Nhiều phát hiện có giá trị lớn
Tại hội nghị, GS.TS Phạm Văn Đức, Phó Chủ tịch Viện HLKHXH cho biết, kể từ Hội nghị thông báo những phát hiện mới về khảo cổ học lần thứ 54, dù còn nhiều khó khăn do bệnh dịch Covid-19 nhưng những hoạt động khảo cổ học vẫn diễn ra sôi nổi trên cả nước với những phát hiện và thành quả nghiên cứu mới đa dạng và có giá trị to lớn.
Có thể kể tới những phát hiện nổi bật, có tiếng vang lớn như tiếp tục có những phát hiện mới về hệ thống di tích Đá cũ An Khê (tỉnh Gia Lai) thuộc chương trình hợp tác Việt – Nga, đánh giá khẳng định thêm một bước giá trị của di tồn văn hóa đá cũ An Khê; thêm nhiều phát hiện về di tích, di vật minh chứng quá trình tiến hóa của con người cùng di tích văn hóa thời tiền sử ở Việt Nam trên địa bàn các tỉnh Lạng Sơn, Thái Nguyên, Yên Bái, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình; tiếp tục triển khai, khai quật khu di tích vườn chuối (Hoài Đức, Hà Nội); phát hiện mới tại các cuộc khai quật, nghiên cứu tại khu vực điện Kính Thiên (Hà Nội), thành Nhà Hồ (Thanh Hóa), khu di tích Yên Tử, Đông Triều, Quảng Ninh; tiếp tục triển khai, hoàn thiện chương trình khai quật và làm hồ sơ khoa học Khu di tích văn hóa Óc Eo-Ba Thê, Nền Chùa (Nam bộ)…
Điểm nổi bật nhất trong các hoạt động khảo cổ học một năm qua là phát hiện khai quật hai khu di tích bãi cọc Bạch Đằng tại Thủy Nguyên, Hải Phòng. Đây là sự kiện quan trọng thu hút sự quan tâm đông đảo giới nghiên cứu, của Trung ương, của lãnh đạo và nhân dân TP Hải Phòng, dư luận xã hội và nhân dân cả nước.
“Có thể khẳng định, trong một năm qua, phát huy thành quả của các giai đoạn trước, ngành khảo cổ học thu được những thành quả đáng ghi nhận, khẳng định giá trị các nền văn hóa, văn minh, văn hiến Đại Việt gắn với những chiến công lừng lẫy chống ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập dân tộc. Đồng thời tư vấn các cơ quan quản lý văn hóa và một số địa phương tiến hành công tác quy hoạch bảo tồn, phát huy giá trị khảo cổ và di sản văn hóa. Tiêu biểu cho hoạt động này là phối hợp với UBND TP Hải Phòng, UBND huyện Thủy Nguyên xây dựng thành công Khu bảo tồn di tích bãi cọc Cao Quỳ”, ông Đức nói.
Nguồn cảm hứng mãnh liệt của Hải Phòng
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Xuân Bình khẳng định Hải Phòng không chỉ là trung tâm kinh tế trọng điểm của cả nước mà còn là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa nhân loại với 879 di tích.
Từ sự phát hiện của nhân dân, sự vào cuộc của các cấp chính quyền và các nhà khoa học, đã phát hiện ra các dấu tích vật chất của các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm trên sông Bạch Đằng tại bãi cọc Cao Quỳ, bãi cọc Đầm Thượng.
Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của di tích, TP quan tâm đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường vào và khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thuỷ Nguyên sẽ được khánh thành vào đầu tháng 10/2020, chào mừng Đại hội XVI Đảng bộ TP.
Đây là phát hiện có ý nghĩa lớn của lịch sử TP, là niềm tự hào của nhân dân cả nước nói chung và TP Hải Phòng nói riêng, nơi tạo nên nguồn cảm hứng mãnh liệt trong mạch nguồn lịch sử của dân tộc ta “Mỗi dòng sông đều muốn hoá Bạch Đằng”.
Những giá trị to lớn nhiều mặt gắn với các địa danh đó góp phần làm sáng tỏ thêm lịch sử, làm nên những huyền thoại của một dân tộc anh hùng, minh chứng cho lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân ta, khẳng định vị trí và vị thế quan trọng của đất và người Hải Phòng trong quá trình đấu tranh dựng và giữ nước qua nhiều thế hệ.
Hội nghị lần này đã nhận được 341 bài viết của 4 tiểu ban; trong đó, 105 bài viết về Khảo cổ học Tiền sử, 166 bài viết về Khảo cổ học Lịch sử, 48 bài viết về Khảo cổ học Champa – Óc Eo. Đặc biệt, trong số 16 bài viết về Khảo cổ học dưới nước có 8 bài liên quan đến 2 cuộc khai quật bãi cọc Cao Quỳ và Đầm Thượng tại Hải Phòng.
