Nhiều vụ xâm hại trẻ em mà thủ phạm là người quen của bố mẹ, hàng xóm, thầy giáo…, thậm chí là ruột thịt trong gia đình. Điều đáng nói là những vụ việc như vậy không chỉ gia tăng về số lượng, mà tính chất cũng ngày càng nghiêm trọng. Do vậy, là người lớn, các bậc phụ huynh cần có trách nhiệm bảo vệ con em mình bằng cách dạy trẻ những kỹ năng cần thiết để trẻ có thể tự bảo vệ mình.
Những gã “râu xanh” giấu mặt
Chiều 30/5, tại trụ sở TAND tỉnh Đắk Lắk, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã mở phiên tòa xét xử phúc thẩm và tuyên phạt bị cáo Vương Quốc Dũng (36 tuổi, trú tại tổ dân phố 10, phường An Bình, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) mức án 14 năm tù giam về tội “Hiếp dâm trẻ em”.
Theo cáo trạng, tối ngày 19/8/2014, cháu N.T.B.T. (11 tuổi) đến nhà Dũng để lấy phiếu sinh hoạt hè (Dũng khi ấy là bí thư đoàn thanh niên). Ở nhà chỉ có Dũng và con gái (6 tuổi) đang ngồi chơi. Khi đưa phiếu sinh hoạt hè cho cháu T, Dũng nảy sinh ý định giao cấu với cháu T nên đã lấy chiếc ghế đẩu và kéo cháu T ngồi lên đùi của mình.
Thấy con gái đang chơi gần đó, sợ bị phát hiện nên Dũng bảo con gái đến nhà bà ngoại chơi. Khi con gái vừa ra khỏi nhà, Dũng liền bế cháu T vào phòng ngủ để thỏa mãn thú tính. Sau khi về đến nhà, cháu T kể lại cho gia đình nghe toàn bộ hành vi đồi bại của Dũng. Ngay sau đó, gia đình cháu bé đã đến cơ quan công an để tố cáo hành vi của tên “dê cụ”.
Cũng trong tháng 5 vừa qua, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Hà Tĩnh đã khởi tố, tạm giam Nguyễn Văn An (52 tuổi, trú huyện Kỳ Anh) về tội hiếp dâm trẻ em. Theo đó, ngày 27/4, gặp bé gái hàng xóm (7 tuổi) trên đường đến trường, An vờ tốt bụng nói chở cháu tới trường. Tuy nhiên, ông ta lại chở cháu bé về nhà để thực hiện hành vi hiếp dâm.
Những thông điệp được đưa ra nhằm giáo dục trẻ tránh bị lạm dụng tình dục |
Trước đó, vào tháng 3, thông tin một bảo vệ Trường tiểu học bán trú La Pá Tần (xã La Pán Tần, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) có hành vi dâm ô với 23 học sinh nữ trong trường khiến dư luận vô cùng bàng hoàng, phẫn uất. Sau vụ việc nghiêm trọng này, nhiều người đã lên tiếng yêu cầu ngành giáo dục rà soát lại công tác đảm bảo an toàn cho trẻ ở những trường nội trú, bán trú.
Đáng chú ý là vụ án giáo viên người ngoại quốc (tên thường gọi là Ben) dâm ô nhiều trẻ em tại khu vực bờ hồ Hoàn Kiếm mà Phòng Cảnh sát Hình sự (PC45) Công an TP Hà Nội đã khám phá hồi tháng 8/2015. Ben vốn là giáo viên của một trung tâm Anh ngữ, đồng thời cũng là ca sĩ thường xuyên chơi nhạc tại một quán bar. Chẳng ai có thể ngờ được một kẻ điển trai, hào hoa như hắn lại là con quỷ dâm ô chuyên gạ gẫm các bé trai “về nhà”.
Theo một trinh sát Phòng PC45 Hà Nội, trong quá trình điều tra, một luật sư của tổ chức quốc tế bảo vệ trẻ em đã cho biết, thời gian gần đây, những đối tượng biến thái như Ben đã xuất hiện tại Việt Nam và có dấu hiệu gia tăng. Chúng đặc biệt thích các bé trai còn ít tuổi, ngây thơ, đẹp trai thì càng tốt. Trên các mạng dành cho dân đồng tính nam, chúng thường chia sẻ hình ảnh các bé cho nhau xem và kể cho nhau sự thích thú khi “quan hệ” với “trai mầm” (các bé trai từ 13-15 tuổi).
