Tạm dừng thương chiến

(PLVN) - Cuộc xung khắc thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bùng phát cách đây 2 năm và chế ngự mối quan hệ giữa hai nước này suốt thời gian dài sau đấy. Đầu năm nay, hai bên đạt được thoả thuận sau 13 vòng đàm phán thương mại...
Xung khắc thương mại  Mỹ - Trung (ảnh: baoquocte.vn).
Xung khắc thương mại Mỹ - Trung (ảnh: baoquocte.vn).

Hai bên gọi đấy là Thoả thuận thương mại giai đoạn 1, hàm ý đấy chỉ là giải pháp tình thế tạm thời và đàm phán thương mại giai đoạn tiếp theo mới là cơ bản và quyết định. Dịch bệnh Covid-19 và những chuyện khác nữa liên quan đến Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Đài Loan, Hồng Kông, Tân Cương và hoạt động của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông đã làm lu mờ cuộc xung khắc thương mại này trong mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.

Ngày 15/6/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump khai hoả cuộc thương chiến với Trung Quốc bằng quyết định áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với 50 tỷ USD giá trị hàng hoá của Trung Quốc xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Ông Trump tin rằng dùng chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch như thế với Trung Quốc sẽ giúp phía Mỹ triệt tiêu được thâm hụt rất lớn của Mỹ trong cán cân trao đổi thương mại với Trung Quốc.

Trong thời gian chỉ một năm từ sau dấu mốc ấy, phía Mỹ đã áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với gần như toàn bộ giá trị hàng hoá của Trung Quốc xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Việc đạt được Thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giống như một lần đình chiến giúp phía Mỹ không phải thực hiện đến mức như đã quyết định và giúp phía Trung Quốc không phải trả đũa quyết liệt tương ứng.

Sau 2 năm, cả việc tiếp tục cuộc xung khắc thương mại lẫn mục đích triệt tiêu thâm hụt của Mỹ trong cán cân trao đổi thương mại với Trung Quốc không còn có tính thời sự cấp thiết và tác động chính trị đối nội như trước nữa đối với ông Trump. Dịch bệnh đã buộc cả Mỹ lẫn Trung Quốc phải đóng cửa biên giới quốc gia, làm suy giảm rõ rệt nhịp độ tăng trưởng kinh tế và kìm hãm hoạt động xuất khẩu khiến cho cả các biện pháp bảo hộ mậu dịch bằng thuế quan lẫn việc thực hiện Thoả thuận thương mại giai đoạn 1 đều không thể phát huy được tác dụng trên thực tế.

Xung khắc thương mại được ông Trump chủ ý sử dụng làm vũ khí phục vụ cho cuộc cạnh tranh chiến lược của Mỹ với Trung Quốc. Sau 2 năm có thể thấy cuộc xung khắc thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ còn tiếp tục ngừng lại thêm thời gian nữa, ít nhất thì cũng phải tới sau cuộc bầu cử tổng thống tới ở Mỹ hoặc sau khi dịch bệnh được kiềm chế và đẩy lùi trên phạm vi toàn thế giới.

Ông Trump muốn được tái đắc cử tổng thống Mỹ và hiện gặp khó khăn lớn bởi tác động tiêu cực của dịch bệnh, bởi kinh tế Mỹ suy thoái trầm trọng, bởi tỷ lệ thất nghiệp tăng cao kỷ lục và bởi làn sóng biểu tình phản đối phân biệt sắc tộc và bạo lực của cảnh sát người da trắng đối với người da mầu.

Để duy trì cơ may tái đắc cử tổng thống Mỹ, ông Trump chủ trương chơi con bài đối ngoại với Trung Quốc, mà nếu muốn vậy thì chỉ có xung khắc thương mại không thôi không thể đủ. Ông Trump cần phải làm găng với Trung Quốc trên mọi phương diện. Cuộc thương chiến này vì thế tạm ngừng.

Đọc thêm