Tăng cường nguồn lực xã hội cho công tác phổ biến giáo dục pháp luật

(PLVN) -10 năm thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Kinh phí dành cho PBGDPL đã được bố trí ổn định

10 năm thực hiện Luật, Bộ Tư pháp cho biết thể chế về PBGDPL đã cơ bản được hoàn thiện, đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ, toàn diện, chặt chẽ tạo cơ sở pháp lý để các Bộ, ngành, địa phương triển khai công tác PBGDPL có hiệu quả; Hoạt động của Hội đồng phối hợp PBGDPL các cấp hiệu quả, thực chất hơn; Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày càng hướng về cơ sở; Nội dung và hình thức PBGDPL đa dạng, phong phú.

Đặc biệt, nguồn lực cho tổ chức thực hiện Luật PBGDPL được tăng cường. Đến nay, cả nước có 26.731 báo cáo viên pháp luật và 141.936 tuyên truyền viên cấp xã (tăng 4.557 báo cáo viên pháp luật và 34.344 tuyên truyền viên pháp luật so với năm 2013). Một số ngành còn xây dựng, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật của ngành. Cả nước hiện nay có 18.698 báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật là người dân tộc.

Trong 10 năm qua, kinh phí dành cho công tác PBGDPL đã được bố trí ổn định và nhìn chung năm sau cao hơn năm trước. Hầu hết các địa phương đã ban hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định về kinh phí bảo đảm cho nhiệm vụ PBGDPL. Từ năm 2016 đến năm 2022, cả nước bố trí hơn 3.277 tỷ đồng cho công tác PBGDPL.

Với những kết quả đạt được, Luật PBGDPL đã phát huy vai trò là thiết chế nền tảng để tạo lập khung khổ pháp lý đưa công tác PBGDPL hoạt động và phát triển ổn định, ngày càng có chiều sâu, thực chất, hiệu quả, góp phần đảm bảo quyền được thông tin pháp luật, hình thành thói quen chủ động học tập, nâng cao ý thức tự giác tuân thủ, chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân, đưa pháp luật đi vào cuộc sống.

Kết quả thực hiện Luật PBGDPL cũng đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước và tăng cường quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật; góp phần ngăn chặn, giảm thiểu những hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, kịp thời giải quyết, các mâu thuẫn, tranh chấp trong nhiều lĩnh vực. Tình hình vi phạm pháp luật do không hiểu biết pháp luật có chiều hướng ngày càng giảm.

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong 10 năm thực hiện Luật PBGDPL, các bộ, ngành, đoàn thể trung ương, các địa phương cũng đã nhận diện những tồn tại, hạn chế : Công tác PBGDPL chưa được sự quan tâm đúng mức ở một số cơ quan, tổ chức; Nguồn nhân lực thực hiện công tác PBGDPL ở các cấp, các ngành mặc dù đã được củng cố, kiện toàn và bồi dưỡng kiến thức nâng cao năng lực nhưng vẫn còn mỏng, chưa đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ và đòi hỏi của đất nước trong tình hình mới. …Cơ sở vật chất, kinh phí dành cho công tác PBGDPL chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa hoặc những địa bàn khó khăn. ..

Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức PBGDPL

Xác định rõ những tồn tại, Bộ Tư pháp cho rằng thời gian tới cần tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò quan trọng và ý nghĩa của công tác PBGDPL; Triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc Luật PBGDPL và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trên cơ sở kết quả tổng kết thi hành Luật PBGDPL và các văn bản liên quan, kịp thời nghiên cứu, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung Luật PBGDPL để đáp ứng yêu cầu công tác PBGDPL trong tình hình mới..

Tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước về PBGDPL, trọng tâm là chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ, giải quyết, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc; kiểm tra, sơ kết, tổng kết, xây dựng, nhân rộng các cách thức, mô hình PBGDPL có hiệu quả; biểu dương, tôn vinh các gương sáng trong xây dựng, thi hành pháp luật.

Tiếp tục đổi mới nội dung PBGDPL, đa dạng hóa các hình thức, cách thức triển khai thực hiện bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với nhu cầu xã hội và từng nhóm đối tượng, địa bàn, lĩnh vực, chú trọng đối tượng đặc thù; bám sát các vấn đề dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội, các vấn đề nổi cộm

Cùng đó, phát huy vai trò của Hội đồng phối hợp PBGDPL trong chỉ đạo, định hướng triển khai công tác PBGDPL, nhất là trong các lĩnh vực, địa bàn, đối tượng cần có sự phối hợp liên ngành; Đẩy mạnh giáo dục pháp luật song song với phổ biến pháp luật, thường xuyên đổi mới chương trình, giáo trình, phương pháp dạy học; Thực hiện chuyển đổi số trong PBGDPL, vận hành có hiệu quả Cổng Thông tin điện tử PBGDPL quốc gia;

Bên cạnh đó, thực hiện hiệu quả các Đề án về PBGDPL được Thủ tướng Chính phủ ban hành trong thời gian vừa qua để tạo ra sự đổi mới căn bản về công tác PBGDPL theo yêu cầu của Kết luận số 80-KL/TW và thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW.

Củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ tham mưu công tác PBGDPL; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật theo hướng chuyên sâu, chuyên biệt cho đối tượng đặc thù, yếu thế; phát huy vai trò, trách nhiệm xã hội của các tổ chức hành nghề luật như luật sư, luật gia. Có chính sách ưu tiên sử dụng đội ngũ người biết tiếng dân tộc thiểu số, người có uy tín trong cộng đồng dân cư… tham gia PBGDPL.

Tăng cường đa dạng hóa nguồn lực xã hội tham gia công tác PBGDPL; có cơ chế, chính sách hỗ trợ khuyến khích được các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp tham gia; tích cực thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác PBGDPL.

Đọc thêm