Vụ lừa đảo gần 200 tỷ đồng tại Thái Nguyên: Cơ quan tố tụng “đùn đẩy”, dân “dài cổ” chờ công lý…

(PLO) - Gần 10 năm qua, những bị hại trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt gần 200 tỷ đồng tại Thái Nguyên vẫn “dài cổ” chờ đợi do sự né tránh, đùn đẩy trách nhiệm từ phía các cơ quan tố tụng tỉnh Thái Nguyên. Vụ việc đã được Báo PLVN phản ánh trên số báo ra ngày 1 và 2/7/2016 với nhan đề “Phó Viện trưởng VKS tỉnh giúp nghi phạm tẩu tán tài sản?” và “Lãnh đạo VKS tỉnh xin về “hưu non” hòng trốn tội tiếp tay?”.
Vợ chồng Dương, Anh
Vợ chồng Dương, Anh

Nguyên lãnh đạo VKSND Thái Nguyên ra quyết định trái luật

Theo Quyết định Giám đốc thẩm số 03/2016/HS-GĐT của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao: ngày 18/5/2004, Võ Khánh Dương cùng vợ là Nguyễn Thị Quỳnh Anh thành lập Doanh nghiệp tư nhân Quỳnh Dương, do Dương làm Giám đốc, Quỳnh Anh làm thủ quỹ. Sau khi thành lập doanh nghiệp, để có tiền đầu tư mở rộng kinh doanh, vợ chồng Dương Anh đã quảng cáo phô trương và dùng thủ đoạn vay tiền trả lãi suất cao (từ 2,5% đến 16,5%/tháng) để vay tiền, vàng của 27 người trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, với tổng số tiền hơn 183 tỷ đồng.

Đến đầu tháng 10/2008, khi các chủ nợ yêu cầu trả nợ, do không có khả năng trả lại, Dương Anh đã chuyển nhượng, hợp thức hóa một số tài sản cho người khác rồi bỏ trốn và xé bỏ sổ sách, giấy tờ theo dõi vay nợ. Đến ngày 9/11/2008, Dương Anh bị bắt tại Đà Nẵng. 

Quá trình điều tra vụ án, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Nguyên đã ban hành các Lệnh kê biên tài sản (số 01, 02, 03) là một số diện tích đất và tài sản trên đất thuộc quyền sử dụng của vợ chồng Dương Anh. Ngoài ra, Cơ quan CSĐT còn tạm giữ một số tiền, tài sản khác. 

Vụ án đang trong quá trình điều tra, truy tố thì ngày 20/1/2011, ông Dương Quang Hợp - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên bất ngờ ký 3 quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản đối với các bị cáo, tạo điều kiện cho vợ chồng Dương Anh tẩu tán hết tài sản. Do đó, khi đến phiên tòa xét xử, hai bị cáo không còn bất cứ tài sản gì để bồi thường cho các bị hại.

Qua các phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, TAND tỉnh Thái Nguyên đã tuyên phạt bị cáo Dương, Anh lần lượt các mức án chung thân và 30 năm tù về các tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, phần dân sự thì không được Tòa án giải quyết thấu đáo khiến hàng chục bị hại rơi vào cảnh “tan cửa, nát nhà” nên liên tục khiếu kiện.

Sau khi nhận được đơn của các bị hại, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã ra Quyết định Giám đốc thẩm số 03/2016/HS-GĐT, với nội dung: “Trong thời gian thực hiện hành vi phạm tội, vợ chồng Dương Anh đã sử dụng một số tiền chiếm đoạt của người bị hại để nhận chuyển nhượng và trúng đấu giá một số diện tích đất đai và bị kê biên. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chưa làm rõ tài sản nào vợ chồng Dương Anh sử dụng tiền vay của các bị hại trong vụ án để mua, tài sản nào do phạm tội mà có, là vật chứng của vụ án, tài sản nào thuộc diện kê biên để làm căn cứ xử lý theo đúng quy định của pháp luật…”. 

Bên cạnh đó, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao cũng khẳng định: “Việc kê biên tài sản của các bị cáo để giải quyết vụ án là rất cần thiết, nhưng VKSND tỉnh Thái Nguyên lại căn cứ vào thỏa thuận giữa vợ chồng Dương Anh và một số ít bị hại, người liên quan để ban hành các quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản và ban hành quyết định trả lại vật chứng cho một số người là trái với quy định tại Điều 76 Bộ luật Tố tụng Hình sự, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng”.

Ngoài ra, khi giải quyết vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm không phát hiện ra những thiếu sót nêu trên trong quá trình điều tra và chấp nhận những sai lầm nghiêm trọng của VKSND tỉnh Thái Nguyên trong việc hủy quyết định kê biên tài sản, cũng như việc xử lý các tài sản sau khi được giải tỏa, kê biên, mà quyết định buộc các bị cáo bồi thường cho 23 bị hại là không đúng, mặc nhiên công nhận thỏa thuận trái pháp luật của các đương sự và quyết định trái pháp luật của VKSND tỉnh Thái Nguyên.

Do đó, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã quyết định hủy cả bản án hình sự phúc thẩm và bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại theo đúng quy định.

