Giáo hội hùng mạnh
Giáo hội Các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giê su Kitô, tên tiếng Anh The Church of Jesus Christ of the Latter-day Saints, còn có tên ngắn gọn khác là Giáo hội Mặc Môn theo một loại Kinh sách của giáo hội này. Giáo hội Mặc Môn được thành lập vào ngày 6/4/1830 tại thị trấn Fayette thuộc hạt Seneca, bang New York, Mỹ. Người sáng lập Giáo hội này là Giáo chủ Joseph Smith, người về sau được các tín hữu trong Giáo hội xem như một vị tiên tri.
Sinh ra ở tiểu bang Vermont vào năm 1805, năm 1823, Joseph Smith tuyên bố rằng ông đã được gặp một thiên thần tên là Moroni và được thiên thần tiết lộ về một văn bản cổ đã bị thất lạc suốt 1.500 năm. Vì cuốn sách viết bằng chữ tượng hình nên Smith không đọc được. Sau đó, Chúa cho ông ta một cặp kính để ông ta đọc được quyển sách này. Joseph Smith phải bỏ ra 6 năm để dịch cuốn sách sang tiếng Anh cho vợ và các kinh sư khác chép lại.
Đến năm 1830, Sách Mặc Môn - một trong những sách thánh của Giáo hội Mặc Môn - đã được xuất bản. Đây cũng là năm mà Smith trong một cuộc họp với một nhóm nhỏ các tín đồ đã chính thức thành lập Giáo hội Mặc Môn. Còn cuốn sách gốc đã được Thiên sứ Moroni quay lại lấy nên không ai khác nhìn thấy được.
Ban đầu, Giáo hội Mặc Môn có tên là Giáo hội của Chúa Giê su Kitô (Church of Jesus Christ), với ý nghĩa do niềm tin vào sự phục hồi của giáo hội nguyên thủy. 4 năm sau, vào tháng 4/1834, giáo hội được đổi tên thành Giáo hội Các Thánh hữu Ngày sau. 4 năm sau, vào tháng 4/1838, giáo hội một lần nữa đổi tên thành Giáo hội Các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giê su Kitô. Đây cũng là cái tên được giữ cho đến bây giờ. Trụ sở chính của giáo hội đặt tại thành phố Salt Lake, thủ phủ của bang Utah, Mỹ.
Theo một thống kê, Giáo hội Mặc Môn có phạm vi hoạt động ở trên 189 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Tính đến cuối năm 2020, Giáo hội này có gần 16,7 triệu tín đồ trên khắp thế giới, với hơn 31.000 giáo khu và chi nhánh, 405 phái bộ truyền giáo, hơn 51.000 người truyền giáo, 141 đền thờ, 4 trường đại học và cao đẳng. Trong đó, chỉ riêng tại Mỹ và Canada, Giáo hội này đã có tới hơn 7 triệu tín đồ, là tôn giáo lớn thứ tư ở Mỹ. 17 nghị sỹ Quốc hội khoá 113 của Mỹ là các tín đồ của Giáo hội Mặc Môn.
Giáo hội Mặc Môn lấy sách Kinh Thánh, sách Mặc Môn, sách Giáo lý và Giao ước, sách Trân châu vô giá làm cơ sở và nền tảng của giáo lý. Các tín hữu trong giáo hội này tin rằng đây là những sách Thánh Thư.
Giáo lý của giáo hội được tóm tắt trong 13 tín điều căn bản, bao gồm tin Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con và Đức Thánh Linh tồn tại như ba nhân vật riêng biệt; tin ở sự phục tùng các vua chúa, tổng thống, các nhà cai trị và các pháp quan cùng sự tuân theo, tôn trọng và tán trợ luật pháp quốc gia…
Các hoạt động của Giáo hội Mặc Môn về cơ bản giống với giáo phái Tin lành như thánh ca, giảng luận, cầu nguyện. Các tín đồ của Giáo hội Mặc Môn tuân giữ chế độ ăn uống nghiêm ngặt gọi là Lời thông sáng. Trong sinh hoạt đời thường, họ được giảng dạy kiêng rượu bia, thuốc lá, ma túy hoặc các chất gây nghiện làm hại đến sức khỏe. Tín hữu của Giáo hội Mặc Môn cũng được giảng dạy không quan hệ tình dục trước hôn nhân, hay ngoại tình sau khi kết hôn. Ngoài ra, họ còn được khuyên bảo để tóc gọn gàng, tươm tất, ăn mặc trang nhã lịch sự trong mọi tình huống, hoàn cảnh.
Nhờ sự đóng góp của các tín hữu, nhất là tín hữu là doanh nhân nên ngày nay, Giáo hội Mặc Môn được cho là có ngân quỹ nằm trong nhóm những giáo hội có tài chính lớn nhất trong các tôn giáo ở Mỹ. Trụ sở của giáo hội này hiện đặt tại thành phố Salt Lake, thủ phủ của tiểu bang Utah của Mỹ.
