Người dân phải được chia sẻ một phần lợi nhuận từ thủy điện
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Nhà nước Dự án Thủy điện Sơn La, để nhường đất cho nhà máy thủy điện có công suất lớn nhất Đông Nam Á, số dân phải di chuyển, bố trí tái định cư (TĐC) lớn nhất nước ta từ trước tới nay, với 20.340 hộ và 93.201 người của 248 bản, tổ dân phố, 31 xã, phường, 8 huyện, thị xã của 3 tỉnh Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Sau 15 năm thực hiện, đến nay dự án di dân, TĐC Thủy điện Sơn La đã cơ bản hoàn thành, góp phần đưa Nhà máy Thủy điện Sơn La vào hoạt động vượt tiến độ 3 năm. Sau khi về nơi TĐC, thu nhập bình quân của người dân đạt hơn 1,2 triệu đồng/người/tháng, tăng gấp 3,92 lần so với thời điểm trước khi di chuyển; tỉ lệ hộ nghèo giảm 2,56 lần.
Đánh giá cao những kết quả đạt được của dự án di dân, TĐC, Thủ tướng cũng bày tỏ tri ân sự đóng góp quý báu cho dự án công trình Thủy điện Sơn La của các thế hệ cán bộ, lãnh đạo Trung ương, địa phương và nhân dân 3 tỉnh đã rời quê hương, nhường đất cho dự án.
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng cho rằng dời sống người dân TĐC tại một số điểm chưa ổn định, khó phát triển bền vững. Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu phải nhìn thẳng vào những mặt tồn tại, bất cập để tập trung khắc phục, để hơn 93.000 người dân TĐC có cuộc sống lâu bền trong thời gian tới. Thủ tướng đặt vấn đề, Báo cáo của Ban Chỉ đạo cho thấy, thu nhập người dân TĐC tăng gấp gần 4 lần so với nơi ở cũ, nhưng phải xem đó là con số chung hay chỉ một bộ phận. “Tôi đề nghị Ban Chỉ đạo Nhà nước và các tỉnh phải nghiêm túc nhìn nhận, quyết tâm khắc phục những hạn chế nêu trên. Đánh giá về cuộc sống của đồng bào TĐC phải thực sự khoa học, khách quan, có như vậy mới thấy hết được những gì là hạn chế, yếu kém để có phương hướng khắc phục thực sự”- Thủ tướng lưu ý.
Với 3 tỉnh, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu các giải pháp khắc phục tình trạng thiếu đất sản xuất, chuyển đổi ngành nghề phù hợp với điều kiện thực tế, hoàn thành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho các hộ chưa được cấp; hoàn thành 6 công trình đang thi công; tăng cường khuyến nông, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho người dân TĐC…
Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương, đặc biệt là EVN giải quyết là nghiên cứu cơ chế chia sẻ một phần lợi nhuận từ Thủy điện Sơn La để dành cho công tác phát triển, cho những người dân đã hy sinh lợi ích của mình vì thành công của công trình.
“Tôi có suy nghĩ rằng đây không phải là cuộc tổng kết, đánh giá cuối cùng đối với công tác TĐC mà công tác này còn lâu dài, bền vững, không để người dân tái nghèo”- Thủ tướng lưu ý và cho rằng điều quan trọng trước mắt phải là lo sinh kế cho người dân, lo giáo dục, đào tạo cho lớp trẻ để có kiến thức phát triển, hội nhập và giàu có.
Điện Biên phải đảm bảo tốt an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội
Chiều cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các bộ, ngành Trung ương đã làm việc với lãnh đạo tỉnh Điện Biên, một trong những địa phương khó khăn nhất khu vực Tây Bắc.
Vui mừng chứng kiến những tiến bộ của địa phương, nhất là sự kiện lọt vào danh sách các tỉnh, thành phố thu ngân sách 1.000 tỷ đồng, Thủ tướng cho rằng những thành tựu này có được nhờ sự nỗ lực cố gắng của cấp ủy, chính quyền và đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên. Thủ tướng mong muốn Điện Biên mở rộng, nâng cấp hệ thống trường lớp, cơ sở đào tạo, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho con em đồng bào được học tập, rèn luyện để tiếp thu tri thức, coi đây là biện pháp quan trọng để vươn lên thoát nghèo, phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Để làm được điều này, Thủ tướng đề nghị tập thể cán bộ cấp ủy, chính quyền và hệ thống chính trị trong tỉnh phải luôn ý thức cao về một tinh thần phục vụ doanh nghiệp và nhân dân; có khát vọng mạnh mẽ phát triển địa phương toàn diện hơn trong thời gian tới.
