Bị kiện vì thu hồi đất ở của dân để đấu giá sinh lời
Như chúng tôi đã phản ánh, gia đình ông Ái là gia đình cách mạng, có nhiều người thân là liệt sỹ hy sinh trong hai cuộc kháng chiến. Với một gia đình có truyền thống như vậy, nhẽ ra gia đình ông Ái phải được chính quyền quan tâm, tạo điều kiện về tinh thần lẫn vật chất để đền đáp công ơn cho những người ngã xuống. Nhưng hơn 3 năm nay, ông Ái cùng với các con mang hàng trăm lá đơn đi gõ cửa kêu cứu khắp các cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận và Trung ương để đòi sự công bằng cho gia đình nhưng vẫn chưa có sự trả lời thỏa đáng.
Hồ sơ vụ việc cho thấy, thửa đất gia đình ông Ái cùng các con đang sinh sống có nguồn gốc từ trước năm 1975, có tổng diện tích 3.740m2, trong đó có 362m2 đất ở, đã được chính quyền các cấp ở TP.Phan Rang – Tháp Chàm xác nhận. Theo quy định tại Điều 4, Điều 5 và Điều 6 Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ thì diện tích đất nói trên phải được đền bù bằng đất ở. Tại Khoản 2 Điều 87 Luật Đất đai 2003 quy định: “Đối với trường hợp thửa đất có vườn ao được hình thành trước ngày 18/12/1980 và người đang sử dụng có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các Khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật này thì diện tích đất vườn ao đó được xác định là đất ở”.
Nhưng khi thu hồi đất, tỉnh Ninh Thuận chỉ đồng ý bồi thường 192m2 là đất ở, còn lại là đất nông nghiệp(?). Việc “cắt” bớt diện tích đất ở của ông Ái theo giải thích của chính quyền địa phương là do trong GCNQSDĐ của ông Ái chỉ có 192m2. “Đất ở nhà tôi có nguồn gốc rõ ràng, được chính quyền địa phương xác nhận, nhưng khi cấp GCNQSDĐ, chính quyền tùy tiện ghi vào giấy 192m2 rồi đền bù cho gia đình tôi theo giấy đã cấp làm ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình tôi” - ông Ái bức xúc.
Ngoài ra, ông Ái còn khiếu nại việc thu hồi đất, cưỡng chế tài sản của chính quyền TP. Phan Rang - Tháp Chàm đối với gia đình ông là không đúng quy định của pháp luật. Cụ thể, từ một chủ trương của thành phố là thu hồi đất để làm Khu tái định cư nhưng sau khi thu hồi đất, tỉnh Ninh Thuận đem phân lô bán đấu giá. Quyết định 508/QĐ-UBND ngày 05/3/2012 khi UBND tỉnh Ninh Thuận cho thấy 74 lô đất bán đấu giá với giá 5 triệu đồng/1m2 trong khi thu hồi chỉ bồi thường 1,2 triệu đồng/1m2 (?).
Việc làm này của tỉnh Ninh Thuận không đúng với Luật Đất đai hiện hành, bởi Luật không quy định Nhà nước thu hồi đất để bán đấu giá, trong trường hợp thu hồi để bán đấu giá thì phải có sự thỏa thuận của chủ đầu tư và người bị thu hồi đất. Nhưng tỉnh Ninh Thuận “mập mờ đánh lận con đen” để biến một chủ trương đúng thành sai sau khi thu hồi làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất.
Phớt lờ chỉ đạo của cấp trên, giải quyết không thỏa đáng
Sau khi nhận đơn của ông Ái, ngày 04/7/2014 Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước có văn bản trả lời với nội dung: “Dự án thu hồi đất của các hộ dân thuộc loại dự án kinh tế, dự án đầu tư sử dụng đất để bán đấu giá sinh lời, không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất, do vậy chủ đầu tư có trách nhiệm thỏa thuận với người sử dụng đất để thực hiện dự án theo quy định tại Điểm 2 Điều 28 Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ…”.Văn bản đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát giải quyết nội dung khiếu nại trả lại quyền lợi hợp pháp về đất đai cho công dân.
Thế nhưng UBND tỉnh Ninh Thuận không tiếp thu, ra nhiều văn bản trả lời vòng vo, né tránh sự thật. Cụ thể, ngày 21/8/2015 UBND tỉnh Ninh Thuận ban hành Quyết định 1825/QĐ-UBND để giải quyết đơn khiếu nại của ông Võ Ngọc Ái. Quyết định cho rằng, việc TP. Phan Rang - Tháp Chàm ban hành Quyết định cưỡng chế 1584/QĐ-UBND ngày 11/7/2013 trước thời điểm UBND tỉnh Ninh Thuận xem xét giải quyết lần hai là không sai về trình tự, thủ tục quy định nên không có cơ sở để xem xét. Về nội dung này, ông Ái nói: “Nhà nước không quy định thu hồi đất của dân để bán đấu giá sao chính quyền lại đi cưỡng chế nhà tôi, tôi không khiếu nại trình tự các bước ban hành các quyết định mà khiếu nại đất của tôi tỉnh thực hiện sai với chủ trương ban đầu”.
Cũng tại quyết định trên, UBND tỉnh Ninh Thuận cho rằng: Xét tình hình thực tế về diện tích đất bị thu hồi và nhu cầu sử dụng đất của ông Võ Ngọc Ái, UBND tỉnh chấp thuận giao 02 lô đất tái định cư với diện tích 200m2 trên trục đường tiếp giáp đường Nguyễn Văn Cừ, trong đó 192m2 đất nộp tiền theo đơn giá 1,2 triệu đồng, 8m2 còn lại theo đơn giá 2,7 triệu đồng cho ông Ái. “Trong nhà tôi có 03 hộ gia đình sống cùng, có 03 sổ hộ khẩu riêng, nếu cấp cho nhà tôi 02 lô thì một hộ biết sống ở đâu? Đất nhà tôi 362m2 thì sao không cấp đủ mà cấp 192m2 ” – ông Ái bức xúc.
Thiết nghĩ, tỉnh Ninh Thuận cần xem xét vụ việc một cách công bằng, khách quan, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình ông Ái, chấm dứt khiếu nại kéo dài.