Đây chính là thành phố được vị tiên tri Brigham Young của Giáo hội Mặc Môn thành lập vào năm 1847, khi ông dẫn đoàn tín hữu di cư từ phía Đông nước Mỹ đến một thung lũng hoang vu ở dưới chân rặng núi Wasatch. Thành phố được xây dựng theo kiểu mẫu mà ông Smith đã vẽ ra, theo đso được chia ra từng ô vuông vắn 10 mẫu, đường phố thẳng góc và trung tâm thành phố là ngôi Đền thờ của Giáo hội Mặc Môn làm bằng đá hoa cương.
Biểu tượng đặc biệt
Thiên thần Moroni, hay còn được gọi là Thiên sứ Moroni được nhắc đến ở trên được nhiều người xem là biểu tượng chính của Giáo hội Mặc Môn. Các tín hữu của Giáo hội cho rằng, thiên thần này là một người phàm trần tên là Moroni. Chính ông đã hoàn thành việc biên soạn và cuốn sách mà về sau là Sách Mặc Môn, và chôn cất những người đã viết trên bảng vàng đó trước khi ông qua đời. Sau khi chết, ông trở thành một thiên thần và được giao nhiệm vụ chỉ đường cho Smith đến vị trí chôn cất bảng vàng.
Theo những tín đồ của Giáo phái Mặc Môn, từ ngày 21/9/1823, Thiên thần Moroni đã nhiều lần đến thăm nhà tiên tri Joseph Smith. Ngoài Smith, ba nhân chứng và một số nhân chứng khác cũng khẳng định đã nhìn thấy Thiên thần Moroni trong các linh ảnh vào năm 1829. Moroni được miêu tả là một “thiên thần bay giữa thiên đàng, có phúc âm đời đời để rao giảng trên Trái đất và cho mọi quốc gia, mọi người, bất kể ngôn ngữ”. Vì vai trò của Thiên sứ Moroni trong việc khôi phục phúc âm vĩnh cửu sẽ được rao giảng cho toàn thế giới, Giáo phái Mặc Môn đã đặt một bức tượng mô tả ông như một sứ giả của Sự Phục hồi và đặt trên đỉnh Đền thờ Salt Lake, và sau đó là Đồi Cumorah ở gần Palmyra, New York, nơi xưa kia ông đã chôn các tấm bảng vàng tư liệu của Sách Mặc Môn.
Cho đến ngày nay, Thiên thần Moroni vẫn là hình tượng nổi bật trong kiến trúc và nghệ thuật Giáo hội Mặc Môn. Tác giả Albert L. Zobell Jr. trong một bài báo năm 1968 tóm tắt một cách hùng hồn về Tượng Thiên thần Moroni như sau: “Cũng giống như Tượng Nữ thần Tự do đứng ở cửa ngõ vào nước Mỹ với ngọn đuốc sừng sững tượng trưng cho tự do và công lý cho tất cả thế giới, bức tượng Thiên thần Moroni, trên đỉnh chóp phía đông của Đền Salt Lake tượng trưng cho chân lý vàng của phúc âm muôn đời, được giữ gìn cho đến mãi ngày sau”.
Trong thế kỷ 21, bức tượng Moroni không chỉ xuất hiện trên đỉnh Đền thờ Salt Lake mà còn ở nhiều ngôi đền khác của Giáo hội Mặc Môn, trở thành một trong những hình ảnh nổi tiếng nhất của Giáo hội, biểu tượng của phúc âm được phục hồi.
Ngoài ra, các tín đồ của Giáo phái Mặc Môn còn thường đeo một chiếc nhẫn có lá chắn Chọn lẽ phải để nhắc nhở họ phải là người công tâm. Các biểu tượng khác mà giáo phái này hay sử dụng còn bao gồm cây sự sống (tượng trưng cho tình yêu của Đức Chúa Trời và sự sống vĩnh cửu), cây gậy sắt, cây ô liu, hạt lúa mì trên thân cây…
Các tín đồ của Giáo hội mỗi khi bước vào đền thờ đều thay trang phục màu trắng, tượng trưng cho sự thanh khiết và sạch sẽ, để nhắc nhở họ về việc tạm thời rũ đi những muộn phiền về thực tại và trở thành những người ngang bằng cách mặc trang phục giống nhau.
Về mặt lý thuyết, Giáo hội Mặc Môn không chính thức ghi nhận một hình ảnh hay biểu tượng cụ thể nào là biểu tượng chung của tôn giáo để tránh một hình ảnh trở thành tâm điểm của việc thờ phụng. Khi được hỏi về các biểu tượng của Giáo hội này, Chủ tịch thứ 15 của Giáo hội là ông Gordon B. Hinckley nói rằng bản thân các tín hữu của Giáo hội Mặc môn chính là biểu tượng tốt nhất cho tôn giáo của họ.