Còn nhớ năm 2013, nhà chức trách Pháp đã cáo buộc bác sĩ Larroque Olivier (SN 1962, quốc tịch Pháp) về hành vi truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy, lạm dụng tình dục, hiếp dâm trẻ em ở nhiều quốc gia (trong đó có Việt Nam). Olivier bị bắt tại Việt Nam, khi vẫn đang tiến hành khám chữa bệnh tại 1 bệnh viện ở Hà Nội.
Cũng theo lời của vị luật sư thì Olivier luôn thường trực khoái cảm bệnh hoạn là tìm trẻ càng ít tuổi, càng gầy yếu mong manh tội nghiệp càng tốt, lúc xâm hại, lạm dụng, các cháu càng rên la, khóc lóc, van xin càng khiến hắn sung sướng. Vì thế, các bé nam sau một lần qua tay Olivier bệnh hoạn đều rất kinh hãi.
Trẻ nam bị xâm hại có xu hướng tăng
Một cuộc khảo sát gần 3.000 học sinh tuổi từ 12 đến 18 tại Hà Nội và Hải Dương đã cho kết quả bất ngờ, hơn 20% số nam sinh được hỏi từng bị xâm hại tình dục trong khi con số này ở nữ là 18%.
TS Nguyễn Thị Kim Quý (Hội tâm lý Giáo dục Việt Nam, cố vấn đường dây tư vấn bảo vệ trẻ em 18001567) cho biết, đường dây từng tiếp nhận tư vấn cho không ít trẻ nam bị xâm hại tình dục. Nhiều em thổ lộ rằng không dám nhờ trợ giúp của bố mẹ hay người lớn khác, có em còn phải nói lái là nhờ tư vấn “giùm bạn”.
TS tâm lý học Nguyễn Thị Kim Quý |
Theo bà Kim Quý, các bé trai có thể rơi vào bẫy của nhiều đối tượng như: Người đồng tính lệch lạc về tình dục, những phụ nữ lớn tuổi có nhu cầu tình dục cao mà không được đáp ứng, những kẻ ấu dâm... Ngoài việc bị ép buộc ngay lập tức như bé gái, các bé trai còn hay bị “yêu râu xanh” dụ dỗ qua nhiều bước rồi kích động, khơi dậy bản năng tình dục để các em có vẻ như tự nguyện thực hiện các hành vi tình dục.
Ở góc độ luật pháp, luật sư Giang Hồng Thanh (Trưởng Văn phòng Luật sư Giang Thanh, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) nhận định, từ trước tới nay, hiếm có vụ án nào mà người xâm hại tình dục đối với trẻ em nam bị xử lý hình sự, mặc dù trên thực tế điều này không phải là ít. Sở dĩ có tình trạng này, theo luật sư Thanh là do xuất phát từ quan niệm truyền thống từ xưa đến nay, rằng chỉ có đàn ông là chủ thể thực hiện hành vi này, tức là ở vị trí của người phạm tội.
Bên cạnh đó, nhiều người căn cứ vào từ điển tiếng Việt giải thích rằng giao cấu là việc quan hệ tình dục giữa cơ quan sinh dục của con đực và con cái. Cho nên nếu có việc hai người nam giới có quan hệ đồng tính với nhau thì cũng không phải là giao cấu.
Ngoài ra, rất hiếm gặp trường hợp trẻ em nam nào có quan hệ giao cấu với người nữ đã thành niên mà sau đó trẻ em nam này hoặc gia đình trẻ em nam đó lại tố cáo với cơ quan chức năng.
“Vậy là do cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan nên việc áp dụng pháp luật hình sự trong các vụ xâm hại tình dục trẻ em (mà bị hại là trẻ em nam) còn có nhiều khó khăn vướng mắc”, luật sư Giang Hồng Thanh nói.
Luật sư Giang Hồng Thanh |
Mặt khác, luật sư Hồng Thanh cũng nhận xét, điều luật của Việt Nam tương đối đầy đủ và khá nghiêm khắc với tội danh xâm hại tình dục trẻ em, nhưng pháp luật Việt Nam chỉ xử lý hành vi khi xảy ra hậu quả. Điều này đồng nghĩa với việc “yêu râu xanh” có tư tưởng đồi bại mà không bị xử lý, không bị ngăn chặn thì chúng sẽ tìm cách thực hiện hành vi, khi đó chúng ta phải đi dọn “hậu quả”, chứ không thể nào ngăn chặn được “hậu quả”.
