Tính đến thời điểm tháng 4/2019, Nhà nước cùng các thủy điện hỗ trợ để ổn định cuộc sống những hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó đối với 34 hộ thuộc vùng ảnh hưởng sạt lở Thủy điện Nậm Nơn đã được hỗ trợ 6,5 tỷ đồng (Nhà nước hỗ trợ 4 tỷ đồng, Thủy điện Nậm Nơn hỗ trợ 2,5 tỷ đồng).
Đối với 37 hộ bị ảnh hưởng, do Thủy điện Bản Vẽ xả lũ gây thiệt hại, mỗi hộ dân được hỗ trợ 70 triệu đồng (trong đó Nhà nước hỗ trợ 50 triệu đồng, Thủy điện Bản Vẽ hỗ trợ 20 triệu đồng tiền di dời nhà cửa đến nơi ở mới).
Những ngày hè nắng cháy năm 2019, dọc tuyến Tỉnh lộ 534B đi qua xã Lượng Minh, huyện Tương Dương, những ngôi nhà được tháo dỡ do bị ảnh hưởng của cơn bão số 3 khiến đất bị sạt lở vẫn đang ngổn ngang bên đường. Một số căn lều tạm được dựng lên từ lâu để người dân có nơi ra vào, ngủ nghỉ mỗi đêm.
Sau trận bão, toàn xã có 34 hộ dân thuộc lòng hồ thủy điện Nậm Nơn, buộc phải di dời đến nơi ở mới. Dù đã được nhận tiền đền bù để di dời và tháo dỡ nhà để chờ đến nơi ở mới nhưng người dân vẫn phải dựng lều ở tạm vì chưa có nơi để đến.
Anh Lô Khăm Xu, trú tại bản Lả chia sẻ: “Cũng phải chấp nhận sống tạm ri thôi, không có đất để làm nhà nữa vì đất bị sạt lở xuống sông rồi. Khổ thì biết khổ nhưng không thể mua đất, nếu mua đất thì cũng không có tiền làm nhà nên phải chờ thôi”. Tình cảnh của anh Xu cũng giống nhiều hộ gia đình khác bị thiệt hại do cơn bão gây ra.
 |
| Cuộc sống người dân khó khăn do bão cuốn trôi nhà. |
Một điểm tái định cư đang được thi công phần mặt bằng, hiện vẫn dang dở thuộc Dự án khu tái định cư để bố trí chỗ ở khẩn cấp cho các hộ dân bị ngập lụt, sạt lở đất tại bản Minh Phương, bản Xốp Mạt thuộc vùng hạ lưu thủy điện Bản Vẽ. Quy mô san lấp mặt bằng, xây dựng công trình công cộng và chia lô cho 17 hộ dân, đất dự phòng tách hộ được phê duyệt cuối tháng 3/2019 với nhiều hạng mục như các lô đất (204m2/lô), đường bê tông vào khu tái định cư, hệ thống điện đường, hệ thống cấp nước… tổng giá trị dự án hơn 7 tỷ đồng.
Do tính cấp bách của dự án, để đảm bảo tiến độ chuyển dân lên trước mùa mưa bão năm 2019, UBND huyện Tương Dương đã chỉ đạo vừa hoàn thiện thiết kế vừa thi công. Hiện phần san nền đã cơ bản hoàn thành.
Trước đó, ngày 31/7/2018, UBND tỉnh có Quyết định số 3297 về việc cho phép lập dự án đầu tư xây dựng công trình: Di dời khẩn cấp 34 hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở đất tại xã Lượng Minh. Theo quyết định này với mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư để đưa 34 hộ dân tại cụm bản Lả và bản Minh Phương, xã Lượng Minh ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở đất, sụt lún nhà nguy hiểm, ổn định đời sống cho người dân góp phần xóa đói giảm nghèo.
 |
| Những ngôi nhà bị ảnh hưởng được dỡ ra để tạm bên Tỉnh lộ 534B chưa được dựng lại vì chưa có đất để tái định cư |
Dự án được quy hoạch trên diện tích gần 39 nghìn m2 với các hạng mục: San lấp mặt bằng xây dựng công trình công cộng và chi lô đất cho 34 hộ dân, quỹ đất dự phòng khi tách hộ, đường giao thông, hệ thống thoát nước; hệ thống cấp nước sinh hoạt… tổng mức đầu tư 12,378 tỷ đồng. Tháng 2/2019, UBND tỉnh Nghệ An đã cấp 3 tỷ đồng kinh phí thực hiện, đến 8/4/2019 mới hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu, đang mở thầu.
Toàn huyện Tương Dương có 85 hộ dân chưa có vị trí để dựng lại nhà, trong đó ngoài bản Minh Phương thì tại khe Chóng (xã Yên Na) có 35 hộ và các xã khác cùng với đó là 34 hộ thuộc dự án di dời. Đối với Dự án Xây dựng khu tái định cư Khe Chóng để di dời khẩn cấp 19 hộ dân bản Vẽ ra khỏi vùng sạt lở nằm trong công trường cũ của Thủy điện Bản Vẽ nên đã có 12/19 hộ dân chuyển đến làm nhà. Dự án đang hoàn tất các thủ tục thiết kế, dự toán trình thẩm định để xây dựng các hạng mục.
Ông Nguyễn Văn Thắng - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Tương Dương cho biết, địa điểm đã được lựa chọn để triển khai xây dựng hạ tầng cho các điểm tái định cư, một số đang thi công nhưng cái khó vẫn là kinh phí chưa được đảm bảo để triển khai đúng tiến độ.
Hiện nay, nỗi lo lắng của người dân là mùa mưa bão năm nay đã đến gần, những ngôi nhà tạm bợ có đảm bảo để làm chỗ che nắng mưa như ngày bình thường hay không?. Không biết đến bao giờ họ mới được an cư để lạc nghiệp?. Những dự án cấp bách liệu có đúng với tên gọi “cấp bách” để bà con sớm yên tâm, ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, xã hội.
