thậm chí có người còn đề xuất làm cầu vượt trên cao vượt lên qua ngôi mộ.
Chính quyền bó tay
Họ Nguyễn ở khu phố Nghè, phường Đồng Kỵ, cả họ ở Đồng Kỵ hiện còn hơn chục nhà. Trưởng dòng họ là ông Nguyễn Văn Dụ
Được biết ngôi mộ tổ này có từ lâu đời, khoảng 11 đời, gần 400 năm, là mộ của một cụ ông. Người địa phương không biết tên tuổi, năm sinh, ngày mất của cụ. Gia chủ chỉ cho biết một cái tên để người dân khấn vái mỗi khi thắp hương. Một số lái xe mê tín, mỗi lần đi về chợ gỗ lại xuống thắp nhang.
Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Kỵ: “Chúng tôi "bó tay" với trường hợp này” |
Ông Vũ Văn Lượng, Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Kỵ cho biết: Dân nhiều lần kiện chính quyền để mộ giữa đường, làm ảnh hưởng cảnh quan, giao thông. “Thực tế chúng tôi bó tay với trường hợp này. Chính quyền đã tạo mọi điều kiện để gia đình, dòng họ Nguyễn di dời mộ tổ như cho gia đình họ được tự chọn nơi đất đẹp nhất nghĩa trang để xây mộ, hỗ trợ kinh phí di dời, xây mộ.
Tuy nhiên gia đình họ sợ mộ lâu đời bốc lên xương cốt không còn và vị trí ngôi mộ không phải dưới ngôi mộ đã xây. Chúng tôi cũng tạo điều kiện để gia đình muốn đào rộng, đào sâu bao nhiêu, bốc bao nhiêu đất đi cũng được nhưng gia đình họ không chịu”.
Được biết, những người trong dòng tộc họ Nguyễn đã họp lên, họp xuống hàng chục lần về việc di dời ngôi mộ tổ nhưng không thống nhất được. Người đồng ý di chuyển, người không. Người trong họ đã đến “thầy” bói xem nếu di dời mộ này có ảnh hưởng gì không. Có “thầy” bảo di dời chẳng ảnh hưởng gì, có người lại phán di dời là lụn bại.
Thế là mỗi người một ý. Người bảo gia đình đang làm ăn phát đạt, suôn sẻ, con trai ông Dụ là một quan chức trên tỉnh là do cụ tổ phù hộ, giờ di dời động sợ cụ giận.
Người lo lắng phần hài cốt đã mấy trăm năm nên phân hủy hết rồi, có bốc mộ cũng chỉ còn nắm đất đen nên di dời sợ không đưa đủ hài cốt đi theo, không gắn được “long mạch” nên bị ảnh hưởng. Thậm chí có người trong họ còn “lý luận” mộ tổ của họ có 400 năm, đường thì làm sau, tại sao khi quy hoạch chính quyền không né mộ tổ của họ Nguyễn mà làm đường để đẩy mộ tổ ra giữa đường?
Đa số ý kiến người địa phương đều chê trách những quan niệm mê tín trên. Hiện cả làng đều làm ăn phát đạt chứ không riêng gì họ Nguyễn nên chuyện “nhờ hồng phúc mộ tổ” chỉ là ngụy biện. Họ Vũ sau khi di dời mộ tổ có bị làm sao đâu?
Có ý kiến gay gắt hơn, cho rằng họ Nguyễn quyết định như vậy là không đúng, quá máy móc, bảo thủ vì mộ cụ tổ nằm giữa đường, hàng ngày xe cộ qua lại, bụi bặm, tiếng ồn làm cụ không “yên giấc ngàn thu”.
Và trong khi các bên còn tranh cãi, phường Đồng Kỵ chỉ có giải pháp tuyên truyền, vận động di dời. Nếu không tìm được tiếng nói chung, ngôi mộ vẫn tiếp tục “cố thủ” giữa đường.