Randy Couture không chỉ giữ kỷ lục là võ sĩ lớn tuổi nhất từng sở hữu đai vô địch ở tuổi 47, mà còn là võ sĩ đầu tiên của UFC sở hữu đai vô địch ở 2 hạng cân.
Khởi đầu muộn nhưng cái kết ngọt ngào
Couture đã thi đấu kỷ lục 16 trận tranh đai. Anh là người giữ kỷ lục về số trận thắng nhiều nhất trong các trận tranh đai vô địch hạng nặng UFC và là người có nhiều danh hiệu nhất tại UFC, với sáu danh hiệu, là thành viên thứ tư của Đại sảnh Danh vọng UFC.
Trong làng võ tổng hợp, Couture là người duy nhất trên 40 tuổi từng vô địch UFC và đã làm được điều đó đến 4 lần. Anh cũng là một trong số ít nhà vô địch MMA giành lại được danh hiệu đã mất và là người duy nhất làm được điều đó ba lần (hai lần ở hạng nặng, một lần ở hạng dưới nặng).
Trước khi trở thành nhà vô địch, Couture là một vận động viên thay thế đấu vật Olympic và đã sống ở Corvallis, Oregon trong suốt phần lớn sự nghiệp của mình, nơi anh từng là trợ lý huấn luyện viên đấu vật và huấn luyện viên sức mạnh cho Đại học Bang Oregon. Anh ấy là võ sĩ UFC duy nhất giành chức vô địch sau khi trở thành Hall-of-Famer (là một khu tượng đài vinh danh những công dân Hoa Kỳ đã đạt được những dấu mốc khác biệt hoặc danh tiếng lâu dài) và là nhà vô địch lâu nhất trong lịch sử MMA.
Couture sinh ra ở Everett, Washington, là con trai của Sharan Amelia (nhũ danh King) và Edward Lewis "Ed" Couture. Ban đầu anh là võ sĩ đấu vật tại trường trung học Alderwood ở Lynnwood, Washington, sau đó chuyển sang trường trung học Lynnwood, nơi anh đã giành chức vô địch bang trong năm cuối cấp môn đấu vật. Sau đó, anh phục vụ trong quân đội Hoa Kỳ từ năm 1982 đến năm 1988, cấp bậc Trung sĩ trong Phi đoàn 101.
 |
| Randy Couture Duane trong một trận đấu. |
Sau khi giải ngũ, Couture trở thành đội dự Olympic ba lần thay thế (1988, 1992 và 1996), vào bán kết tại Olympic Trials 2000, ba lần vô địch NCAA Division I All-American và á quân NCAA Division I hai lần (1991 và 1992) tại Đại học Bang Oklahoma. Năm 1992, anh là á quân Division I với trọng lượng 86 kg, đứng thứ hai sau Mark Kerr.
Được gọi đến giải đấu thay thế sau ba tuần, Couture đã có trận ra mắt võ thuật tổng hợp chuyên nghiệp tại UFC 13 vào ngày 30/5/1997, như một phần của giải đấu hạng nặng. Đối thủ đầu tiên của anh là Tony Halme, người nặng hơn anh gần 100 pound và anh giành chiến thắng trong vòng chưa đầy một phút. Trong trận chung kết giải đấu, anh đánh bại Steven Graham, một đối thủ lớn hơn khác bằng TKO ở 3:13 ở hiệp đầu tiên.
Vào ngày 17/10/1997, tại UFC 15, Couture đấu với Vitor Belfort để xác định ứng cử viên số một cho đai vô địch hạng nặng UFC. Couture được đánh giá yếu hơn so với vì Belfort 19 tuổi là Nhà vô địch Giải đấu Hạng nặng UFC 12, kẻ đã chiến thắng tất cả các trận đấu của mình bằng những cú đấm tàn khốc. Tuy nhiên, Couture đã hạ gục đối thủ theo cách không thể bất ngờ hơn, đây là một trong những sự xáo trộn lớn nhất trong MMA vào thời điểm đó.
Tại UFC Nhật Bản vào ngày 21/12, Couture đã thách đấu nhà vô địch hạng nặng UFC, Maurice Smith để bảo vệ đai thứ hai kể từ khi giành được đai từ Mark Coleman vào đầu năm đó. Đó là một trận đấu có nhịp độ chậm và không võ sĩ nào gây thiệt hại đáng kể cho đối phương, nhưng Couture đã giữ quyền kiểm soát vị trí trong suốt cuộc chiến. Sau 21 phút, anh giành chiến thắng và trở thành nhà vô địch hạng nặng mới của UFC.
Liên tiếp chiến thắng
Couture trở lại MMA vào tháng 10/2000, cho Giải đấu Vua của các vị vua năm 2000. Anh đã giành chiến thắng trước cựu binh UFC Jeremy Horn trong trận đấu đầu tiên và sau đó là một trận khác trước cựu binh Pancrase Ryūshi Yanagisawa. Hai trận thắng này giúp anh có suất tham dự sự kiện cuối cùng của giải đấu, vào tháng 3/2001.
