Vừa qua, TAND Cấp cao tại TP HCM tiến hành tuyên án vụ sai phạm tại Ban Quản lý (BQL) dự án đầu tư và xây dựng công trình huyện Hòa Thành (tỉnh Tây Ninh).
Trước đó, sau 2 ngày xét xử sơ thẩm, sáng 24/6/2016, TAND tỉnh Tây Ninh đã tuyên phạt bị cáo Cao Sơn Nhân (50 tuổi, nguyên trưởng BQL, 3 năm tù); Nguyễn Thiên Dân (41 tuổi, phó BQL) 1 năm 6 tháng tù; Dương Thị Thu Hòa (42 tuổi, kế toán trưởng) 1 năm 6 tháng tù và Đỗ Tú Toàn (36 tuổi, cán bộ kỹ thuật kiêm thủ quỹ) 1 năm tù, cùng về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Ngoài phạt tù, án sơ thẩm cũng tuyên buộc các bị cáo liên đới bồi thường 5,5 tỷ đồng cho Nhà nước.
Theo bản án sơ thẩm, ngày 18/11/2003, UBND huyện Hòa Thành thành lập BQL để làm chủ đầu tư xây dựng các công trình theo ủy quyền của UBND huyện, bổ nhiệm ông Cao Sơn Nhân làm trưởng ban.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, các đối tượng gây thất thoát 8 tỷ đồng tiền ngân sách huyện và gần 4 tỷ đồng tiền tạm giữ bảo hành công trình. Cụ thể, để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình theo chỉ đạo của UBND huyện Hòa Thành, Cao Sơn Nhân lập các tờ trình tạm ứng 8 tỷ đồng từ ngân sách huyện để chi cho các công trình UBND - Huyện ủy huyện Hoà Thành; đường 797; công trình phụ UBND huyện và tiền bảo hành các công trình ở huyện Hoà Thành.
Với công trình nâng cấp đường 797 của huyện Hoà Thành, vào ngày 21/1/2009, Cao Sơn Nhân lập tờ trình xin tạm ứng ngân sách 500 triệu đồng thanh toán cho Cty Minh Dũng. Đến ngày 30/5/2009, khi công trình đường 797 hoàn thành đưa vào sử dụng. BQL thanh toán khối lượng theo hợp đồng cho Cty Minh Dũng gần 9 tỷ đồng nhưng BQL lại không thu hồi 500 triệu đồng đã tạm ứng trước đó.
Công trình Huyện ủy – UBND huyện Hoà Thành, Nhân và Hoà ký ủy nhiệm chi ứng ngân sách huyện 3 tỷ đồng chuyển vào tài khoản Cty Phương Hậu, khi công trình đưa vào sử dụng, Nhân, Hoà ký tiếp chuyển vào Cty này 2,5 tỷ đồng.
Vào ngày 10/11/2010, Nhân chỉ đạo cho Dân và Hoà ký uỷ nhiệm chi chuyển 2 tỷ đồng vào tài khoản Cty Hiệp Phát chưa ký hợp đồng. Đến tháng 12/12/2010, BQL mới quyết định chỉ định thầu công trình phụ cho Cty Hiệp Phát.
Ngày 19/9/2013, UBND huyện Hòa Thành phê duyệt quyết toán, tổng giá trị quyết toán là 2,2 tỷ đồng nhưng Nhân, Dân, Hoà không thu hồi tiền tạm ứng 2 tỷ đồng về trả cho ngân sách huyện.
Đối với số tiền bảo hành công trình: Từ năm 2006 đến năm 2012, Nhân chỉ đạo cho Hoà lập 33 phiếu tiền mặt, tổng số tiền 3,9 tỷ đồng để chi tạm ứng. Trong đó, Nhân trực tiếp ký phiếu rút tiền ngân hàng 18 lần với số tiền 2,3 tỷ đồng và chỉ đạo Nguyễn Thiên Dân ký phiếu rút tiền 15 lần với số tiền 1,6 tỷ đồng.
Khi Thanh tra Nhà nước tiến hành thanh tra BQL thì hai Cty Minh Dũng và Hiệp Phát nộp trả số tiền 2,5 tỷ đồng, còn lại 5,5 tỷ đồng đến nay chưa thu hồi được.
Tại phiên tòa phúc thẩm, 4 bị cáo đồng loạt yêu cầu được tuyên vô tội, phục hồi các quyền lợi cho các bị cáo.
Bảo vệ cho 4 bị cáo về nội dung “hàm oan”, các luật sư cho rằng có cơ sở chứng minh cả 4 bị cáo thân chủ của họ không phạm tội. Theo đó, số tiền 8 tỷ đồng trong vụ án là tiền mà UBND huyện Hoà Thành cho vay chứ không tạm ứng để đẩy nhanh tiến độ xây dựng, còn tiền bảo hành các công trình là của nhà thầu, đã thanh toán xong.
Đáng lưu ý là các luật sư cho rằng chính đại diện BQL và UBND huyện Hòa Thành đều cho rằng không bị thiệt hại. “Vụ án không có thiệt hại, mặt khác diễn biến tình hình cho thấy đối chiếu với quy định pháp luật hiện nay, các bị cáo đã không phạm tội…” - Luật sư Phương Văn Thêm (Đoàn Luật sư TP HCM – bảo vệ cho bị cáo) lập luận.
Đối chất tại tòa, đại diện VKS giữ quyền công tố đã xét hỏi đại diện nguyên đơn dân sư là Ủy ban nhân dân huyện Hòa Thành, đại diện Sở Tài chính tỉnh Tây Ninh.
Cả hai đại diện đều nói rằng không bị thiệt hại gì và xác nhận trước tòa là các nội dung, văn bản mà họ cung cấp trước tòa là thật. “Tôi cam kết các chứng từ nộp cho tòa là các văn bản thật, không chỉnh sửa, thêm bớt gì” – đại diện nguyên đơn dân sự trả lời VKS.
“Số tiền 5,5 tỷ đồng trong vụ án đến nay còn chưa thu hồi được, vậy mà huyện nói không thiệt hại là sao?” – đại diện VKS “truy”. Trả lời VKS, đại diện UBND huyện Hòa Thành nói rằng “đó là tiền ứng, nó còn nguyên đó, không phải thiệt hại gì”.
Chưa đồng tình với câu trả lời của nguyên đơn dân sự, VKS tiếp tục hỏi là chừng nào mới thu, khi mà đã nhiều năm trôi qua…Trả lời VKS, đại diện UBND huyện Hòa Thành nói rằng vừa được phê duyệt dự án, “khi mà dự án được duyệt là thu hồi, thanh toán các khoản tiền, hiện chúng tôi vừa được phê duyệt xong”.
Đồng tình với nguyên đơn dân sự, cả 4 bốn bị cáo đều nói rằng “tiền của người ta bỏ ra trước xây dựng, mình ứng trước một ít thôi, bây giờ thu hồi để quyết toán, làm gì có thiệt hại gì”.
Sau phần xét hỏi, trước lập luận của nguyên đơn và bị cáo, đại diện VKS đã nêu quan điểm, cho rằng vụ án chưa làm rõ thiệt hại, vì vậy đã đề nghị Tòa tuyên hủy bản án sơ thẩm.
Đồng tình với VKS, Chủ tọa phiên tòa tuyên hủy bản án sơ thẩm, giao VKSND tỉnh Tây Ninh điều tra, xét xử lại theo tình tự vì vụ án chưa làm rõ thiệt hại và một số nội dung khác.