Thương vụ bom tấn
Cách đây gần một năm - ngày 28/6/2018 tại Hà Nội, Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh VinFast và General Motors (GM) Mỹ đã chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược mới tại thị trường Việt Nam. Theo nội dung của bản thỏa thuận, VinFast mua lại hoạt động sản xuất và phân phối của GM tại Việt Nam.
Vinfast nhận chuyển nhượng, tiếp quản toàn bộ nhà máy GM tại Hà Nội và triển khai những hoạt động đầu tư tăng năng lực để sản xuất dòng ôtô cỡ nhỏ hoàn toàn mới được VinFast mua bản quyền từ GM. Dây chuyền sản xuất mới theo kế hoạch là khánh thành vào nửa đầu năm 2019, bổ sung năng lực sản xuất cho VinFast bên cạnh nhà máy tại Hải Phòng. Một trọng tâm khác của thỏa thuận này là VinFast cũng tiếp nhận hệ thống đại lý ủy quyền hiện tại của thương hiệu Chevrolet và trở thành nhà phân phối độc quyền các sản phẩm và dịch vụ mang thương hiệu Chevrolet tại thị trường Việt Nam.
Với việc mua lại hoạt động của GM Việt Nam, hãng xe Mỹ sẽ trở thành đối tác công nghệ ô tô của VinFast, mở ra những cơ hội tiềm năng để chia sẻ sản phẩm trong tương lai cũng như chuyển giao công nghệ, tạo cơ hội thúc đẩy cả hai thương hiệu cùng phát triển. Đến cuối năm 2018, việc chuyển nhượng các hoạt động của GM Việt Nam, bao gồm nhà máy tại Hà Nội, mạng lưới đại lý ủy quyền và đội ngũ nhân sự được hoàn tất.
Thỏa thuận không công bố giá trị thương vụ nhưng thực sự gây chấn động trong làng xe Việt Nam mà còn là bước đi quan trọng thể hiện tham vọng của VinFast khi tận dụng được nhà máy sẵn có của GM cũng như các công nghệ của hãng xe Mỹ để sản xuất xe nhỏ. Hệ thống 22 đại lý Chevrolet (gồm 8 ở miền Bắc, 3 miền Trung và 11 miền Nam) là cơ sở để VinFast hình thành mạng lưới phân phối sau này. Mạng lưới bán hàng và dịch vụ thuận tiện là một trong những yếu tố tiên quyết cho các hãng xe nếu muốn thúc đẩy doanh số.
Nhà máy sản xuất ô tô VinFast
Ông James DeLuca - Tổng Giám đốc VinFast - cho biết: “Chúng tôi rất hứng khởi trước thỏa thuận hợp tác mang tính chiến lược này. VinFast hướng tới xây dựng hệ sinh thái sản xuất ôtô, bao gồm các nhà máy lắp ráp, nhà cung cấp và đại lý ô tô địa phương cùng một chuỗi các ngành công nghiệp hỗ trợ. Quan hệ đối tác chiến lược với GM đóng vai trò như một chất xúc tác trong quá trình hiện thực hóa tầm nhìn trên, là nhân tố quan trọng trong kế hoạch ra mắt 5 mẫu xe VinFast vào 2019”. James DeLuca từng là Phó Chủ tịch của GM nên vị Tổng Giám đốc VinFast hiểu rõ cách thức hoạt động cũng như mục tiêu của mỗi hãng, một cầu nối hiệu quả trong chiến lược của hãng xe Việt.
Theo đại diện VinFast, các hoạt động bán hàng và dịch vụ xe Chevrolet sau khi thực hiện việc tiếp nhận, toàn bộ hệ thống đại lý của Chevrolet trên toàn quốc diễn ra bình thường như trước, việc bảo hành, sửa chữa, linh kiện thay thế được đảm bảo đầy đủ. VinFast và GM cam kết làm việc chặt chẽ với nhau đảm bảo sự chuyển giao được diễn ra thuận lợi đối với các khách hàng, nhân viên, nhà cung cấp, đại lý và các đối tác khác. Các nhân viên GM Việt Nam vẫn tiếp tục công việc của mình sau thời điểm chuyển giao, theo đúng các điều khoản trong hợp đồng lao động và luật pháp Việt Nam.
Những mẫu xe Chevrolet mới sẽ được bán tại Việt Nam dưới dạng nhập khẩu chủ yếu từ Thái Lan, nhà máy sẽ không còn sản xuất xe Chevrolet nữa mà phục vụ các hoạt động khác của VinFast. Trong đó có mẫu xe hatchback cỡ nhỏ chạy xăng của VinFast ra mắt vào cuối 2019, phát triển dựa trên bản quyền mua từ GM.
Trước GM, VinFast cũng đã bắt tay với một loạt đối tác lớn trong ngành công nghiệp ôtô như BMW, GM, Magna Steyr, AVL, Pininfarina, EDAG, Bosh, Siemens, với mục tiêu sản xuất ra các dòng xe tiêu chuẩn quốc tế. Hãng đã gây ấn tượng với màn ra mắt hai mẫu xe gồm một sedan và một SUV tại triển lãm Paris Motor Show vào tháng 10/2018 tại Pháp, sau đó VinFast cũng chính thức giới thiệu mẫu VinFast Lux A 2.0 và Lux SA 2.0 này với người dân Việt Nam cùng mẫu xe ô tô cỡ nhỏ Fadil và xe máy điện thông minh Klara.
