Nỗi lo ở “Thiên đường” phía cực Nam đất nước

(PLO) - Vùng cực Nam của nước ta có nhiều hòn đảo mọc thành cụm còn nhiều nét hoang sơ chưa được khai phá. Trong chuyến hành trình khám phá nét đẹp của vùng biển Kiên Giang, chúng tôi đã phải thốt lên trước những cảnh sắc tựa như thiên đường mà thiên nhiên ban tặng cho đất nước chúng ta nhưng lòng cũng đầy băn khoăn.
Bãi Mến nhìn từ trên cao
Bãi Mến nhìn từ trên cao

Nơi rũ bỏ "bụi trần"

Quần đảo Nam Du thuộc địa phận huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Nam Du, cái tên gọi vừa cổ kính vừa phiêu lãng chứa trong nó bao nhiêu thắc mắc về nguồn gốc. Có truyền thuyết cho rằng tên gọi này đã có từ thời vua Gia Long, cũng có người bảo, tên "Nam Du" xuất phát từ tên "Nam Dự" (nghĩa là "đảo phía Nam") do người Pháp ghi theo cách gọi của các cụ đồ nho thời xưa.

Gọi là quần đảo vì nó được hội tụ bởi 21 hòn đảo lớn nhỏ. Người dân Nam Du có một bài vè để giới thiệu về những hòn đảo ở quê hương mình: “Hòn Mấu đâm thấu Đô Nai, Đô Nai quay sang Bờ Đập, Bờ Đập tấp lại Hòn Lò, Hòn Lò mò đến Hòn Ngang, Hòn Ngang tạt sang Hòn Đụng, Hòn Đụng cụng vào Hòn Dầu, Hòn Dầu nằm chầu Bỏ Áo, Bỏ Áo tháo ngược Hòn Ông, Hòn Ông dông đến Hòn Dâm, Hòn Dâm đâm thẳng Hòn Tre, Hòn Tre te đến Hòn Mốc, Hòn Mốc xốc lại Hòn Nhàn, Hòn Nhàn tràn thẳng Hòn Hàn...”. Nơi chúng tôi đặt chân khám phá là hòn Lớn – vùng có nhiều người dân sinh sống.

Hành trình từ TP.HCM đến Kiên Giang rồi phải vật vờ ở cảng Rạch Giá để mua vé tàu cao tốc đi ra đảo mất khoảng 3h đồng hồ. Cả đoàn ai cũng rã rời vì cảm giác chống chếnh trên biển, vì phải đi gần cả ngày trời mới tới được điểm dừng chân. Bù lại, chúng tôi đã được thiên nhiên “chiêu đãi” những cảnh sắc tựa thiên đường.

Một con đường đang được xây dựng để nối thị trấn và các vùng khác trên hòn đảo. Từ trên những cung đường như vậy, người ta có thể phóng tầm mắt ra xa ngắm nhìn những đảo khác trong quần đảo Nam Du với biển trời bao la trước mặt. Nhưng đó là chuyện của tương lai, hiện tại, đặt chân đến Nam Du, người thưởng ngoạn vẫn phải nếm trải hành trình bằng xe gắn máy chạy ôm núi trên con đường đang xây dở dang. 
Con đường chính ôm chân núi dẫn tới bãi Mến thật sự là nỗi ám ảnh bởi sình lầy, bởi những khúc cua, bởi đất đá nằm ngổn ngang như thách thức tay lái xe của du khách. Người dân cho biết, khoảng ba năm nữa thì đường mới làm xong. Con đường dài ngoằng nhưng chỉ có lác đác vài công nhân xây dựng, hai chiếc xe tải chở vật liệu, chả trách còn lâu lắm nó mới được hoàn tất.
Đứng trên núi nhìn xuống một màu xanh ngọc bích, nước trong leo lẻo, hàng dừa nằm ôm hình vòng cung khiến cho bãi Mến từ xa như một chốn thiên đường thu nhỏ. Đường vào bãi cũng quanh co và uốn lượn bởi những hàng dừa thơ mộng. Hai bên đường còn được tô sắc thêm bởi những bụi hoa dại màu vàng. 
Bãi chia làm hai nơi, một bên là bãi đá nhỏ tha hồ cho du khách chụp ảnh kỉ niệm hoặc thơ thẩn bắt cua, bắt cá, bên còn lại là bãi cát mịn màng, nước biển trong veo và sóng thì lăn tăn gợn nhẹ tha hồ để tắm, ngâm mình thư giãn. Thiên nhiên hãy còn hoang sơ lắm nên cảnh sắc chưa có sự đụng tay của con người, trừ tuyến đường trên núi đang bị đục đẽo ngày đêm để dẫn đường cho khách phương xa tìm tới.
Đặc điểm của cụm đảo trong vùng đó là đứng bên này hòn Lớn có thể thấy nhiều hòn khác xung quanh. Những hòn đảo nào có nước ngọt thì sẽ có người sinh sống. Ngược lại thì chúng cứ sừng sững những màu xanh của núi rừng để tô điểm cho biển và trời thêm tráng  lệ. 
Từ hòn Lớn chúng tôi được di chuyển sang một số hòn khác để tham quan. Có vùng nước nông, phía dưới toàn đá và san hô tha hồ lặn ngắm san hô và con nhum dưới biển. Đá ở bãi biển đen bóng, nhẵn thín như những viên ngọc đen, khiến hiếm ai không nhặt một vài viên về đề trưng bày trên bàn làm việc của mình. Nhiều hòn đảo thuộc quần đảo Nam Du tuy không có người sống nhưng cây trái hoang dại trên đó có thể là bài thuốc dân gian chữa bệnh hiệu quả cho cư dân vùng biển.

