Sáng 21/10, khai mạc Triển lãm Mỹ thuật "Họa - Thơ đi sứ" của tác giả Phạm Nam Phương

Góp phần giữ gìn và lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử

Trong di sản thơ chữ Hán của dân tộc ta, các tập thơ lấy đề tài từ lĩnh vực ngoại giao, mang tên Hoa trình, Sứ trình (Đường đi sứ)…, chiếm một số lượng đáng kể. Đó là loại thơ do chính các sứ thần sáng tác, phản ánh hoạt động quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước lâu dài của dân tộc ta.

Ngược dòng lịch sử, trên đường viễn xứ, các phái đoàn sứ bộ Đại Việt sang kinh đô Trung Quốc đã chứng kiến tận mắt bao nhiêu cảnh sơn thuỷ kỳ thú, danh thắng hữu tình nhưng cũng chứng kiến bao nhiêu số phận, con người trên hành trình của mình.

Thơ đi sứ đa dạng về đề tài, cảm hứng và bút pháp nghệ thuật, góp phần làm cho nền văn học nước nhà thêm nhiều sắc màu, vì vậy có vai trò quan trọng đối với văn học dân tộc. Các nhà thơ như: Phạm Sư Mạnh, Nguyễn Đình Sách, Nguyễn Danh Dự, Nguyễn Quý Đức, Nguyễn Mậu Áng, Nguyễn Kiều, Nguyễn Tông Quai, Đinh Nho Hoàn, Lê Quý Đôn, Nguyễn Huy Oánh, Đoàn Nguyễn Thục, Hồ Sĩ Đống, Đoàn Nguyễn Tuấn, Ngô Thì Nhậm, Vũ Huy Tấn, Nguyễn Gia Cát, Ngô Thì Vị, Nguyễn Du, Phan Huy Chú, Trịnh Hoài Đức, Lê Quang Định, Ngô Nhơn Tịnh, Bùi Quỹ, Nguyễn Văn Siêu, Nguyễn Địch Cát, Phan Thanh Giản…đều để lại những tác phẩm có giá trị.

Từ việc tìm hiểu nền văn hóa dân tộc, cảm nhận tình cảm của cha ông qua tuyển tập “ Thơ đi sứ” do các tác giả Phạm Thiều, Đào Phương Bình thuộc Viện Nghiên cứu Hán Nôm (chủ biên), Nxb Khoa học Xã hội xuất bản năm 1993, tác giả Phạm Nam Phương họa tranh, mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào hành trình giữ gìn và lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc.

Các tác phẩm của Nam Phương chủ yếu thể hiện lại tâm sự của các sứ thần trước khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nỗi nhớ quê hương hay tâm trạng ngổn ngang trên hành trình viễn xứ. Hình ảnh người phụ nữ ở nhiều góc độ, nhiều tâm trạng xuất hiện phong phú trong các tác phẩm của Nam Phương.

Họa sỹ Nguyễn Tuấn Sơn, người trực tiếp hướng dẫn Nam Phương theo đuổi đề tài này cho biết: “Thông qua các tác phẩm thơ ca của các nhân vật nổi tiếng, Nam Phương đã cảm thụ và họa lại bằng hình ảnh, cùng với đó bằng cảm thụ bằng ngôn ngữ hội họa (Bố cục, nét vẽ, màu sắc) với nét bút chững chạc và chuyên nghiệp”.

Có nghề và dám dấn thân

Nhận xét thêm về các tác phẩm của Nam Phương, họa sỹ Nguyễn Tuấn Sơn cho biết: “Nam Phương vẽ với phong cách ấn tượng, những bức tranh lấy ý tưởng từ thiên nhiên, bố cục rất bài bản, có nghề. Sự khác biệt của Nam Phương là dám dấn thân vào một chủ đề khó ít người dám theo đuổi vì phải có kiến thức tích hợp giữa hội họa, lịch sử, văn chương”.

Còn theo Họa sỹ Lê Hải Đức, Chủ tịch Quỹ Kim Long: “Xem tranh của Nam Phương, tôi rất vui vì thấy được tinh thần học hỏi nghiêm túc của em với hội họa, em đã chuyển tải được phần nào những trăn trở, suy tư của các bậc tiền nhân trên hành trình viễn xứ, thể hiện qua các nét vẽ mộc mạc của mình. Đặc biệt, hình ảnh những thân phụ nữ hiện ra trong tranh của Nam Phương như có được sự đồng cảm, vừa có gì đó khắc khoải nhưng cũng đầy cá tính”.

Triển lãm “Họa – Thơ đi sứ” diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam từ ngày 21 đến hết 24/10/2023. Theo đại diện gia đình tác giả, toàn bộ số tiền bán tranh “Họa – Thơ đi sứ” trong và sau triển lãm của tác giả Nam Phương sẽ được dành cho hoạt động từ thiện, giúp đỡ các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn.