Kỹ nghệ toàn cầu
Học phí tăng, tiền thuê nhà cũng vậy. Do đó, Mary Mbugua - một sinh viên đại học ở Nyeri, Kenya - đã phải ra ngoài tìm kiếm việc làm để trang trải cuộc sống. Mất mẹ từ khi mới học lớp 2, cuộc sống của Mbugua cùng một em trai và một em gái vô cùng chật vật. Được Chính phủ hỗ trợ vay vốn và hoj hangf hỗ trợ nhưng cuộc sống thành thị đắt đỏ khiến cô vẫn phải làm thêm để theo đuổi tấm bằng đại học.
Ban đầu, cô nữ sinh thử bán bảo hiểm. Tuy nhiên, hãng bảo hiểm chỉ trả tiền hoa hồng trên các hợp đồng bán được trong khi Mbugua là một sinh viên, mối quan hệ có hạn nên cô đã không bán được gói bảo hiểm nào.
Một người bạn đề nghị giúp Mbugua kiếm việc làm trong lĩnh vực “viết văn bản học thuật” - một “ngành công nghiệp” hấp dẫn ở Kenya, chuyên làm bài tập online cho các sinh viên đại học ở các nước như Mỹ, Anh và Australia. Sau khi được nghe qua công việc, Mbugua cảm thấy mâu thuẫn. “Đó là hành vi gian lận, nhưng tôi chẳng còn lựa chọn nào khác? Chúng tôi phải kiếm tiền. Chúng tôi phải kiếm sống”, cô nói.
 |
| Cô Mbugua. |
Hồi đầu năm nay, dư luận Mỹ chấn động trước thông tin giới chức Mỹ đã phát hienej một đường dây chạy vào đại học cho những “cậu ấm, cô chiêu” gia đình “không có gì ngoài điều kiện”. Trong vụ việc này, các công tố viên đã buộc tội gần 50 người, trong đó có những diễn viên nổi tiếng, bị cáo buộc đã chi tới 25 triệu USD để “chạy” cho con vào trường đại học lớn. Sau vụ việc, những lợi thế mà sinh viên Mỹ giàu có được hưởng trong tuyển sinh đại học bị đưa vào tầm ngắm một cách kỹ lưỡng.
Có điều, dư luận chưa chú ý nhiều đến các thủ thuật mà một số sinh viên khá giả sử dụng để “chống trượt” sau khi vào được trường đại học. Theo hãng tin New York Times của Mỹ, gian lận ở đại học thực chất không phải là chuyện mới. Tuy nhiên, mạng Internet hiện nay đã giúp việc này trở thành một kỹ nghệ mang tính công nghiệp và có phạm vi rộng khắp tòa cầu. Theo hãng tin trên, dù các dịch vụ thuê người viết bài luận và các tác phẩm học thuật giúp sinh viên có tiền gian lận đã xuất hiện từ hơn chục năm qua nhưng nhu cầu này đã tăng cao từ vài năm trở lại đây. Các trang web “quảng cáo” giúp làm các bài tập ở nhà cho sinh viên Mỹ như Ace-MyHomework, EssayShark... trở nên phổ biến hơn và cũng nhộn nhịp hơn hẳn.
Cùng với đó, các trang dịch vụ này cũng được chuyên môn hóa hơn, có hẳn những đường dây nóng qua điện thoại để trả lời những thắc của khách hàng, có cam kết hoàn lại tiền nếu có vấn đề… cực kỳ chuyên nghiệp. Kết quả là nhiều triệu bài luận được đặt mua hàng năm trên khắp thế giới, là nguồn tài chính đủ để một số người chuyên viết thuê đưa đây trở thành công việc toàn thời gian của mình.
Vấn đề lớn
“Ngành công nghiệp” viết thuê luận văn “sống khỏe” ở các nước đang phát triển có nhiều người nói tiếng Anh, có hệ thống internet tốt, và có nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học, nhất là ở những nước như Kenya, Ấn Độ và Ukraine. Ví dụ, một nhóm trên Facebook dành cho những người chuyên viết các bài luận văn trình độ đại học ở Kenya có tới hơn 50.000 thành viên, trong đó có cô Mary Mbugua. Sau khi được nhận vào một công ty cung cấp dịch vụ viết thuê luận văn và trải qua 1 tháng đào tạo, Mbugua bắt đầu viết các bài luận văn cho sinh viên tại đại học Mỹ, Anh và Australia. Cô viết đủ mọi đề tài, từ việc con người có nên xâm chiếm không gian hay không cho tới quyền được chết. Tháng “khấm khá” nhất, cô kiếm được khoảng 320 USD - số tiền lớn nhất cô từng kiếm được trong đời.