Trong khi đó, ở một số quốc gia châu Âu và Mỹ, khái niệm xâm hại tình dục ở các quốc gia đó được ghi trong luật cũng rất rõ ràng: Ngoài các hành vi xâm nhập trong, những hành vi không liên quan tới vuốt ve đụng chạm như cho trẻ xem hình ảnh khiêu dâm, dùng lời nói để kích dục, cho trẻ nhìn mình khỏa thân... cũng được coi là xâm hại tình dục.
Những “gương mặt thân quen”
Theo số liệu của ngành tòa án, mỗi năm cả nước có hàng chục nghìn trẻ em bị xâm hại tình dục nhưng chỉ khoảng 1.500 vụ bị khởi tố và xét xử, trong đó, đa số các trường hợp thủ phạm là những người quen, thân, thậm chí ruột thịt trong gia đình.
Đại tá, PGS, TS Nguyễn Minh Đức (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu tội phạm học và Điều tra tội phạm, Học viện Cảnh sát nhân dân) cho biết: Trong tội phạm học có một học thuyết tên là “Thuyết gần gũi” và có đến 90% các vụ xâm hại trẻ em, giữa nạn nhân với thủ phạm đã có mối quan hệ nhất định từ trước. Trong đó, có cả người thân của các cháu. Họ lợi dụng, dụ dỗ hoặc đe dọa để thực hiện hành vi phạm tội của mình. Trẻ còn nhỏ, dễ bị dụ dỗ, chưa hiểu hết về ý thức bảo vệ khi bị xâm hại, không có khả năng tự bảo vệ…
PGS, TS Nguyễn Minh Đức |
Ông kể, vài năm trước, tại thị xã La Gi (Bình Thuận), dư luận rúng động vì người cha hãm hiếp con trong suốt 2 năm trời mà mẹ không hề hay biết. Chỉ đến khi một lần đi làm về sớm, bà mẹ này mới điếng hồn khi thấy chồng mình đang “ngủ” với con. Chuyện vỡ lở, cha đi tù nhưng cô bé cũng không còn bình thường. Người trách gã đàn ông đốn mạt thì ít, trách người mẹ vô tâm gián tiếp hại đời con gái thì nhiều.
Chuyện hai chị em nhà cô bé Th cũng cùng chung số phận khi suốt những năm đi học bị cha bạo dâm nhưng cắn răng chịu đựng mà không hé răng nói với ai nửa lời, kể cả mẹ ruột của mình. Cũng vì giấu kín chuyện cha đồi bại, cô đã trực tiếp gây nên nỗi bất hạnh cho em ruột giống như mình. Bởi ít lâu sau khi cô chị đi làm ăn xa, em gái ở nhà lại rơi vào cạm bẫy ấy trong suốt thời gian dài. Người mẹ cũng không hề hay biết. Khi chuyện vỡ lở thì đã quá muộn. Cả hai đứa con đã mất đi đời con gái vì cha.
Bác sĩ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung (Trung tâm y tế lao động 178 Thái Hà) cho rằng, nhóm trẻ mới lớn, đang tò mò về giới tính, lại tiếp xúc với những kênh thông tin không lành mạnh cũng rất đáng để lưu tâm. Đôi khi, chỉ vì chút tò mò, lại bị kích động, trẻ có thể “thử nghiệm” với chính em, cháu, những trẻ gần với mình và gây nên những bi kịch gia đình đau thương. Câu chuyện về trường hợp một gia đình ở Bắc Ninh mà bà biết là một ví dụ.
Vợ chồng chị Hà có một cửa hàng kinh doanh khá đắt khách nên anh chị bận rộn suốt ngày. Cũng vì hoàn cảnh nên khi cậu con trai đầu gần 10 tuổi anh chị mới sinh đứa con thứ hai. Năm ngoái, khi cô con gái được 3 tuổi, vợ chồng chị gửi con đi lớp và để cậu anh 13 tuổi đến đón em về nhà. Khi ấy, hai anh em thường tự chơi với nhau cho đến tối mịt bố mẹ mới dọn hàng về.
Gần đây, khi tắm cho con gái, chị Hà phát hiện vùng kín của con có nhiều vết trầy xước, bầm tím. Hỏi con, chị suýt té xỉu sau một hồi nghe cô bé thủ thỉ và hiểu rằng, sau khi đón em ở lớp về, cậu anh mới lớn đã tắm rồi làm “chuyện vợ chồng” với cô em gái của mình.
