Đến năm 2020, nhu cầu than cho ngành điện lên tới 77 triệu tấn, tuy nhiên than trong nước chỉ đáp ứng được 29 triệu tấn. Một trong những mục tiêu đặt ra cho quy hoạch ngành than là bảo đảm việc xuất nhập khẩu hợp lý theo hướng giảm dần xuất khẩu...
| |
Đưa bể than Đồng bằng Sông Hồng vào khai thác
Theo quy hoạch phát triển ngành than Việt Nam đến năm 2020, xét triển vọng đến năm 2030, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 60/QĐ-TTg ngày 9/1/2012, bể than Đông Bắc, bể than vẫn đang khai thác từ trước đến nay, dự kiến đến năm 2015 sẽ hoàn thành thăm dò phần tài nguyên trữ lượng than thuộc phần trên mức -300m và một số khu vực dưới mức -300m và đến năm 2020 hoàn thành thăm dò đến đáy tầng than.
Bể than được đánh giá có triển vọng trong tương lai là bể than Đồng bằng Sông Hồng có trữ lượng dự báo khoảng 210 tỉ tấn nhưng nằm dưới khu dân cư, khu công nghiệp, ruộng lúa ở hầu hết các tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng. Hiện tại, các bộ ngành liên quan chỉ xác định thăm dò một số diện tích nhất định để đến 2030 hoàn thành công tác thăm dò phần diện tích chứa than có điều kiện khai thác thuận lợi thuộc khối nâng Khoái Châu – Tiền Hải.
Từ nay đến 2020, bể than Đông Bắc cơ bản vẫn đáp ứng được mục tiêu khai thác, nhưng đến năm 2025, bể than Đông Bắc chỉ khai thác được cao nhất khoảng 65 triệu tấn, thiếu khoảng 10 triệu tấn so với chiến lược đề ra. Để bù đắp vào lượng than đó, bể than Sông Hồng sẽ được huy động và cũng khai thác ở mức 2 triệu tấn (2025) và có khả năng tăng lên 10 triệu tấn (2030).
Trước băn khoan về vấn đề an ninh lương thực và môi trường khi đưa bể than sông Hồng vào khai thác, ông Phạm Mạnh Thắng – Tổng cục trưởng Tổng cục Năng lượng (Bộ Công Thương) khẳng định việc đẩy mạnh sản xuất của ngành Than phải đảm bảo giữ nguyên diện tích 3,8 triệu ha lúa mà Chính phủ đã quy hoạch. Đồng thời phải đưa các giải pháp công nghệ tiên tiến thế giới đang sử dụng để khai thác than, đảm bảo diện tích lúa và không gây ô nhiễm môi trường...
Giảm xuất, chuyển sang nhập
Tính đến ngày 1/1/2011, tổng tài nguyên và dự trữ được xác định là 48,7 tỷ tấn. Tài nguyên và trữ lượng than huy động vào quy hoạch là 7,2 tỷ tấn, trong đó than đá khoảng 7 tỷ tấn, than bùn 0,2 tỷ tấn. Sản lượng khai thác than tăng dần các năm, cụ thể 2012: 47 triệu, 2015: 58 triệu, 2020: 65 triệu, 2025: 70 triệu, 2030: 75 triệu.
Để đáp ứng sản lượng than đó, bể than Đông Bắc sẽ hoạt động hết công suất với 61 mỏ đang hoạt động và dự kiến trong 20 năm tới sẽ có thêm 47 mỏ được đưa vào khai thác. Còn với bể than sông Hồng thì sẽ khai thác ở mức 3 triệu tấn/năm/mỏ vào năm 2020 trở đi.
Theo quy hoạch, sẽ có khoảng 46 nhà máy điện chạy than với tổng trữ lượng than tiêu thụ 77 triệu tấn than, trong đó có khoảng 25 nhà máy sẽ sử dụng than trong nước với khối lượng 29 triệu tấn/năm, và 21 nhà máy sẽ sử dụng than nhập khẩu với tổng khối lượng lên tới 48 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, đến năm 2030, nhu cầu than cho điện sẽ còn tăng hơn gấp đôi. Cụ thể, đến năm 2030, sẽ có khoảng xấp xỉ 70 nhà máy điện than, nhu cầu lượng than cho điện sẽ lên tới trên 160 triệu tấn/năm.
Vì thế, theo ông Nguyễn Mạnh Thắng, Cục trưởng Cục năng lượng, Bộ Công thường, Việt Nam sẽ phải nhập than từ năm 2015. "Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) sẽ là đầu mối để tìm nguồn than nhập khẩu. Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ có cơ chế phù hợp để khuyến khích các DN, các nhà đầu tư… ra nước ngoài để tìm kiếm các mỏ than mới, tìm những nguồn than nhập khẩu ở các thị trường mới và các đối tác mới, đề đem nguồn than về trong nước..."- ông Thắng cho biết.
Bên cạnh việc nhập khẩu than, việc xuất khẩu than cũng được cân nhắc. "Sẽ giảm dần xuất khẩu và chỉ xuất khẩu các chủng loại than trong nước chưa có nhu cẩu sử dụng..." - ông Thắng lưu ý. Đại diện TKV, ông Vũ Thành Lâm, Phó Tổng Giám đốc TKV cho biết, năm 2011 TKV xuất khẩu 16,8 triệu tấn than, kế hoạch năm 2012 này là 13,5 triệu tấn, theo quy hoạch sẽ giảm dần xuống còn 8 triệu tấn, 5 triệu tấn, 3 triệu tấn.
Thanh Lan