Dưa chín úa, thương lái dìm giá
Xã Tịnh Trà, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi được biết đến là vựa dưa lớn của miền Trung. Nơi đây là địa bàn phân phối những trái dưa hấu da xanh vằn to, ngon, ngọt cho thị trường cả nước và xuất khẩu ra nước ngoài.
Năm nào cũng vậy, cứ đến độ cuối tháng 3, đầu tháng 4 hàng năm, không khí trên khắp các con đường trong và ngoài xã đều nhộn nhịp, sầm uất hẳn lên trong từng dòng người, dòng xe nườm nượp đổ về các ruộng, bãi tập kết dưa hấu.
Tuy nhiên, năm nay lại khác. Mấy ngày qua, các con đường trong và ngoài phố đều vắng vẻ. Chỉ thi thoảng thấy bóng dáng những người nông dân lủi thủi cuốc bộ ra những vựa dưa trong ánh mắt buồn bã, mặt xịu xuống.
Người trồng dưa hấu xã Tịnh Trà phải buông xuôi tất cả khi tận mắt nhìn thấy những ruộng dưa rộng hàng trăm hecta đã đến thời điểm thu hoạch nhưng vẫn nằm phơi nắng, phơi sương ngoài trời.
Năm nay thị trường dưa nhiều biến động, trong đó có việc Trung Quốc ngưng nhập dưa hấu Việt Nam. Không chỉ người dân trồng dưa nơi đây mà cả miền Trung và cả nước phải chịu chung số phận. Chính thị trường thu mua như vậy nên những thương lái, vựa mua dưa hấu phần vì sợ lỗ, phần vì sợ mất bạn hàng nên mới chấp nhận thu mua, nhưng với giá rất thấp.
Theo đó, trên địa bàn toàn xã Tịnh Trà có đến 100 hecta dưa hấu có nguy cơ mất trắng. Điều này đồng nghĩa với việc hàng tỷ đồng của người dân trôi theo dòng nước. Theo tìm hiểu, giá cả mỗi kilôgam dưa hấu ở thời điểm hiện tại 10.000đ/kg tụt dốc “đạt mức” 500đ/kg.
Nhiều hộ nông dân trồng dưa hấu phải nhiều đêm đắn đo, do dự giữa bán và để lại. Nhiều người nông dân tâm sự: nếu bán mà giá 500đ/kg thì quá bèo, thà để cho bò, heo ăn. Còn nếu để lại thì “mất trắng”, “tiền mất, tật mang”.
“Biết làm sao hả mấy chú? Dưa hấu năm nay được mùa chưa vội vui mừng thì nay lại lo lắng “mất trắng”. Mà mất thiệt rồi còn chi nữa. Dưa đến độ chín búa rồi mà có ai đến “dạm ngõ” mua đâu. Mọi năm thì ồ ạt, vậy mà năm ni vắng quá. Cũng có người đến hỏi nhưng xem ra cũng chả khả quan gì. Họ mua giá bèo lắm…” – ông Hà, một người dân trồng dưa ngậm ngùi chia sẻ.
Dưa mất đồng nghĩa với việc nhiều người nông dân Tịnh Trà phải “đội” khoản nợ vay từ ngân hàng để đầu tư vào những ruộng dưa lớn này. Hầu hết người dân trồng dưa nơi đây đều vay ngân hàng để có kinh phí mua giống, phân bón, nhân công cho vựa dưa.
Năm nào cũng vậy, cứ đều đầu mùa là đi vay, đến cuối mùa thu hoạch là bán dưa lấy tiền đi trả ngân hàng. Đây là nỗi thống khổ riêng của người nông dân Quảng Ngãi nói riêng và miền Trung nói chung.
Trắng đêm thu hoạch dưa hấu
Trước đó, thông tin “sốt” về thị trường dưa hấu miền Trung đình đốn khiến người trồng dưa khổ sở, ngày 10/4, đại diện Bộ Công Thương khẳng định: Việc tiêu thụ vẫn diễn ra bình thường với mức giá tương đối khả quan. Nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân có hành vi đầu cơ kinh doanh dưa trái phép; đồng thời cũng chỉ đạo các siêu thị, cửa hàng, chợ nên tiếp nhận thu mua dưa dấu của nông dân, không để nông dân chịu thiệt thòi.
Song song với đó, thấu hiểu nỗi lo lắng, vất vả của người dân xã Tịnh Trà cũng như san sẻ phần nào đó khó khăn cùng bà con nông dân, chương trình hoạt động “bán dưa hấu giúp bà con nông dân” tiếp tục được triển khai ở Quảng Ngãi.
Trang fanpage “cộng đồng dưa hấu” tiếp tục mở group kêu gọi “giải cứu 1000 tấn dưa hấu” cho bà con xứ Quảng được triển khai khá rầm rộ mấy ngày qua.
Đây là “chiến dịch” thứ hai sau chuỗi ngày hoạt động “thắng lợi” giúp thu về gần 1 tỷ đồng cho bà con các xã có dưa hấu bị ngập lụt tại huyện Đại Lộc (Quảng Nam) được hàng triệu người hưởng ứng tích cực như mong muốn chia sẻ phần nào khó khăn với người dân vùng ngập lụt. Một hệ thống phân phối và kinh doanh dưa hấu đã được thiết lập ở nhiều địa phương.
Theo đó, Cộng đồng Facebook sẽ lập “tổng đài tham vấn dưa hấu”, tiếp tục kêu gọi “Giải cứu 1000 tấn dưa” với việc mở Group Phân phối ra các tỉnh, thành phía Nam, phía Bắc. Giá thu mua tại hộ nông dân sẽ dao động mức 3.000 – 5. 000đ/kg, và kiên quyết không để nông dân chịu thiệt, thương lái ép giá bèo. Những người nông dân trồng dưa đã vui mừng khi đón nhận tin vui này.
Trong hai ngày qua, những chuyến xe thu mua nông sản của các nhóm-hội-câu lạc bộ-tổ chức và cá nhân có trái tim vàng đã về đến tận những ruộng dưa xã Tịnh Trà để thu mua dưa hấu cho người dân, xua đi nỗi lo thường trực, ám ảnh thời gian qua trong họ.
Ôm những trái dưa hấu “mồ hôi nước mắt” của mình bao tháng ngày vun trồng, nhiều người nông dân đã mừng rỡ khi đón nhận tin vui này. Nhìn những nụ cười nở trên môi, ánh mắt mừng rỡ của những người nông dân trồng dưa Quảng Ngãi mới hiểu hết tâm trạng phấn khởi của họ.
Trong ngày 13/4, bất kể trời nắng hay đêm lạnh, trên cánh đồng dưa xã Tịnh Trà vẫn có hàng trăm người dân cần mẫn thu hoạch, bốc vác dưa lên những chuyến xe tải lớn trong niềm hớn hở. Nhiều người đã rơi nước mắt. Đó là những giọt nước mắt mừng rỡ vì dưa hấu đã được thu mua.
Mỗi người mỗi công việc, họ sốt sắng vận chuyển những trái dưa hấu lên xe cho kịp giờ chuyển vào Nam, ra Bắc. Và chỉ trong một ngày đêm ròng rã, hàng trăm tấn dưa của nông dân xã Tịnh Trà đã được thu hoạch xong.
Nhiều người đã không nén được niềm xúc động: “Vui quá, mừng quá! Đội ơn trời! Cảm ơn mọi người lắm…”./.