Hợp tác xã như… doanh nghiệp tư nhân
Tại Đại hội nhiệm kỳ 3 (2010 - 2015) Hợp tác xã Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Bình Đa (HTX Bình Đa) vào ngày 15/10/2010, bà Bùi Thị Thanh Tuyền được cử làm Trưởng Ban Quản trị (BQT) kiêm Chủ nhiệm HTX. Với ngành nghề kinh doanh bách hóa tổng hợp, dịch vụ giữ xe, gia công mây tre lá, quản lý kinh doanh khai thác chợ... thế nhưng kể từ khi giữ chức Chủ nhiệm đến nay, bà Tuyền đã để xảy ra khá nhiều sai phạm nghiêm trọng.
Theo Điều lệ, BQT hoạt động theo nguyên tắc tập thể, quyết định theo đa số, và ít nhất mỗi tháng họp một lần, nhưng bà Tuyền không thực hiện kéo dài nhiều năm nay. Không những thế, bà Tuyền còn điều hành hoạt động HTX với tài sản của tập thể như một doanh nghiệp tư nhân của riêng mình.
Bức xúc trước sự lộng hành của bà Chủ nhiệm, ngày 9/11/2013, hơn 20 xã viên HTX Bình Đa, trong đó có 2 thành viên BQT là các ông, bà Đỗ Hoàng Anh, Nguyễn Thị Chúc Phương và Trưởng ban Kiểm soát Nguyễn Hữu Tín đồng ký tên gửi UBND phường Bình Đa và bà Tuyền đề nghị triệu tập ngay Đại hội xã viên bất thường để xử lý những tồn tại nói trên. Thế nhưng đến nay, Đại hội xã viên vẫn chưa được tổ chức?
Sau đó, phản ứng lại yêu cầu chính đáng của tập thể xã viên, ngày 20/11/2013, bà Tuyền không những không tiến hành đại hội mà tự ý ra quyết định chấm dứt tư cách thành viên HTX của 25 người mà không hề có một lý do nào. Việc làm này là vi phạm Điều 16 Luật HTX vì nếu muốn chấm dứt tư cách một xã viên nào đó thì “Hội đồng quản trị trình đại hội thành viên quyết định sau khi có ý kiến của Ban Kiểm soát”.
Hơn thế, để lấp chỗ trống hàng loạt số xã viên vừa bị cho chấm dứt tư cách, ngày 22/11/2013, bà Tuyền dựng “vở kịch” tổ chức hội nghị củng cố HTX Bình Đa với 7 thành viên là người trong gia đình để bầu lại BQT và Chủ nhiệm HTX. Và không ai khác, lúc này bà Tuyền vẫn là Chủ nhiệm, thành viên là bà Nguyễn Thị Thanh (mẹ đẻ bà Tuyền) và Bùi Quang Ánh là em ruột bà Tuyền được bà Tuyền hợp thức hóa bằng các giấy chứng nhận góp vốn từ năm 2012.
Như vậy, HTX Bình Đa không còn là kinh tế tập thể, đồng sở hữu, bình đẳng, dân chủ trong quản lý mà đang theo mô hình “gia đình trị” HTX, trái với Điều 40 Luật HTX về điều kiện trở thành thành viên HĐQT.
Không những thế, bà Tuyền còn tự ký Báo cáo tài chính năm 2011 gửi Chi cục Thuế TP.Biên Hòa với danh nghĩa vừa là Chủ nhiệm, vừa là Kế toán trưởng. Không biết Chi cục Thuế TP.Biên Hòa xử lý việc này như thế nào? Đầu năm 2012, bà Tuyền còn tự “thay mặt” HTX Bình Đa vay của ông Nguyễn Thomas (Việt kiều Pháp) 75.000 Euro và tự ý sử dụng, để đến nay ông Thomas đang phải khởi kiện tại tòa.
Nghiêm trọng hơn, bà Tuyền còn tự quyền lấy cả khu đất 11.000m2 tại địa chỉ 201 Vũ Hồng Phô, phường Bình Đa mà HTX dự kiến xây dựng Trung tâm Thể dục thể thao (đã được Nhà nước cấp “sổ đỏ”) đi thế chấp cho một doanh nghiệp ngoài tỉnh để vay 20 tỷ đồng. Số tiền này, không xã viên nào biết có đưa vào nguồn vốn kinh doanh của HTX hay không?
Ai “chống lưng” cho bà Chủ nhiệm?
Trước những sai phạm nêu trên, ngày 8/5/2014, Phòng Tài chính - Kế hoạch TP.Biên Hòa đã có báo cáo gửi UBND TP.Biên Hòa với nội dung: “Sau nhiều lần làm việc với HTX Bình Đa, yêu cầu cung cấp một số thông tin báo cáo tình hình hoạt động của HTX.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do, ngày 15/3/2014 HTX Bình Đa mới cung cấp báo cáo về tình hình hoạt động các năm 2011, 2012, 2013. Qua xem xét nhận thấy có một số nội dung HTX Bình Đa đã vi phạm Luật HTX và Điều lệ HTX như: tổ chức bầu lại BQT mới, mối quan hệ của các thành viên trong BQT, kế toán, thủ quỹ, thủ tục kết nạp và cho xã viên ra khỏi HTX, vốn góp, tài chính… cần phải làm rõ”.
Phòng này cũng đã nhiều lần có giấy mời để tiến hành kiểm tra tình hình hoạt động của HTX, nhưng bà Tuyền không hợp tác và tìm mọi lý do trì hoãn… Mới đây - ngày 17/10/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản chỉ đạo giao Liên minh HTX chủ trì, phối hợp với các đơn vị, cá nhân liên quan kiểm tra, làm rõ một số sai phạm của HTX Bình Đa, công việc hoàn thành báo cáo kết quả trong tháng 11/2014.
Xung quanh vụ việc này, ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đồng Nai cho biết thêm, theo những tài liệu mà ông có được thì hoạt động của HTX Bình Đa thời gian qua đã vi phạm Luật HTX, để lại hậu quả xấu. Liên minh HTX cũng đã có văn bản gửi UBND TP.Biên Hoà đề nghị sớm thanh, kiểm tra HTX Bình Đa. “Để sai phạm kéo dài ở HTX này là có phần nào trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương...” - ông Thắng nhấn mạnh.
Dư luận đồ rằng, bà Chủ nhiệm Tuyền tự tung tự tác trong một thời gian dài như vậy mà không bị ai cấm cản chắc phải được thế lực nào đó “chống lưng”?
