Khoa học, Công nghệ có đóng góp quan trọng trong việc hoàn thành “mục tiêu kép” quốc gia

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, năm 2020, toàn thế giới gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, suy thoái kinh tế chung. Trong bối cảnh đó Việt Nam đã vượt qua nhiều khó khăn, thực hiện “mục tiêu kép”: phòng chống dịch, phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân. Trong thành công này, khoa học công nghệ có những đóng góp quan trọng.

Thay mặt Bộ trưởng Bộ KHCN, trong báo cáo về kết quả thực hiện công tác năm 2020 và triển khai công tác năm 2021, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cũng một lần nữa khẳng định, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh và sự suy thoái nghiêm trọng của nền kinh tế thế giới, kinh tế nước ta vẫn kiên cường duy trì tăng trưởng dương 2,91%, là một trong những quốc gia tăng trưởng cao nhất trong khu vực và trên thế giới. Năng suất lao động được cải thiện, bình quân giai đoạn 2016-2020 là 5,8%/năm, cao hơn giai đoạn 2011-2015 (4,3%/năm), và vượt mục tiêu đề ra (5%/năm). Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) bình quân 5 năm đạt khoảng 45,2% (mục tiêu đề ra là 30-35%).

“Trong thành công chung đó, có sự đóng góp của Bộ và của ngành khoa học và công nghệ thông qua việc tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm mà Chính phủ phân công” - Thứ trưởng Lê Xuân Định nói.

Ông cho biết, nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp duy trì, khôi phục sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phê duyệt 10 nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia đột xuất. Các nhiệm vụ thực hiện nuôi cấy, phân lập virus SARS-CoV-2; sản xuất kit thử; nghiên cứu phát triển vaccine phòng Covid-19 Nanocovax đã được thử nghiệm lâm sàng trên người; Nghiên cứu, sản xuất, thử nghiệm thành công sản phẩm robot sử dụng tại các bệnh viện và khu cách ly; chiếu xạ khử khuẩn miễn phí thiết bị, vật phẩm y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch; phối hợp cùng các bộ, ngành xây dựng bản đồ vùng dịch sử dụng Vmap, phát hiện những người có nguy cơ lây nhiễm tại các điểm du lịch; xây dựng phần mềm khai báo y tế...

Trong năm 2020, chỉ số đổi mới sáng tạo (GII) của Việt Nam tiếp tục giữ vững thứ hạng 42/131 quốc gia, vùng lãnh thổ và được xem là hình mẫu của các nước đang phát triển khác trong việc thiết lập đổi mới sáng tạo như một ưu tiên quốc gia.

Bên cạnh đó, nhiều dự án đầu tư lớn được triển khai tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc. Số vốn đăng ký và giá trị sản xuất của 03 khu công nghệ cao quốc gia đều tăng.

Các kết quả còn được thể hiện trong các lĩnh vực như lĩnh vực khoa học xã hội nhân văn: đóng góp hiệu quả phục vụ điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong phát triển kinh tế - xã hội; phục vụ trực tiếp việc chuẩn bị cho Đại hội XIII của Đảng.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, KH&CN đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp, 38% trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Các Chương trình sản phẩm quốc gia, Chương trình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao  và Chương trình bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen,... được triển khai hiệu quả, góp phần duy trì xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực trong đại dịch Covid-19. Nhiều doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trang trại tiên tiến đã và đang làm chủ được quy trình công nghệ, giảm giá thành sản phẩm, nhân rộng các quy trình công nghệ chuyển giao cho người sản xuất ở tất cả các lĩnh vực trên các đối tượng cây con chủ lực, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả kinh tế từ 15-30%, thúc đẩy sản xuất sản phẩm ở quy mô công nghiệp.

Trong lĩnh vực công nghiệp, đã chế tạo thành công nhiều thiết bị, dây chuyền sản xuất, chủng loại vật liệu mới phục vụ phát triển ngành cơ khí chế tạo, năng lượng, công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp,… 

Bước sang năm 2021 - năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Chiến lược phát triển kinh tế xã hội đất nước đến năm 2030, Thứ trưởng Lê Xuân Định cho biết, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương triển khai các nhiệm vụ trọng tâm như: Tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật. Hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và triển khai Chiến lược phát triển KH & CN và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021 - 2030; tiếp tục thực hiện nghiên cứu sản xuất Vacxin phục vụ công tác phòng, chống đại dịch Covid - 19; Thúc đẩy phát triển mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia...