Thông tin từ Bộ Tài chính cho biết, Thanh tra Bộ Tài chính vừa hoàn thành kế hoạch thanh tra, kiểm tra việc quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại 24 tập đoàn, tổng công ty (TĐ, TCT), trong đó có 21 TCT nhà nước và 3 công ty mẹ trong tổ hợp công ty mẹ - con giai đoạn từ năm 2011 đến 2013.
Theo kết quả thanh tra, có 23/24 DN có hoạt động thu, chi Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp (riêng Cty MTV Phát triển công nghiệp Tân Thuận không phát sinh Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp vì chưa cổ phần hóa - CPH), trong đó, 10/23 TCT chưa thu hồi về Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại thời điểm 30/6/2014 là hơn 225 tỷ đồng.
Nguyên nhân chưa thu hồi được chỉ ra chủ yếu là do các DN CPH chiếm dụng tiền bán vốn nhà nước, kinh doanh thua lỗ, khó khăn về tài chính không có tiền trả Quỹ. Điển hình là: TCT Hàng hải Việt Nam, TCT Vật liệu Xây dựng số 1, TCT Cơ khí GTVT Sài Gòn…
Ngoài ra, trong số 23 TCT, có 3 TCT chậm quyết toán phần vốn nhà nước khi thực hiện CPH DNNN do chưa thống nhất giá đất khi xác định giá trị DN với số tiền hơn 250 tỷ đồng ; có 3 TCT chưa tính tiền phạt chậm nộp theo quy định để thu hồi và hạch toán tăng Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp gồm: TCT Hàng hải Việt Nam; TCT Cơ khí GTGT Sài Gòn và TCT Bến Thành;
Thêm vào đó, có 6 TCT sử dụng Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp làm vốn kinh doanh không đúng với quy định hiện hành. Lãi tiền gửi xác định qua kiểm tra (tính theo lãi suất tiền gửi ngân hàng) số tiền là 28,3 tỷ đồng. 10 TCT chưa mở tài khoản tiền gửi theo dõi riêng, thực hiện gửi ở ngân hàng thương mại theo quy định.
Theo Thanh tra Bộ Tài chính, việc chưa mở tài khoản, không gửi tiền ngân hàng thương mại đối với số dư Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp là do một số TCT đã sử dụng Quỹ vào hoạt động SXKD, vay và góp vốn đối với DN khác hợp tác kinh doanh.
Đặc biệt, có 2 TCT sử dụng Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp bổ sung vốn điều lệ khi chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là: TCT Thủy sản Việt Nam và TCT Phát triển Khu công nghiệp. Một số TCT đã sử dụng Quỹ sai mục đích đầu tư vào hoạt động SXKD nhưng tình hình tài chính đang khó khăn, khó có thể thu hồi về Quỹ...
Qua kết quả kiểm tra, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị 10 TCT có biện pháp tích cực đôn đốc, thu hồi các khoản thu về Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp với số tiền hơn 801 tỷ đồng; đồng thời kiến nghị 2 TCT thực hiện mở tài khoản tiền gửi tại các ngân hàng thương mại đối với số dư Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp hơn 538 tỷ đồng...
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Tài chính cũng đề xuất giao Cục Tài chính DN thực hiện rà soát đối với 7 TCT có số dư Quỹ mà không có phương án sử dụng để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét điều hòa về Quỹ theo quy định tại Điều 23, 24 Quyết định 21/2012/QĐ-TTg ngày 10/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, Cục Tài chính DN báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý đối với 2 TCT sử dụng Quỹ tăng vốn điều lệ khi chưa có quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Được biết, Bộ Tài chính có hẳn một Thông tư hướng dẫn cơ chế quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại các công ty mẹ của TĐ kinh tế, TCT nhà nước, công ty mẹ trong tổ hợp công ty mẹ - công ty con (Thông tư số 10/2013/TT-BTC ngày 18/1/2013). Theo ông Nguyễn Thế Mạnh - Phó Chánh Thanh tra Bộ Tài chính, các quy định đã rất đầy đủ song các DN không tuân thủ.
Với kết quả thanh tra này, xem ra các TĐ, TCT không cần sử dụng Quỹ này cho mục đích hỗ trợ sắp xếp DN như ý tưởng ban đầu thành lập quỹ?