Tầm nhìn của VinFast
Bằng việc thỏa thuận mua lại General Motors, VinFast một lần nữa cho thấy sự am hiểu cách thức chơi trong chuỗi cung ứng toàn cầu khi tham gia vào chuỗi một cách nhanh nhất bằng những thương vụ mua lại. VinFast đã chọn đúng thời điểm tốt nhất để có được thỏa thuận mua lại GM. Thỏa thuận này diễn ra chỉ hai tháng sau khi công ty con của GM vừa đứng bên bờ vực phá sản tại Hàn Quốc. Tính thời điểm giúp cho thoả thuận diễn ra thành công giữa một bên là một công ty mới gia nhập ngành đang cần hoàn thiện hoạt động, và bên kia là một đơn vị thuộc tập đoàn GM đang liên tiếp thực hiện chiến lược thoái lui đầu tư ở các thị trường quốc tế, nhằm đơn giản hoá và tinh giản bộ máy.
Còn với thỏa thuận chuyển nhượng toàn bộ nhà máy và hệ thống phân phối Chevrolet tại Việt Nam, nhà sản xuất xe hơi Mỹ đã quyết định rút khỏi thị trường, ngay cả khi công ty vừa thiết lập doanh số kỷ lục về doanh số bán xe trong năm ngoái kể từ khi có mặt tại Việt Nam. Năm 2017, GM cũng buộc phải tuyên bố ngừng sản xuất và bán thương hiệu Chevrolet tại Nam Phi cho đối thủ Isuzu, sau hơn 90 năm hoạt động. Kịch bản tương tự diễn ra tại thị trường Ấn Độ, GM tuyên bố ngừng bán xe tại thị trường này do khó cạnh tranh với các hãng xe đến từ Nhật bản và Hàn Quốc.
Bình luận về thương vụ đã có nhiều nhận định rằng, vị trí của nhà máy GM Việt Nam hiện tại là "đắc địa" ở Hà Nội. Nhà máy này nằm tại Km12, Quốc lộ 1, Tứ Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội, cách trung tâm thành phố chỉ hơn 10 km. Nhà máy hiện gồm gồm khu lắp ráp rộng 48.044 m2 và khu văn phòng rộng 26.532 m2. Theo công suất thiết kế, nhà máy này đạt sản lượng 30.000 xe/năm, và 300 công nhân "thiện chiến" cũng sẵn sàng làm việc. Những lợi thế về nguồn lực này được cho là sẽ khiến VinFast bắt nhịp vào thị trường ô tô Việt Nam một cách nhanh chóng. Bên cạnh nhà máy ở Hải Phòng, thêm một căn cứ địa tại Hà Nội chắc chắn sẽ giúp ích nhiều cho VinFast trong việc sản xuất và phân phối xe ra cả nước, đặc biệt là thị trường phía bắc.
Ngoài những dòng xe đã ra mắt, các chuyên gia trong ngành công nghiệp ô tô và giới mộ điệu còn phân tích VinFast cũng đã lên kế hoạch dài hơi cho xe điện. Ngày 8/3/2018, VinFast đã công bố 17 bản phác thảo các mẫu xe điện, trong chương trình "Chọn xế yêu cùng Vinfast -2". Ngay ở chương trình bình chọn lần đầu tiên, hai mẫu xe có lượt bình chọn cao nhất đã được chuyển sang Ý, và dưới tay Pininfarina, đã thành hình hài chính thức.
Tham vọng xe điện của VinFast chắc chắn sẽ không bỏ qua GM, nơi cũng rất tập trung nghiên cứu xe điện, Chevrolet Bolt là thành quả của quá trình nghiên cứu, và đang là mẫu xe điện chiến lược của GM tại nhiều thị trường trên thế giới. Rất có thể tương tự như mẫu xe nhỏ nói trên, Bolt sẽ được chuyển bản quyển sang tay VinFast, và ra mắt thị trường Việt Nam với một cái tên mới trong tương lai không xa.
Giấc mơ xe hơi Việt thành hiện thực
Sự kiện ra mắt của VinFast tại Paris đã gây sốt dư luận Việt Nam trong một thời gian khi nhiều người phấn khích cho rằng giấc mơ xe hơi Việt đã trở thành hiện thực và VinFast vẫn luôn nỗ lực không ngừng cho hiện thực ấy. Gần đây nhất - ngày 15/3/2019, Công ty VinFast công bố nhận đặt hàng ô tô VinFast tại các đại lý Chevrolet trên toàn quốc, đồng thời nâng cấp hệ thống đại lý Chevrolet thành đại lý kinh doanh cả hai thương hiệu VinFast và Chevrolet. Quá trình nâng cấp được thực hiện đến ngày 15/5/2019.