Được phép xây nhà trên đất hàng xóm
Ông Lê Phúc Thủy ở 123 phố Nguyễn Văn Cừ, quận Long Biên, Hà Nội có nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo: Cách đây khoảng một tháng, ông nhận được bản sao Giấy phép xây dựng số 213/GPXD ngày 10/3/2014 do UBND quận Long Biên cấp cho bà Chu Thị Mây xây dựng nhà 4 tầng và 1 tum tại 123-125 Nguyễn Văn Cừ, phường Ngọc Lâm, quận Long Biên. Đáng nói là địa chỉ 123 Nguyễn Văn Cừ là nhà đất mà gia đình ông đang sinh sống hợp pháp, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Giấy phép xây dựng được cấp theo sổ đỏ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất số 396 tại Quyết định số 1615/QĐ-UBND (không ghi ngày) của UBND quận Long Biên.
Trước đó, gia đình ông Thủy làm hồ sơ xin cấp sổ đỏ tại UBND phường Ngọc Lâm nhưng bị từ chối. Thông báo của địa phương cho biết hồ sơ của gia đình ông không có cơ sở để giải quyết với lý do “thửa đất gia đình ông Thủy đang đề nghị cấp sổ đỏ nằm trong chỉ giới thu hồi theo Quyết định 5688 của UBND TP.Hà Nội ngày 21/12/2006 và Bản án số 114… không tuyên hủy Quyết định 5688 và UBND phường chưa nhận được văn bản nào yêu cầu tạm dừng hay hủy Quyết định 5688 nên Quyết định 5688 vẫn có hiệu lực thi hành...”.
Giấy phép xây dựng số 213/GPXD nêu trên và thông báo từ chối cấp sổ đỏ của UBND phường Ngọc Lâm gây bức xúc đối với gia đình ông Thủy, thể hiện thái độ không thi hành bản án có hiệu lực pháp luật của UBND quận Long Biên.
Thực hiện hành vi trái pháp luật đến cùng?
Trước đó, ngày 13/1/2007 UBND quận Long Biên đã bán đấu giá nhà đất của gia đình ông Thủy cho bà Chu Thị Mây, trong khi gia đình ông Thủy đang sinh sống trên mảnh đất này mà không hề hay biết. Để có đất trả bà Mây, ngày 16/04/2009 ông Đỗ Mạnh Hải (khi đó là Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên) ban hành Quyết định xử phạt hành chính số 939/QĐ-CTUBND yêu cầu gia đình ông Thủy bàn giao mặt bằng cho bà Mây. Ngày 26/6/2009, ông Hải ký Quyết định cưỡng chế số 49/QĐ-CTUBND. Ông Thủy khởi kiện. Ngày 22/9/2009, ông Hải ký Quyết định số 71/QĐ-CTUBND thu hồi và hủy bỏ hai Quyết định số 939 và số 49.
Đến ngày 18/11/2009, ông Hải lại ký Quyết định số 4433/QĐ-UBND về việc “Thu hồi 90m2 đất do gia đình ông Thủy sử dụng trái phép tại số nhà 123 Nguyễn Văn Cừ...” và nói là “để tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất” nhưng thực chất là hợp thức hóa việc mua bán đất trái pháp luật giữa bà Mây với UBND quận Long Biên gần 3 năm trước đó. Tiếp theo là Quyết định phê duyệt phương án bồi thường và Quyết định cưỡng chế. Ông Thủy kiện 3 quyết định này ra tòa. Kết quả là Tòa Phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội đã xử hủy cả ba quyết định bị kiện của UBND quận Long Biên.
Như vậy, việc mua bán đấu giá trái phép giữa UBND quận Long Biên và bên trúng đấu giá phải bị hủy bỏ, sổ đỏ, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất số 396 tại Quyết định số 1615/QĐ-UBND cấp cho bên trúng đấu giá cũng phải thu hồi; thửa đất 123 Nguyễn Văn Cừ thuộc quyền sử dụng của gia đình ông Thủy, đủ điều kiện và phải được cấp sổ đỏ.
Việc UBND phường Ngọc Lâm viện dẫn Quyết định 5688 từ năm 2006 của UBND TP.Hà Nội để từ chối cấp sổ đỏ cho hộ ông Thủy cũng không có căn cứ vì Quyết định 5688 thu hồi đất chung bao gồm: “164,9m2 đất tại phường Ngọc Lâm do UBND phường đang quản lý ”, trong đó không có địa chỉ 123 Nguyễn Văn Cừ và đất nhà ông Thủy do ông Thủy quản lý chứ không phải phường quản lý. Quận Long Biên đã viện dẫn Quyết định 5688 này để ban hành Quyết định thu hồi đất 4433 dẫn đến hậu quả bị hủy bỏ.
Nhìn lại diễn biến sự việc, dường như UBND quận Long Biên “đâm lao phải theo lao” cố ý thực hiện việc bán đấu giá đất trái pháp luật đến cùng để có đất giao cho bên trúng đấu giá. Giấy phép xây dựng số 213/GPXD ngày 10/3/2014 do UBND quận Long Biên cấp cho bà Chu Thị Mây là thời điểm sau khi Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật ngày 21/6/2013 đến 9 tháng. Tiếp đến năm 2015, phường Ngọc Lâm từ chối cấp sổ đỏ cho gia đình ông Thủy là chuỗi hành vi coi thường pháp luật, không chấp hành bản án có hiệu lực pháp luật.
Về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Trọng Tỵ, người trợ giúp pháp lý miễn phí cho vợ chồng ông Thủy nói: “Vụ việc này cho thấy hai vấn đề đáng lo ngại. Thứ nhất là, ông Đỗ Mạnh Hải và UBND quận Long Biên cố ý thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất sai trái đến cùng, dù đã có bản án có hiệu lực pháp luật hủy quyết định thu hồi đất… Thứ hai là, bản án có hiệu lực pháp luật không được chính lãnh đạo UBND quận Long Biên chấp hành theo qui định tại Hiến pháp 2013. Trong giai đoạn xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN và cải cách tư pháp hiện nay, hiện tượng này rất bất bình thường. Thiết nghĩ, UBND TP.Hà Nội cần sớm kiểm tra, chỉ đạo kịp thời để giải quyết dứt điểm vụ án này, đồng thời xử lý những cán bộ sai phạm cho yên lòng dân”.N.P.V