Mặt khác, tại Kháng nghị Giám đốc thẩm số 04/QĐ-VKSTC-V7 của VKSND Tối cao cũng khẳng định: “Tại đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm của Võ Khánh Dương có xác nhận của Trại giam Tân Lập (Bộ Công an) ngày 16/9/2013, bị án nêu tài sản đã bị kê biên và một số tài sản đã bị bắt ép trả cho một số bị hại, những tài sản này hình thành từ vốn vay của các bị hại và cho rằng việc thu giữ những tài sản này là cần thiết vì liên quan đến tình tiết định khung trong xét xử. Trong đơn bị án còn khiếu nại việc cơ quan tố tụng đã định giá tài sản với mức giá rất thấp, gắn trừ nợ cho những người có quan hệ, đẩy vợ chồng bị án vào thế không còn tài sản để trả nợ, gây bức xúc cho các bị hại”.

Việc cơ quan điều tra tạm giữ, kê biên tài sản của Dương Anh không những là tài sản đảm bảo thi hành án mà trong những tài sản này có tài sản do phạm tội mà có chưa được làm rõ. Việc Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên Dương Quang Hợp ký các quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản của Cơ quan điều tra, đồng thời ký các quyết định trả lại vật chứng cho 5 bị hại và 2 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là vi phạm nghiêm trọng Bộ luật Tố tụng Hình sự về kê biên tài sản và thẩm quyền xử lý vật chứng. 

Việc tòa án cấp phúc thẩm ghi nhận đề nghị của những người bị hại trong đơn kháng cáo yêu cầu hủy quyết định của ông Dương Quang Hợp - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên nhưng chỉ kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét là không giải quyết triệt để vụ án và không đảm bảo quyền lợi cho các bị hại…

Bao giờ công lý mới được thực thi?

Điều đáng bàn nhất là trong khi các bị hại của vụ án đang tố cáo hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng của ông Dương Quang Hợp, thì ông Hợp xin về hưu “non” để “hạ cánh an toàn”, hòng trốn tránh trách nhiệm.

Sau đó, nhận được đơn tố cáo của các bị hại và xác định việc khiếu nại về hành vi vi phạm pháp luật của ông Dương Quang Hợp là có căn cứ, có dấu hiệu phạm tội, xâm phạm hoạt động tư pháp, năm 2015, Cơ quan điều tra, VKSND Tối cao đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 11/VKS-C1 (P5) về tội “Ra quyết định trái pháp luật” theo Điều 296 Bộ luật Hình sự để điều tra, xử lý.

Được biết, mới đây Cơ quan điều tra của VKSND Tối cao đã tống đạt Quyết định khởi tố bị can đối với ông Dương Quang Hợp - nguyên Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên về hành vi ra quyết định trái luật.

Tuy nhiên, đến nay các cơ quan tố tụng vẫn chưa có một phán quyết thỏa đáng về  phần dân sự, bồi thường cho các bị hại khiến các bị hại đã “khuynh gia bại sản” giờ càng thêm khốn đốn. 

Vừa qua, tại thông báo Kết luận của Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên tại buổi tiếp công dân ngày 7/7/2017, cho biết: Ngày 17/6/2017, Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Thái Nguyên đã kết thúc điều tra lại phần dân sự trong vụ án hình sự và chuyển hồ sơ sang VKSND tỉnh đối với vụ án vợ chồng Võ Khánh Dương “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. 

Theo đó, kết quả điều tra xác định: Sau khi ông Dương Quang Hợp - nguyên Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Nguyên ra các quyết định hủy bỏ lệnh kê biên, trả lại vật chứng của vụ án. Các tài sản sau đó đã được chuyển nhượng qua nhiều người và được cơ quan có thẩm quyền xác nhận, đến nay có tài sản đang thế chấp tại ngân hàng. Chỉ còn thửa đất số 1352 tại phường Tân Thành, TP Thái Nguyên mang tên vợ chồng Dương Anh nên cơ quan điều tra tiếp tục thực hiện kê biên đối với tài sản này. Ngày 26/6/2017, VKSND tỉnh Thái Nguyên chuyển hồ sơ vụ án sang TAND tỉnh Thái Nguyên để xét xử. Tại thời điểm này, VKSND tỉnh Thái Nguyên đồng thuận với quan điểm của Cơ quan điều tra về kết quả điều tra lại của vụ án.

Tuy nhiên, về vấn đề trên, các bị hại của vụ án cho rằng, kết quả điều tra lại của Công an tỉnh Thái Nguyên và việc Công an tỉnh Thái Nguyên không thu lại tài sản trả về cho vụ án là không thực hiện đúng với Quyết định Giám đốc thẩm số 03/2016/HS-GĐT ngày 15/6/2016 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao vì VKSND tỉnh Thái Nguyên hủy bỏ 3 lệnh kê biên tài sản của Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Thái Nguyên và ra quyết định trả lại vật chứng cho một số ít bị hại và những người khác là vi phạm Điều 76 Bộ luật Tố tụng Hình sự. 

Bà Nguyễn Thị Thu Hương - một người bị hại trong vụ án, mòn mỏi “vác” đơn kêu cứu khắp các cơ quan chức năng gần chục năm qua cho biết: “KSND tỉnh Thái Nguyên và Công an tỉnh Thái Nguyên cố tình không thực hiện đúng Quyết định Giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao là đùn đẩy kéo dài và không thu hồi tài sản gây khó khăn phức tạp, tước đoạt quyền lợi hợp pháp của những người bị hại”. 

Đọc thêm