Theo AFP, làn sóng các cô dâu người nước ngoài, mà hầu hết là từ các nước châu Á khác, bắt đầu tràn vào Hàn Quốc từ năm 2000 và đạt đỉnh điểm về số lượng vào năm 2005, với khoảng hơn 30.000 cô dâu người nước ngoài được cấp thị thực cư trú tại Hàn Quốc thông qua hôn nhân.
Hầu hết những cô dâu tìm cách kết hôn với người Hàn Quốc là phụ nữ trẻ, sống tại khu vực nông thôn. Họ muốn thông qua hôn nhân để tìm được một công việc mới, một cuộc sống mới tại Seoul và những thành phố khác của Hàn Quốc.
Số liệu của Viện thống kê Hàn Quốc cho thấy, kể từ năm 2000 cho đến nay đã có 236.000 phụ nữ người nước ngoài định cư tại Hàn Quốc thông qua hôn nhân và đã có 190.000 đứa trẻ được sinh ra từ các cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài này.
Trong đó, có hơn 80% phụ nữ đến từ Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Campuchia, Thái Lan và Mông Cổ. Những người này hầu hết đều là những “cô dâu mua qua mạng”, kết hôn với những người đàn ông Hàn Quốc thông qua những người môi giới và chỉ gặp chồng tương lai vài ngày trước đám cưới.
AFP cho rằng, giới chức Hàn Quốc ban đầu đã không hề có động thái nào để hạn chế vai trò của những người môi giới hôn nhân vì cho rằng đây là một dịch vụ hữu ích trong việc giúp cải thiện tình trạng giảm tỉ lệ sinh và lực lượng lao động ở nông thôn của nước này.
Tuy nhiên, đến năm 2010 ngày càng có nhiều vụ việc cô dâu trẻ người nước ngoài bị đánh đập, thậm chí bị sát hại như vụ việc một cô dâu người Việt đã bị người chồng bị bệnh tâm thần đâm chết chỉ một tuần sau khi đến Hàn Quốc.
Trước tình trạng này, năm 2010 nhà chức trách Hàn Quốc đã áp dụng một đạo luật mới, theo đó những người môi giới cung cấp thông tin sai về những người đàn ông có nhu cầu lấy vợ hoặc giới thiệu cùng lúc hơn hai phụ nữ cho một người đàn ông sẽ bị kết án đến 2 năm tù giam. Đạo luật này đã có tác dụng ngay lập tức, với việc số văn phòng môi giới hôn nhân tại Hàn Quốc giảm mạnh, từ 1.697 vào năm 2011 xuống còn 512 vào cuối năm 2013.
Trong một động thái mới nhằm đảm bảo lợi ích cho các bên trong những cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài, từ ngày 1/4/2014, những người nộp đơn xin thị thực cư trú thông qua hôn nhân sẽ phải qua được kỳ thi thành thạo tiếng Hàn (TOPIK), còn đối tác người Hàn Quốc phải có thu nhập hàng năm trên 14.000 USD mới được đưa bạn đời sang sống tại Hàn Quốc.
Theo giới chức sở tại, luật này sẽ giải quyết 2 nguyên nhân chính dẫn đến xung đột giữa các cặp vợ chồng có một người là người nước ngoài, đó là việc không thể giao tiếp được và thu nhập thấp. “Can thiệp mạnh mẽ từ Nhà nước là cần thiết để ngăn chặn việc những người không có khả năng mua những cô dâu người nước ngoài” – một quan chức của Bộ Tư pháp Hàn Quốc nói.
Kết quả một cuộc khảo sát của Viện Phát triển phụ nữ Hàn Quốc năm 2012 cho biết, 4 trong số 10 cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài đổ vỡ trong vòng 5 năm đầu. Khoảng 48% trong số đó là do những khác biệt không thể hòa giải, với khoảng 21% liên quan đến thu nhập thấp.
Tuy nhiên, những người môi giới hôn nhân lại cho biết những quy định mới này sẽ chỉ khiến chi phí cho việc tìm kiếm một cô dâu người nước ngoài đội lên vì số ứng viên đủ tiêu chuẩn bị giảm đi. Chi phí trung bình cho một vụ môi giới hôn nhân hiện rơi vào khoảng 10.000 USD và những nhà môi giới dự đoán giá có thể sẽ tăng thêm khoảng 50%, do việc tăng chí phí học ngoại ngữ và nhiều khoản phí khác.
Còn các nhà nghiên cứu và các nhân viên bảo trợ vẫn cho rằng, nhà chức trách cần có các biện pháp hỗ trợ thích hợp thay vì các quy định quan liêu. Theo bà Han Kuk-Yom, Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền của phụ nữ nhập cư, Nhà nước nên ưu tiên bảo vệ những người vợ người nước ngoài khỏi nguy cơ bạo hành gia đình. “Gần một nửa những người vợ nước ngoài đã bị chồng bạo hành” – bà Han cho hay. Nhưng, theo các nhân viên bảo trợ xã hội, hầu hết những vụ việc này không được trình báo vì những người vợ bị đe dọa cấm báo cảnh sát.
Bà Han cho hay, một số người khác không dám tố giác vì theo quy định, những người vợ người nước ngoài ly hôn trước khi có được quyền công dân, thường là 2 năm sau khi đến Hàn Quốc, sẽ trở thành người cư trú bất hợp và phải trở về nước mà không được mang theo con cái./.