Một câu chuyện đau lòng khác được bác sĩ Lê Thị Kim Dung nhớ mãi. Khi đó, bà vào công tác trong Lâm Đồng thì được điều động đi mổ xác một người đàn ông. Bà được biết người đàn ông này bị vợ và 4 đứa con gái đánh chết. Lý do của việc này cũng thật đau đớn: Người cha đã lợi dụng tình dục với cả 4 đứa con mình lúc vợ đi rẫy. Khi bị vợ phát hiện ra, ông ta còn trắng trợn nói: “Hoa tao trồng thì tao phải hái”. Bà vợ cùng 4 đứa con ngậm đắng nuốt cay.
Cho đến một ngày, bà mẹ và các con không chịu được nữa đã tấn công khiến ông bố tử vong. Khi đó, đứa bé nhất khoảng 14 tuổi, đứa lớn hơn 20 tuổi. “Vì chuyện này mà mấy đứa con nhà đó về sau không dám lấy chồng. Tâm lý chúng bị ảnh hưởng quá mạnh. Đây là cú sốc lớn nhất cuộc đời bọn trẻ đến thời điểm đó”, bác sĩ Dung kể.
“Nước xa không cứu được lửa gần”
“Cha mẹ dù muốn cũng không thể có điều kiện để chở che những đứa con của mình 24/24h. Bởi vậy, vấn đề đặt ra là thay vì nghĩ mình phải bảo hộ con cái thì hãy tìm cho mình những phương pháp để giáo dục, rèn luyện cho con khả năng bảo vệ chính mình một cách linh hoạt”, TS. Nguyễn Thị Kim Quý chia sẻ.
Trong gia đình, cha mẹ cần biết cách giáo dục giới tính cho con, sao cho gần gũi, dễ hiểu nhất. Trẻ cần được biết thông tin này một cách chính xác và từ những người chúng tin cậy, chứ không phải mày mò và tiếp nhận điều lệch lạc.
Cha mẹ nên nhắc nhở trẻ, cơ thể con là thuộc về con, người khác không được xâm hại và cảnh giác trước những hình thức lạm dụng tình dục mức độ từ thấp lên cao như: rờ rẫm, vuốt ve, nựng nịu, khen áo đẹp, tóc đẹp, cố đưa trẻ vào chỗ vắng hoặc đóng kín cửa phòng, cho trẻ nghe những lời tục tĩu, mô tả hình ảnh quan hệ nam nữ bằng lời nói, cho trẻ xem ảnh “nóng”, đưa bộ phận sinh dục cho trẻ nhìn… Cần dặn con gặp hiện tượng trên, kiên quyết không cho kẻ xấu thực hiện mọi hành vi, hãy la hét, bỏ chạy và kể lại cho người lớn biết.
Ngoài việc giáo dục con ngay từ nhỏ về ý thức bảo vệ mình, cha mẹ cần nhớ chân lý “phòng bệnh hơn chữa bệnh” luôn luôn đúng. Vì vậy, hãy tránh cho con ăn mặc quá hở hang (kể cả khi chúng đang nhỏ tuổi), không xem những bộ phim của người lớn, nằm ngồi thiếu ý tứ, ra khỏi nhà một mình...
Phụ huynh không để con đi một mình nơi tối vắng, tránh tạo môi trường để kẻ xấu trỗi dậy ham muốn. Cha mẹ cũng cần kiểm soát các mối quan hệ của trẻ và quan tâm, yêu thương con để trẻ không thiếu thốn tình cảm, dễ nghe theo lời dụ dỗ ngọt ngào. Nên tránh cho con tiếp xúc với những đối tượng có khả năng bị ức chế tình dục lâu ngày, những người thường xuyên xem ảnh sex, phim sex…
Song song với đó, cha mẹ cần theo dõi trẻ thường xuyên để phát hiện những dấu hiệu bất thường ở trẻ như: Trẻ gặp khó khăn khi đi lại và ngồi; Trẻ có quần áo lót bị rách, dính máu hoặc có vết bẩn; Trẻ bị ngứa, thấy khó chịu ở vùng ngoài cơ quan sinh dục hay hậu môn; Trẻ có những triệu chứng của bệnh lây nhiễm qua đường tình dục...