Kết quả một cuộc nghiên cứu về sinh viên năm 2005 ở Bắc Mỹ cho thấy, có 7% sinh viên bậc cử nhân thú nhận đã từng nộp các bài luận văn do người khác viết trong khi 3% nói họ mua từ các nơi chuyên bán luận văn viết sẵn. “Đây là một vấn đề lớn”, bà Tricia Bertram Gallant - Giám đốc văn phòng về duy trì sự trung thực ở trường đại học thuộc trường Đại học California ở San Diego cũng nhận định. Theo bà Gallant, nếu chúng ta không có biện pháp đối phó, các trường đại học được công nhận có thể bị biến thành nhưng nơi phân phát bằng đại học.
 |
| Viết luận văn thuê ở Mỹ đang được xem là nghề hốt bạc (ảnh minh họa) |
Theo Tiến sĩ Bertram Gallant, khi các trang web nhận viết thuê luận văn mới xuất hiện khoảng hơn 10 năm trước, các trang web như vậy chỉ quảng cáo cung cấp dịch vụ gia sư và chỉnh sửa giúp bài luận. Song, đến nay, những trang cung cấp dịch vụ này ngày càng công khai việc nhận “học” hộ người khác hơn. “Bạn có thể an tâm khi biết rằng các chuyên gia có chuyên môn, đáng tin cậy của chúng tôi sẽ viết cho bạn một bài luận chất lượng hàng đầu, hoàn toàn không đạo văn cho riêng bạn. Trong khi đó, bạn sẽ có thời gian để tận hưởng những khía cạnh thú vị hơn của cuộc sống sinh viên”, một bài quảng cáo trên trang web chuyên nhận viết luận văn thuê tên Academized cho hay.
Mạnh tay trấn áp
Tại Australia, năm 2015, giới chức nước này phát hiện hơn 1.000 sinh viên từ 16 trường đại học đã từng thuê một công ty có trụ sở tại Sydney viết bài luận và thực hiện các kỳ thi online. Sau vụ bê bối này, các trường đại học ở Australia đang tìm cách trấn áp tình hình. Dù vậy nhưng một khảo sát được thực hiện vào năm 2018 với 14.000 sinh viên Australia tại 8 trường đại học vẫn cho thấy có 840 sinh viên thú nhận đã sử dụng dịch vụ thuê viết luận.
Tại Anh, giới chức Anh cũng đang tích cực ngăn chặn những hành vi gian lận trong lĩnh vực học thuật. Còn tại Mỹ, gian lận trong lĩnh vực học thuật liên quan đến việc thuê người viết bài luận là hành vi bất hợp pháp ở 17 tiểu bang. Tuy nhiên, hình phạt đối với hành vi này thường có xu hướng nhẹ và hiếm khi được thực thi. Các chuyên gia cho hay, ở Mỹ không có luật liên bang cấm mua hoặc bán các bài viết học thuật. Kenya cũng vậy. Do đó, những hành vi này vẫn có “đất” để phát triển.
Ông Bill Loller - Phó chủ tịch Công ty quản lý sản phẩm Turnitin, một công ty phát triển phần mềm phát hiện đạo văn - cho biết đã làm việc với một số trường đại học có những sinh viên chưa bao giờ đến lớp hoặc hoàn thành một bài luận nào. “Họ đã thuê người làm tất cả mọi việc”, ông nói. Theo ông Loller, thuê người viết bài luận là việc khó phát hiện hơn đạo văn bởi các bài tiểu luận đó sẽ không bị phát hiện khi so sánh với cơ sở dữ liệu của các bài tiểu luận đã được gửi trước đó vì những bài luận đó thường là những tác phẩm gốc – chỉ có điều không phải do người lẽ ra phải viết thực hiện.
Roynorris Ndiritu (28 tuổi, một người chuyên viết bài luận thuê) cho biết, ở quê hương Kenya của anh, thu nhập bình quân đầu người hàng năm khoảng 1.700 USD nhưng những người viết luận thuê có thể kiếm được tới 2.000 USD. Dù tốt nghiệp ngành kỹ sư dân sự và đam mê với nghề nhưng anh vẫn quyết định dành toàn bộ thời gian để viết luận thuê. Anh Ndiritu đã kiếm đủ tiền để mua một chiếc xe hơi và một mảnh đất nhờ công việc này. Với Mbugua, sau khi ra trường, cô chật vật tìm việc. Trong lúc chưa có việc làm, cô tiếp tục với “nghiệp” viết luận thuê mà chưa biết bao giờ mới dừng lại.