Trước đó, anh đã được mời tham dự Giải vô địch hạng nặng UFC trước Kevin Randleman vào ngày 17/11/2000. Anh đã bị hạ gục trong hai hiệp đầu tiên, nhưng trong hiệp thứ ba, anh giành chiến thắng TKO và đoạt chức vô địch hạng nặng UFC thứ hai.
Lần bảo vệ danh hiệu đầu tiên của anh là trước võ sĩ quyền anh người Brazil Pedro Rizzo, tại UFC 31. Đây là sự kiện UFC đầu tiên dưới sự quản lý của Zuffa, với Dana White là chủ tịch mới. Sau năm hiệp 5 phút, Couture đã giành phần thắng được quyết định nhất trí của trọng tài. Một số người hâm mộ cảm thấy Rizzo đã thắng, vì vậy UFC đã thiết lập một trận tái đấu ngay lập tức cho UFC 34 vào tháng 11/2001. Lần này, Couture đã giành chiến thắng quyết định bằng TKO ở hiệp thứ ba.
Lần bảo vệ danh hiệu thứ ba của anh là vào tháng 3/2002, chống lại Josh Barnett. Trong hiệp thứ hai, Barnett tung nhiều cú đòn liên hoàn và hạ gục Couture bằng TKO. Sau cuộc chiến, người ta tiết lộ rằng Barnett đã có kết quả xét nghiệm dương tính với steroid. Sau đó anh đã bị tước danh hiệu và bị loại khỏi UFC.
 |
Couture sau đó phải đối mặt với Ricco Rodriguez để tranh đai vô địch hạng nặng UFC tại UFC 39 vào cuối năm 2002. Sau khi làm chủ ba hiệp đầu tiên, Couture 39 tuổi trở nên mệt mỏi rõ rệt. Trong hiệp thứ năm, Rodriguez hạ gục anh.
Sau hai trận thua liên tiếp trước các đối thủ lớn hơn ở hạng nặng, Couture chuyển xuống hạng dưới nặng. Trong lần ra mắt hạng dưới nặng, anh đã thượng đài với ứng cử viên số một lâu năm là Chuck Liddell cho chức vô địch hạng nặng UFC Interim Light. Anh một lần nữa được đánh giá là kẻ dưới cơ, nhưng sau khi vượt xa về điểm số so với Liddell trong ba hiệp, anh đã hạ gục và giành chiến thắng bằng TKO, trở thành võ sĩ UFC đầu tiên giành được danh hiệu ở hai hạng cân.
Trận đấu tiếp theo của anh với nhà vô địch năm lần Tito Ortiz được coi là trận "Nhà vô địch vs Nhà vô địch". Trong trận đấu này, Couture 40 tuổi đã giành được chiến thắng bằng quyết định nhất trí của trọng tài để trở thành Nhà vô địch hạng dưới nặng không thể tranh cãi của UFC.
Lần bảo vệ đai đầu tiên của Couture là trước Vitor Belfort, người trước đó anh đã đánh bại vào năm 1997 tại UFC 15. Trong hiệp đầu tiên, khi Couture thu hẹp khoảng cách để tấn công, Belfort đã có một cú móc trái sượt qua mắt phải của Couture tạo ra một vết thương hở. Bác sĩ khuyên Couture nên dừng trận đấu và Belfort được tuyên bố là người chiến thắng. Một trận tái đấu diễn ra vào cuối năm đó, Couture đã làm chủ cả ba hiệp đấu trước khi giành chiến thắng và trở thành nhà vô địch hạng nhẹ UFC hai lần.
Vào ngày 16 tháng 4 năm 2005, trong một trận tái đấu với Liddell, Couture đã đánh mất danh hiệu của mình và chịu trận thua knock-out đầu tiên trong sự nghiệp. Sau đó, anh đã trở lại vào tháng 8 để đánh bại Mike van Arsdale. Tiếp đó, Couture đối mặt với Liddell lần thứ ba và cũng là lần cuối cùng trong trận tranh đai vô địch tại UFC 57 vào ngày 4/2/2006. Anh bị hạ knock-out ở hiệp hai và ngay sau đó, tuyên bố từ giã MMA.
Vào ngày 24/6/2006, trong The Ultimate Fighter 3 Finale, Couture trở thành người thứ tư vào Đại sảnh Danh vọng của UFC, cùng với Royce Gracie, Dan Severn và Ken Shamrock.
Sau khi nghỉ thi đấu MMA, Couture trở thành bình luận viên phát sóng thường xuyên cho các sự kiện của UFC và đồng dẫn chương trình Before the Bell và After the Bell trên The Fight Network. Anh xuất hiện trong bộ phim Big Stan của Rob Schneider, cùng các võ sĩ tổng hợp Don Frye và Bob Sapp.
Vào ngày 17/11/2006, Couture đã thượng đài và hòa với nhà vô địch jiu-jitsu người Brazil Ronaldo "Jacare" Souza trong một cuộc thi.
(Còn nữa)