Về tâm lý, trẻ bị xâm hại tình dục thường chán học, sức học giảm sút, hay bỏ học; Sinh hoạt thất thường, tư lự, lo âu, biếng ăn, hao sút sức khỏe, ngủ thường giật mình hay mê sảng, thỉnh thoảng thốt ra câu nói giận hờn, trách thân phận, sợ chỗ đông người, tiếng động, sợ bóng tối, sợ ở một mình; Thường tránh mặt, không dám nhìn thẳng vào người thân, tìm cách trả lời né tránh các câu hỏi liên quan; đi lại, chạy nhảy không bình thường; Có biểu hiện hành vi tình dục khêu gợi với người lớn; Không muốn tham gia vào các hoạt động vui chơi, tắm rửa...; Hành vi của trẻ tụt hậu so với độ tuổi thực; Trẻ có những hiểu biết không thích hợp về hoạt động tình dục của người lớn; Trẻ có quan hệ tồi với những người cùng tuổi; Trẻ nói rằng mình bị xâm hại tình dục; Trẻ phóng túng về tình dục; Trẻ có tiền và đồ vật lạ mà không rõ nguồn gốc...
“Nếu con bị xâm hại, không nên mắng mỏ làm tổn thương thêm con mà cần an ủi con và tìm các giải pháp để khắc phục hậu quả. Trang bị kiến thức cho bản thân chính là cách nâng cao hiểu biết của cha mẹ, đồng thời góp phần bảo vệ những đứa trẻ trong gia đình”, TS Kim Quý khẳng định.
Theo bác sĩ Lê Thị Kim Dung, người bị xâm hại tình dục, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên, sẽ bị sang chấn gây ra một loạt các vấn đề từ nhẹ đến nặng trên thể lý, tâm lý và hành vi trong thời gian ngắn hoặc dài tùy theo sức “đề kháng thích nghi” của trẻ.
Bác sĩ Lê Thị Kim Dung |
Các triệu chứng ban đầu hoặc tổn thương ngắn hạn của việc bị xâm hại tình dục thường xảy ra trong vòng 2 năm sau khi nạn nhân bị xâm hại. Tuy nhiên, tác động tiêu cực của xâm hại tình dục trẻ em có thể ảnh hưởng đến các nạn nhân trong nhiều năm tới tuổi trưởng thành hoặc suốt đời. Một bệnh nhân của bác sĩ Dung đã không dám quan hệ tình dục khi đã trưởng thành. Khi hỏi ra, bác sĩ mới vỡ lẽ, bệnh nhân đó từng bị xâm hại tình dục nên chị rất sợ. Chị sợ cảm giác đau đớn mà chị từng trải qua khi bị xâm hại.
Thực tế cho thấy, những sang chấn tâm lý gây tổn thương về mặt sinh lý thường xảy ra với trẻ bị xâm hại: Cơ thể mỏi mệt, đi lại hoặc ngồi khó khăn, tổn thương, sưng tấy ở bộ phận sinh dục hay hậu môn. Mang thai ngoài ý muốn (đối với em gái), mắc các bệnh lây qua đường tình dục, nhiễm trùng tiết niệu, đau bụng, đau đầu, mất ngủ thậm chí là thương tổn nặng dẫn đến băng huyết, ung thư hoặc vô sinh là những hậu quả có thể xảy ra.
Về mặt tâm lý, trẻ bị xâm hại có cảm giác lo lắng, sợ hãi, tức giận, căm hận, tội lỗi. Từ đó, tự hành hạ, làm tổn thương mình. Trẻ có cảm giác tuyệt vọng, có ý định tự tử. Có người sau khi bị xâm hại đã quan niệm lệch lạc về tình dục. Hiểu biết hoặc có quan tâm không đúng mực về giới và tình dục dẫn đến thủ dâm, mại dâm hoặc có xu hướng quan hệ bừa bãi với nhiều người hoặc lại đi xâm hại tình dục người khác.
Nhận diện “yêu râu xanh”
Theo các chuyên gia, mẹ cũng không quên cảnh giác với những người có biểu hiện của “yêu râu xanh” để tránh cho con không tiếp xúc với họ. Những biểu hiện thường gặp là: nghiện rượu, đời sống buông thả, hay xem phim có nội dung đồi trụy, xa vợ, thích ôm hôn trẻ, đụng chạm vào trẻ; cử chỉ, thái độ, ánh mắt hay nhìn lén lút trẻ, tay chân không đàng hoàng; hay nói về tình dục dù là nói đùa hay ám chỉ. Ngoài ra, họ còn gọi riêng trẻ hoặc thủ thỉ riêng với trẻ, cho quà, tiền cho trẻ nhưng kèm theo điều kiện xấu như đi chơi, không được nói với ai; nói với ba mẹ là họ sẵn sàng trông giúp trẻ hay dẫn trẻ đi chơi một mình…