Mourinho đã nhận lời dẫn dắt AS Roma để bắt đầu một thử thách mới trong sự nghiệp. Áp lực sẽ ít hơn các đội bóng bạo chi, nhưng không vì thế mà hành trình trước mắt của Mourinho bớt đi những gian nan.
Đội bóng ít ngôi sao
Mourinho đến với AS Roma, đây là điều khiến không ít người ngạc nhiên bởi ngoại trừ Porto, sau khi thành một trong những tên tuổi hàng đầu trong giới huấn luyện, người ta chỉ thấy Mourinho dẫn dắt các đội bóng có hầu bao rất rủng rỉnh. Cụ thể, Chelsea, Inter Milan, Real Madrid, Man United, Tottenham đều là đội bóng sẵn sàng chịu chi cho thị trường chuyển nhượng để đưa về những ngôi sao hàng đầu thế giới. Lần lượt những Samuel Etto, Ariel Robben, Harry Kane, Paul Pogba… thậm chí siêu sao Ronaldo cũng đều từng có thời kỳ là học trò của Ronaldo.
Quả thật, trong những thành công của Mourinho thời kỳ hậu Porto, có sự đóng góp cực lớn của các ngôi sao hàng đầu thế giới. Giai đoạn đầu thành công tại Chelsea với các danh hiệu Premier League, Didier Drogba, Robben, Asley Cole… đã tỏa sáng rực rỡ. Danh hiệu UEFA Champions League của Inter Milan năm 2010 cũng ghi tên Etto, Snejdier hay Millito, đây là mùa giải hay nhất trong sự nghiệp của các cầu thủ.
 Mourinho từng thành công tại Inter Milan. |
Quay lại với thực tại, sau khi bị Tottenham sa thải đúng 15 ngày, Mourinho đã ký hợp đồng 3 năm với AS Roma cùng mức lương là 5,7 triệu Euro một năm. Đây là con số quá ít ỏi, nếu so với 17,3 triệu Euro ông nhận được tại Tottenham. Nhưng ở Italia, đó là con số “khổng lồ”, trừ Inter Milan từng chi 12 triệu Euro cho Antonio Conte, thì Mourinho đang là người hưởng lương cao nhất.
Lương giảm đã đành, bây giờ, với đội hình Roma, báo chí châu Âu đánh giá Mourinho sở hữu những cầu thủ bình thường nhất từ trước đến nay. Ngay cả thời kỳ dẫn dắt Porto, một đội bóng hạng khá của châu Âu, chiến lược gia người Bồ Đào Nha cũng đã sở hữu Deco, Ricardo Carvalho, Paulo Ferreira… là những cầu thủ rất xuất sắc.
Tại Roma bây giờ, điểm lại cũng chỉ 5 cái tên có chút tiếng tăm, đó là Spinazzola, Chris Smalling, Javier Pastore, Edin Dzeko hay Henrikh Mkhitaryan. Nói là tiếng tăm đó là chỉ về quá khứ, trong khi ở hiện tại, họ đã luống tuổi, hoặc phong độ không còn như xưa. Chưa kể, nhiều thông tin cho rằng tiền đạo chủ lực Edin Dzeko cũng đã tính chuyện ra đi. Có chăng phong độ tốt nhất là Spinazzola khi đã có 1 kỳ Euro cực kỳ thành công với Italia và lọt vào danh sách đội hình tiêu biểu của giải đấu. Tuy nhiên, cũng tại đội tuyển quốc gia, cầu thủ này bị chấn thương nghiêm trọng, phải phẫu thuật và gần như chắc chắn bỏ lỡ mùa giải tới.
Đến hiện tại, đội bóng thủ đô Italia mới chỉ có hai tân binh thuộc hạng thường thường, thậm chí có người còn chẳng mấy ai biết đến. Đó là Matias Vina, hậu vệ trái đến từ Palmeirias với giá 11 triệu Euro. Đây chỉ tính là phương án thay thế cho Spinazzola sẽ vắng mặt dài hạn. Người tiếp theo là thủ thành Rui Patricio, người chỉ xếp hạng trung bình khá trong khung gỗ.
Tất nhiên, cũng chẳng thể mong gì một thủ môn có thể góp phần thay đổi lối chơi cả. Hiện nay xuất hiện tin đồn Granit Xhaka sẽ rời Arsenal để đến Roma, cầu thủ Thụy Sĩ dù chất lượng thật, nhưng anh cũng được biết đến là tiền vệ có phong độ rất thất thường. Có nghĩa là khi hay, anh trở thành chân chuyền hàng đầu, nhưng khi dở, anh trở nên tầm thường hơn bao giờ hết.
Biến Roma thành Porto phiên bản 2.0?
Nhiều người cho rằng, sở hữu đội hình ít ngôi sao như vậy, có khả năng mục tiêu của Mourinho là biến Roma trở thành phiên bản của Porto những năm 2003-2004 mà ông từng dẫn dắt. Với những con người hiện tại và một vài cái tên mới như tin đồn trên thị trường chuyển nhượng có thể thấy sơ bộ đội hình mà Mourinho sẽ sử dụng là sơ đồ 4-2-3-1. Rui Patricio là người bảo vệ khung gỗ.
