Nữ thần Mẹ hết lòng vì chồng con
Isis (hay Aset, Ast, Iset, Uset ) là một trong những vị thần lâu đời nhất của Ai Cập cổ đại. Bà là người con thứ hai của thần Geb và thần Nut, là chị em với Osiris (cũng là chồng bà sau này), Seth và Nephthys. Bà có người con trai là Horus. Isis là vị thần nằm trong bộ 9 vĩ đại của Heliopolis trong tôn giáo Ai Cập cổ đại. Bà đội trên đầu ngai vàng của Pharaoh, tay cầm quyền trượng và thường liên kết sức mạnh với nhiều vị nữ thần khác. Bà thường được thể hiện với đôi cánh lớn dang rộng chê chở và bà đôi khi được xem như là sự nhân hóa của chiếc ngai vàng.
Chữ tượng hình của tên bà có hình một chiếc ngai và hai chân xếp lại của bà được thấy giống như chiếc ngai vua của Ai Cập. Isis giúp chồng mình là Osiris đem lại nền văn minh cho Ai Cập bằng cách dạy phụ nữ nghiền bắp lấy bột cũng như việc kéo tơ dệt vải. Bà cũng dạy cho dân chúng nghi thức của hôn lễ. Trong truyền thuyết của người Ai Cập, Isis chính là người đã đi tìm các mảnh xác của chồng để ghép lại và dùng phép thuật của mình hồi sinh thần Osiris.
Khi đó thần Osiris rời Ai Cập để đi khắp thế giới thì Isis thay ông cai trị đất nước một cách khôn ngoan và tốt đẹp. Cho rằng mình mới xứng đáng là người kế vị ngai vàng, thần Seth luôn tỏ ra đố kỵ, ghen tức với người anh Osiris hiền lành của mình. Vì vậy, Seth đã nhân cơ hội lừa anh mình vào chỗ chết. Nghe tin cái chết của Osiris dưới tay ác thần Seth, bà rất đau buồn. Bà cắt tóc, mặc đồ tang và lên đường tìm xác chồng.
 |
Một đám trẻ mách với Isis rằng chúng thấy chiếc hòm bọc xác Osiris trôi trên song Nile và đã đổ ra biển. Cuối cùng chiếc hòm trôi giạt vào bên dưới một cây lớn mỹ miều trên bờ biển Byblos, ở Lebanon. Cây này tức thì lớn lên thật nhanh đến nỗi thân cây bọc lấy chiếc hòm. Nghe nói về thân cây kỳ lạ, hoàng đế của Byblos truyền lệnh đốn cây kia đem về cung, dùng đỡ mái nhà.
Tin tức về thân cây đặc biệt ấy lan truyền nhanh chóng. Isis đoán ngay được điều gì đã xảy ra và vội vàng đi đến Byblos, tại đây bà cải trang ngồi bên một giếng nước tại trung tâm thành phố. Khi một số tỳ nữ của hoàng hậu ra giếng lấy nước, Isis tết tóc cho họ và thổi vào tóc một mùi nước hoa huyền diệu khiến cho chẳng bao lâu sau đó hoàng hậu đã cho mời Isis vào và cho làm vú nuôi cho hoàng tử.
Mỗi đêm, Isis đặt đứa bé con hoàng hậu vào trong ngọn lửa bất tử, còn mình thì biến thành một con chim bay lượn xung quanh cây cột bên trong có xác của Osiris. Một tối kia hoàng hậu bước vào trong phòng, thấy con mình nằm trong đống lửa, bà thất kinh hét to một tiếng, do đó làm cho đứa bé mất đi cơ hội trở thành bất tử. Isis bèn tiết lộ thân thế của mình và xin nhận cây cột về.
Thỉnh cầu của bà được chấp thuận và cuối cùng Isis đã tìm thấy xác của Osiris. Isis đem Osris giấu trong vùng đầm lầy, bảo Nephthys canh giữ còn Isis đi hái thảo dược để hồi sinh Osiris. Seth nghe tin Isis tìm được xác Osiris, dụ dỗ và hỏi Nephthys ra chỗ cất giấu, Seth băm xác Osiris làm 14 mảnh rải khắp Ai Cập.
 |
| Hình vẽ 3D về Nữ thần Isis |
Một lần nữa Isis lại đi khắp nơi tìm kiếm từng bộ phận cơ thể của chồng, đem quấn băng ướp xác lại. Isis dùng quyền năng phép thuật khiến Osiris hồi sinh. Ông tuy hồi sinh nhưng không thể sống tiếp tục ở dương gian. Trước khi đi xuống địa ngục, Osiris và Isis đã có với nhau một người, đó là Horus – vua của bầu trời. Thần Ra sau đó đã phong cho Osiris làm Vua của cõi âm. Isis một tay nuôi dưỡng Horus, hai mẹ con lẩn trốn để tránh bị Seth truy sát.
Theo bảo vệ hai mẹ con là bảy con bò cạp do nữ thần bò cạp Selket phái đi. Có một lần, Isis giả làm bà lão nghèo đi xin thức ăn của một phụ nữ phàm trần giàu có, người phụ nữ đó khinh thường nên từ chối. Nữ thần Selket bất bình thay Isis, nên đã kêu bò cạp giết chết đứa con của người phụ nữ giàu có. Khi biết tin, Isis đã hồi sinh đứa trẻ, Selket cảm thấy xấu hổ cho hành động của mình nên nguyện trở thành thần bảo vệ trẻ em tránh khỏi nọc độc.
Khi trưởng thành, Horus đã đến tìm Seth để đòi lại ngai vàng của cha mình. Horus và Seth đấu nhau hơn 80 năm vẫn bất phân thắng bại. Để giúp con trai mình, Isis đã tố cáo và đưa Seth lên hội đồng các vị thần. Sau phiên sét xử, Horus trở thành vị Pharaoh thứ 5 cai quản Ai Cập (4 vị pharaoh đầu tiên: Atum/Ra, Shu, Geb, Osiris) còn Seth bị đầy ra sa mạc khô cằn.
Nữ thần của phép thuật tối cao
Cũng trong thần thoại, khi Horus lên làm Pharaoh còn Ra đã già nua. Để lấy nguồn sức mạnh pháp thuật của thần Ra, Isis đã dùng nước dãi của ngài khi đang ngủ để tạo ra một con rắn độc mà chỉ có nữ thần mới có thuốc giải. Isis để cho nó cắn Ra khi thần bước lên chiếc thuyền mặt trời của mình, và chỉ đồng ý chữa cho ông khi ông cho bà biết tên bí mật.
Trong thần thoại Ai Cập, mỗi vị thần đều có một tên bí mật riêng, chỉ bản thân biết, không chia sẻ cho ai. Khi nắm giữ tên bí mật của một vị thần, người đó có khả năng sở hữu quyền năng, thậm chí sai khiến được vị thần đó. Ra không chịu nổi cơn đau nên đồng ý.
Nhờ biết được cái tên bí mật của thần Ra, Isis càng quyền năng hơn và sau đó truyền lại cho Horus, khiến Horus có quyền năng như thần Ra. Tới nay, nữ thần vẫn được thờ phụng ở nhiều quốc gia. Bà cũng là một trong những vị thần quan trọng được thờ cúng rộng rãi, đầu tiên ở Ai Cập, đến tận Hy Lạp và khắp đế quốc La Mã. Nữ thần đại diện cho sứ mệnh của người mẹ và vợ, bảo hộ cho thiên nhiên, ma thuật. Là bạn của những nô lệ, những nghệ nhân, những người bị áp bức.
Ngoài ra nữ thần còn là thần của trẻ con, hôn nhân, sức khỏe, là người bảo vệ những người đã qua đời. Tên “Isis” nghĩa là ngai vàng, nữ thần là hiện thân của ngai vàng, vật đại diện cho quyền lực của các Pharaoh. Điều này cũng chứng tỏ điều mà người Ai Cập quan niệm, Pharaoh là con của Isis, người được nữ thần dẫn dắt để ngồi lên ngai vàng.
Đền thờ nổi tiếng của Isis là tại Behbeit El-Hagar, ở đồng bằng sông Nile. Người ta tin rằng sông Nile mỗi năm một đầy thêm vì những giọt nước mắt Isis nhỏ xuống cho Osiris, khi thần chết đi và sống lại qua các nghi lễ mỗi năm.
