Tại Báo cáo, Bộ Công Thương cho biết, thực tế việc điều chỉnh giá bán điện bình quân các năm qua thường thấp hơn so với phương án đề xuất của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và so với kết quả rà soát, kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Điều này dẫn đến chi phí bị dồn tích do mức điều chỉnh không đủ để thu hồi chi phí phát sinh (sẽ có nhiều khoản chi phí chưa được tính đầy đủ hoặc chưa được tính vào giá điện).
Hiện nay, chu kỳ điều chỉnh giá điện quy định tại QĐ 24 là tối thiểu 6 tháng kể từ lần điều chỉnh gần nhất (tuy nhiên, thực tế từ năm 2017 đến nay, mới chỉ thực hiện 3 lần điều chỉnh giá điện - PV). Trong quá trình xem xét đề xuất điều chỉnh giá điện của EVN năm 2022 và 2023, Thường trực Chính phủ đã có ý kiến về việc nghiên cứu điều chỉnh giá điện theo lộ trình, có thể điều chỉnh giá điện nhiều lần trong năm để tránh gây tác động lớn đến kinh tế vĩ mô, đồng thời bảo đảm phản ánh kịp thời biến động của các thông số đầu vào tới giá điện. Bên cạnh đó cũng dần đưa giá điện thích ứng với sự biến động của các thông số đầu vào theo thị trường.
Từ những lý do nêu trên, Bộ Công Thương cho rằng việc đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá điện tối thiểu từ 6 tháng xuống 3 tháng là phù hợp. Chu kỳ xem xét điều chỉnh giá điện 3 tháng một lần cũng phù hợp với chu kỳ họp của Ban Chỉ đạo điều hành giá (thông thường họp 1 quý một lần) để đánh giá tình hình điều hành giá quý trước và dự kiến biện pháp điều hành giá của các quý tiếp theo trong năm.
Cũng theo Bộ Công Thương, đề xuất trên đã được lấy ý kiến của một số bộ, cơ quan liên quan (như Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp) và EVN.
Tại báo cáo, Bộ Công Thương cũng cho rằng, việc điều chỉnh giá điện 3 tháng/lần cũng sẽ không khiến EVN được tùy nghi điều chỉnh giá điện. Bởi việc thực hiện điều chỉnh giá điện các năm qua đã ngày càng minh bạch hơn khi có sự tham gia rà soát của các Bộ, cơ quan có liên quan. QĐ24 (và tiếp tục được kế thừa tại Dự thảo Quyết định thay thế) đã quy định EVN được quyền tự quyết định điều chỉnh khi giá điện giảm hoặc tăng từ 3% đến dưới 5% so với hiện hành. Tuy nhiên Dự thảo Quyết định cũng đã thêm quy định “khi việc điều chỉnh giá điện ảnh hưởng tới tình hình kinh tế vĩ mô thì cần báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, có ý kiến”. Vì vậy, việc điều chỉnh giá điện luôn được cân nhắc để không tác động lớn đến kinh tế vĩ mô.
