Ở không được, đi không xong
Vào năm 2004, hơn 30 hộ dân trên được chính quyền địa phương thông báo không được xây dựng và sửa sang nhà cửa, chờ giải tỏa đền bù để phục vụ dự án Khu đô thị Mỹ Gia. Người dân cũng không được phép tách hộ, tách khẩu, tách sổ đỏ, chuyển nhượng nhà đất.
Cũng trong năm này, đơn vị thi công đo đạc, cắm mốc, nên các hộ nằm trong khu vực ảnh hưởng dự án tưởng như gia đình sắp di dời đến nơi khác để sinh sống. Thế nhưng đã 15 năm trôi qua, dự án vẫn đang nằm trên giấy, những hộ dân nằm ngay trong lòng thành phố phải sống cảnh khốn khổ trăm bề vì nhà cửa xuống cấp, ngập lụt.
 |
| Đơn kêu cứu của các hộ dân. |
Gia đình bà Trần Thị Hoa (SN 1951) có 2.500 m2 nằm trong diện bị quy hoạch. Từ ngày khởi công dự án, đường đổ đất cao khiến nhà bà Hoa bị sụp lún, mỗi khi mưa đến ứ đọng nước, 10 nhân khẩu phải dắt nhau ở trọ. Vườn tược nhà cửa ngập chìm trong nước nên phải bỏ nhà ra đi. “Ở cũng không được, đi cũng không xong. Nhà cửa có mà như vô gia cư, dân chúng tôi khổ vì cái dự án này quá rồi”, bà nói.
Nhiều lần thấy người về đo đạc, cắm mốc, ông Trần Xuân Hữu (SN 1954) lại ngồi dưới gốc cây bàng mừng thầm nhưng rồi lại hụt hẫng. Quy hoạch treo quá lâu biến nơi này trở thành khu ổ chuột. Ông Hữu sống trên khu đất rộng 1.400 m2 mua từ năm 1960. Ông tuân thủ quy hoạch, không bán buôn gì, chỉ để vậy mà ở cho đến khi nhà xuống cấp trầm trọng thì qua nhà họ hàng lánh tạm.
“Bao đời lãnh đạo địa phương, quy hoạch vẫn còn nằm im lìm trên giấy. Năm 2004 bắt đầu quy hoạch, không biết khi tui qua đời còn quy hoạch không, hay rồi tới đời con tui cũng bị quy hoạch chụp đầu. Chỉ mong họ có hướng làm gì thì làm đi, bồi thường cho dân đi. Không thì dỡ bỏ quy hoạch cho dân còn tính toán làm ăn”, lời ông Hữu cũng là mong mỏi của những người sống trong vùng quy hoạch treo này.
Đổ lỗi “dự án chậm tiến độ”
Theo tìm hiểu, dự án Khu đô thị Mỹ Gia thuộc dự án Nhà nước thu hồi đất, do Công ty Cổ phần Phát triển Đô thị Vĩnh Thái làm chủ đầu tư, UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 3633/QĐ-UB ngày 30/12/2004 thu hồi đất giai đoạn 1 với diện tích hơn 1,8 triệu m2.
Khu đô thị Mỹ Gia được giới thiệu “nằm trong quy hoạch tổng thể TP, gần khu trung tâm hành chính tỉnh tương lai được di dời và mở rộng ra hướng Tây. Phía Nam là khu công viên Lê Hồng Phong, phía Đông là sông Quán Trường được nắn dòng và mở rộng làm thành một điểm nhấn cho thành phố mới, phía Tây bao bọc bởi các dãy núi”.
 |
| Phía sau bộ mặt “sáng sủa” này là hơn 30 hộ dân hàng chục năm nay “có nhà mà như vô gia cư”. |
Nhưng đó mới chỉ là quy hoạch. Thực tế, người dân cho biết, nhiều lần gửi đơn khiếu nại, đều nhận được câu trả lời do dự án chậm tiến độ nên chưa đền bù, hỗ trợ tái định cư được.
Từ năm 2016, UBND TP Nha Trang đã có văn bản trả lời cho các hộ dân rằng chủ đầu tư đang trong giai đoạn thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư với phần diện tích còn lại của dự án, trong đó có các trường hợp tại tổ 18, Vĩnh Xuân, Vĩnh Thái.
Văn bản số 3137/UBND-TNMT của UBND TP Nha Trang nêu rõ, trách nhiệm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là của Công ty CP Phát triển đô thị Vĩnh Thái, TP Nha Trang đã nhiều lần đôn đốc chủ đầu tư dự án nhưng tiến độ thực hiện chậm.
Hơn một năm sau, tháng 12/2017, UBND Nha Trang cũng có văn bản tiếp tục trả lời cho rằng do dự án chậm tiến độ nên việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư sẽ được Tổ công tác giúp việc Hội đồng bồi thường dự án thực hiện vào Quý 1 và 2 năm 2018.
Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, những lời hứa hẹn về việc bồi thường, hỗ trợ vẫn chỉ trên giấy, người dân vẫn đang chịu cảnh sống khổ sở giữa khu dự án này không biết đến bao giờ.
Dự án này thời gian qua liên quan đến một số sai phạm có dấu hiệu hình sự. Trong vụ án cố ý làm trái xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đông Á đã được khởi tố vào cuối năm 2016; tháng 3/2018, Bộ Công an đã có văn bản gửi UBND tỉnh Khánh Hòa, đề nghị cơ quan chức năng không làm các thủ tục giao dịch mua - bán, chuyển nhượng một số lô đất trong KĐT Mỹ Gia.
“Việc chuyển nhượng hoàn toàn bất hợp pháp khi chưa có ý kiến của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an. Vì dự án này có liên quan đến một số cán bộ nguyên là lãnh đạo Ngân hàng TMCP Đông Á đã bị khởi tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng””, Bộ Công an cho biết.
Vào tháng 6/2017, Sở TN&MT tỉnh Khánh Hòa cũng đã công bố danh sách các dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn tỉnh đã được chủ đầu tư đem thế chấp ngân hàng. Danh sách này bao gồm 8 dự án khu đô thị và hơn 20 khu biệt thự sinh thái, trong đó có Khu đô thị Mỹ Gia.
Theo đó, Khu đô thị này được thế chấp tại một số ngân hàng thương mại như: Ngân hàng TMCP Công Thương - chi nhánh Đồ Sơn, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển chi nhánh Hai Bà Trưng, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Khánh Hòa.