Ở Nam Du, hai khoảnh khắc đẹp nhất mà mỗi người đặt chân đến đều không thể bỏ qua, đó là chạy xe máy trong ánh hoàng hôn, phóng tầm mắt nhìn hòn đảo đang được bao quanh bởi thứ ánh sáng tím nhạt tuyệt đẹp, cực kì lãng mạn. Và buổi tinh sương trong trẻo đến mức muốn tan ra trước những bãi cát trắng phơi mình trong nắng sớm tuyệt đẹp.

Nỗi lo "vết xe đổ"

Biển xanh trong vắt, không khí trong lành và xung quanh bao bọc bởi những hòn đảo mini dễ thương khiến người ta mê tít. Nhìn cảnh đẹp mê hồn mà trong lòng chúng tôi boăn khoăn, liệu mai mốt, khi du khách đổ xô về nhiều hơn thì những cảnh sắc nơi đây có còn là thiên đường nữa không?. Câu hỏi chưa kịp trả lời thì đã thấy nhiều trăn trở với vấn đề môi trường đặt ra tại những vùng đất sắp trở thành địa điểm du lịch.

Đẹp là thế, nhưng Nam Du vẫn khiến người đặt chân đến không khỏi lo lắng. Nỗi lo ập đến đầu tiên, khi thấy rác bao lấy hòn đảo từ nhiều phía.
Rác tràn ngập hòn Mấu
Rác tràn ngập hòn Mấu 

Khi đặt chân từ con tàu cao tốc xuống cảng hòn Lớn, bạn sẽ thấy có rất nhiều rác sinh hoạt trôi lềnh bềnh sát bờ. Vùng nước xanh trong tựa hồ ngọc bích tới gần chân bờ thì hóa đen, nó chỉ được rửa sạch sáng hôm sau, khi thủy triều mang rác ra khơi, để rồi chiều tối rác trở về “thăm nhà”. Một vòng tuần hoàn mà chính cả người bản địa vẫn còn thờ ơ lắm tới câu chuyện bảo vệ môi trường. Không chỉ có hòn Lớn mà những hòn đảo nhỏ khác, nơi có con người sinh sống thì đều có rác.

Ngày hôm sau, chúng tôi được ghé thăm hòn Mấu, một hòn đảo ít cư dân sinh sống hơn, bãi biển cũng hoang sơ và xinh đẹp như bãi Mến, đặc biệt cát ở đây trắng phau và mịn màng. Thế nhưng, đẹp là thế mà không mấy người dám xuống tắm biển, bởi bao phủ xung quanh là rác.

Đặc điểm dân cư trên đảo sống ven biển, thuận lợi để tàu thuyền cập bến và …thuận lợi để bỏ rác nữa. Suốt chiều dài cả cây số hòn Mấu, dọc bờ biển thoai thoải xinh đẹp là rác sinh hoạt của cư dân thải ra. Mặc dù nơi đây chưa có du khách tới nhiều nhưng trong tương lai, nếu du lịch của cả quần đảo Nam Du phát triển thì vấn đề môi trường sẽ càng báo động.

Ngoài ra, còn một nỗi lo khác, đó là trước tình hình khách du lịch ngày càng biết tiếng và đến Nam Du ngày một đông, hòn đảo đang có nguy cơ " ăn xổi ở thì". Hiện hầu hết các dịch vụ du lịch trên đảo hầu như được làm một cách tự phát, đều do người dân trên đảo tự kinh doanh nhỏ lẻ, từ nhà trọ đến cho thuê xe máy, ăn uống.
Các nhà trọ với trang thiết bị nghèo nàn và sơ sài, hoàn toàn chưa có khách sạn và resort. Các phòng không có máy điều hòa và trên đảo bị cắt điện luân phiên (giờ cắt điện từ 13g-17g và từ 23g-7g sáng hôm sau). Đó cũng là một trở ngại cho khách tham quan. Ngoài ra, chưa có sự quản lý chặt chẽ, thả nổi về giá cả, dịch vụ, Nam Du cũng đứng trước mối lo đi vào vết xe đổ của nhiều bãi biển đẹp khác: Thiên nhiên tuyệt sắc, nhưng cách làm du lịch "chụp giật" khiến du khách "một đi không trở lại.

Nhưng đó là những lo lắng cho tương lai. Tạm gạt qua câu chuyện môi trường thì chuyến khám phá Nam Du sẽ vẫn luôn có nhiều kỷ niệm đẹp bởi cảnh sắc hoang sơ, bởi cuộc sống bình yên và sự cởi mở hòa đồng của cư dân bản địa. Bấy nhiêu thôi cũng đủ làm người ta trở nên bao dung hơn, yêu thương cuộc sống hơn khi quay trở về guồng quay hối hả chốn thành thị.

Đọc thêm