Ma trận sữa công thức các mẹ hay gặp phải
Đi chọn sữa cho con, mẹ không những hoa mắt trước những kệ sữa nối đuôi nhau mà còn choáng trước la liệt thông tin quảng cáo của mỗi hãng sữa. Chỉ riêng thị trường sữa công thức đã có tới gần 30 công ty với trên 50 nhãn sữa khác nhau. Chưa kể sữa ngoại hiện chiếm đến hơn 70% thị phần sữa bột Việt Nam.
Sữa dành cho trẻ dưới 6 tháng tuổi: Similac, Enfalac, SMA, Diealac 1, Cô gái Hà Lan Step 1, Dumex 1, Guigoz 1, Lactogen 1, NAN 1… Sữa dành cho trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi: Enfapro, Cô gái Hà Lan Step 2, Dielac 2, Gain… Sữa dành cho trẻ trên 1 tuổi: Cô gái Hà Lan 123, Dielac 3, Dugro, Enfagrow, Nestle 1+… Sữa dành cho trẻ có nhu cầu đặc biệt: Dumec latofree, Enfalac Lactose, Prosobee, Nursory… Đa phần tên sữa, bao bì sữa toàn bằng chữ nước ngoài khiến không ít bà mẹ khó chọn sản phẩm. Đứng dưới mác “hàng xách tay”, “hàng nhập khẩu”, việc kiểm soát chất lượng sữa cũng gặp nhiều khó khăn.
Tình trạng cho con bú sữa công thức ngay khi bé mới sinh đang ngày càng phổ biến ở Việt Nam. Các bậc cha mẹ có thể mua các loại sữa bột rất dễ dàng. Nhiều bà mẹ không hề nuôi con sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và cũng không tiếp tục nuôi con sữa mẹ đến ngoài 2 năm như khuyến nghị. Thay vào đó là thay thế hoàn toàn sữa mẹ bởi sữa công thức ngoài thị trường hay các loại sữa khác. Khi mẹ không biết dùng sữa nào tốt hơn, trẻ bỗng dưng trở thành “vật thí nghiệm” cho các loại sữa.
Trên thực tế, doanh nghiệp sữa quảng cáo một đằng, chất lượng sản phẩm một nẻo và giá quá chênh lệch so với thu nhập của người dân đã là chuyện muôn thuở. Với đủ các lời quảng cáo hấp dẫn: Sữa chứa các chất vi lượng tăng cường sức đề kháng; tăng cường DHA, ARA giúp trẻ thông minh vượt trội; tăng cường hệ miễn dịch... Để thu hút khách hàng, các hãng sữa còn có những chiêu thức quảng cáo rất độc đáo như nói sữa của mình tốt hơn sữa của hãng khác nhờ hàm lượng DHA, ARA cao hơn...
Chọn sữa công thức như thế nào cho đúng?
Quảng cáo là vậy nhưng sữa công thức không được chấp nhận là có thể thay thế cho sữa mẹ. Sữa công thức chứa nhiều sinh tố, chất khoáng, đạm và chất béo với thành phần cấu trúc được bào chế với mong muốn gần giống như sữa mẹ. Nhưng phần lớn sữa công nghiệp hoặc thiếu hoặc không hàm chứa kháng thể, không có các tế bào sống, các yếu tố tăng trưởng, enzymes hay hormone. Những yếu tố sinh học này vốn có trong sữa mẹ và đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Khi dùng sữa công thức sẽ ngăn cản sự gắn bó mẹ con; trẻ dễ bị tiêu chảy, táo bón, nhiễm khuẩn hô hấp, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A; có nguy cơ tử vong cao hơn trẻ bú sữa mẹ.
Cách tốt nhất là mẹ nên kiên trì cho con bú sữa mẹ và tin tưởng vào bản năng tự nhiên. Chị Bùi Thu Hà (Tây Hồ, Hà Nội) chia sẻ: “Mới sinh, sữa chưa về, tôi tưởng rằng mình bị ít sữa nên bé đầu nhà tôi được bú hoàn toàn bằng sữa công thức. Bú càng nhiều sữa công thức, số lần bú mẹ cũng giảm đi, sữa không về nữa. Khi có bé thứ hai, tôi nghe thông tin về sữa công thức không tốt như sữa mẹ, nên kiên trì cho bé bú sữa mẹ. Bản năng của bé là sẽ luôn thích sữa mẹ, còn bản năng của mẹ là sản xuất sữa cho con bú, mọi việc diễn ra như tự nhiên, sữa mẹ ngày càng về nhiều hơn. Vì vậy, kinh nghiệm rút ra là tuyệt đối không được cho con bú sữa ngoài ít nhất là 6 tháng đầu đời, không có người mẹ nào không có sữa cho con bú, chỉ có những người mẹ cho con bú chưa đúng cách”.
Nếu ít sữa, mẹ nên chọn cho bé loại sữa có vị nhạt gần giống với sữa mẹ, nhưng phải đầy đủ dưỡng chất và kết hợp đúng cách. Nếu bé đã uống các loại sữa có độ ngọt hơn sữa mẹ, có thể về sau, bé không chịu bú mẹ.
Với trường hợp hoàn toàn mất sữa, khi lựa chọn sữa cho con mẹ nên quan tâm đến các thành phần vi lượng quan trọng giúp tăng cường phát triển trí não hơn là tăng nhanh cân nặng. Trước khi mua, mẹ cần đọc thông tin về sữa, chú trọng đến các thành phần vi lượng quan trọng giúp tăng cường phát triển trí não hơn là tăng nhanh cân nặng. Các bà mẹ thường có tâm lý là thích cho con ăn loại sữa để tăng cân nhanh, đó là quan niệm chưa đúng vì trẻ chỉ cần tăng cân theo đúng chỉ số.
Để chọn được loại sữa tốt nhất cho con, mẹ cần phải biết: con cần công thức sữa như thế nào, hàm lượng các chất ra sao, nên chú trọng tới thành phần DHA, ARA trong sữa./.