Ngay phía trên anh là bộ đôi trung vệ Mancini và Smalling cùng hậu vệ cánh Da Silva, Matias Vina. Ở trên nếu Xhaka đến, anh sẽ cùng Veretout là chốt chặn cuối cùng ở trung tuyến cũng như là nơi thu hồi, cung cấp bóng lên phía trên. Tiền vệ công sẽ là Zaniolo, Pllegrini và Mkhitaryan, hỗ trợ cho tiền đạo mũi nhọn Dzeko. Nếu Dzeko ra đi, khả năng Mayoral sẽ được tin tưởng hoặc Roma mua thêm một tiền đạo cắm.
Ngược dòng thời gian, trở lại giai đoạn 2002-2004, Mourinho đang dẫn dắt Porto. Khi đó, đội bóng Bồ Đào Nha vừa chia tay huấn luyện viên Machado vào đầu năm 2002, khi mùa giải đi hết giai đoạn lượt đi. Porto đang đứng thứ 5 chung cuộc, sau khi Mourinho đến, ông đã có chuỗi 15 trận bất bại liên tiếp rất đỗi thuyết phục.
Mùa giải đó Porto cán đích ở vị trí thứ 3. Quan trọng hơn, lúc đó đội bóng đã gần như định hình được lối chơi và những cầu thủ lúc đó còn chưa mấy tên tuổi đã bắt đầu tạo dựng được thương hiệu như Ricardo Carvalho, Costinha, Deco, Paulo Ferreira…
Mourinho đến với Roma khi đội bóng cũng đang trong tình cảnh giống như Porto thuở nào, thậm chí là tệ hơn, khi 14 năm ròng rã mà không có một danh hiệu nào. Mùa giải vừa qua, đội bóng thủ đô cũng chỉ cán đích ở vị trí thứ 7, không có nổi một suất dự Europa League.
Khoảng cách của Roma với đội vô địch Inter Milan và với top 4 là những con số không tưởng: lần lượt 29 và 14 điểm. Điều đó có nghĩa, gần như Mourinho nên quên đi việc có được danh hiệu với Roma, thậm chí là vị trí dự UEFA Champions League ít nhất trong hai mùa giải tới, bởi khoảng cách giữa họ và các đội phía trên về lực lượng, về tinh thần, về đẳng cấp đang không dễ gì rút ngắn.
Khó khăn nhưng cũng là thuận lợi với Mourinho, bởi cũng như Porto cách đây gần 20 năm, Mourinho chỉ phải dẫn dắt một đội bóng ít tham vọng hơn. Khác xa với những Man United, Chelsea hay Real Madrid, những đội bóng không để chỗ cho chữ “thất bại” và danh hiệu sẽ là thứ phải đến gần như ngay lập tức. Với Roma, chỉ cần vị trí trong top 4 có thể đã là sự an ủi lớn cho các cổ động viên ở vị trí hiện tại.
Áp lực ít hơn nhiều, có thể sẽ là thứ để một huấn luyện viên vốn hay khuấy động, thích ồn ào như Mourinho có thể tận dụng được hết khả năng của mình. Chưa kể, với ít ngôi sao, thì sẽ có chỗ cho những con người mới mẻ. Điều này giúp Mourinho thoải mái hơn trong việc thử nghiệm các nhân tố mới mà không sợ xáo trộn phòng thay đồ, như cách ông đã thành công tại Porto, để tìm ra đội hình tối ưu cho mình.
Sự xuất hiện của Mourinho trước mắt sẽ mang đến niềm tin cho AS Roma. Quả thật, ở đất nước hình chiếc ủng, Mourinho cũng đã có giai đoạn rất thành công ở Inter với cú ăn ba mùa giải 2009-2010. Tuy nhiên, lần này sẽ là sự khác biệt và trước mắt Mourinho là muôn vàn những khó khăn. Quả thật, dù ít áp lực hơn, nhưng có thể nói, những năm vừa qua, Roma cũng là cái “máy xay” huấn luyện viên.
Khoảng chục năm nay, nhiều huấn luyện viên cứ liên tiếp đến rồi đi, như Luciano Spalletti (hai lần), Claudio Ranieri (hai lần), Vincenzo Montella, Luis Enrique, Zdenek Zeman, Rudi Garcia, Eusebio Di Francesco và Paulo Fonseca. Thêm nữa, Porto ngày xưa của Mourinho thành công là bởi lối chơi hết sức thực dụng của mình.
Còn tại Roma, dù là trung tâm của đất nước nổi danh với lối đá phòng ngự Catenacio, nhưng đội bóng này lại có lối chơi tấn công đẹp mắt, có cái gì đó lãng tử. Vì vậy, sẽ rất khó thuyết phục cổ động viên nơi đây nếu một ngày nào đó, Mourinho đem về đây lối đá đổ bê tông, với những chiến thắng tối thiểu.
