“Chén đắng” cà phê Buôn Ma Thuột

Ông Vinh cho rằng, việc thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột bị đăng ký sở hữu trí tuệ ở Trung Quốc nghiêm trọng hơn nhiều so với vấn đề các thương hiệu Vinataba, Vifon bị xâm phạm ở nước ngoài. Thương hiệu  doanh nghiệp (DN) bị vi phạm quyền ở nước ngoài chỉ gói gọn trong phạm vi của một DN, còn trong trường hợp thương hiệu cà phê Buôn Mê Thuột, hay các chỉ dẫn địa lý giống như vậy, lại mang một nội dung khác, bởi đó là thương hiệu của một quốc gia, thương hiệu tập thể của vùng, miền. Cà phê Buôn Ma Thuột, ngoài một thương hiệu nổi tiếng kèm với chỉ dẫn địa lý ở Buôn Ma Thuột còn mang một ý nghĩa về lịch sử, văn hóa, về một thủ phủ cà phê có chất lương cao.

Tức là ngoài câu chuyện ý nghĩa về kinh tế, trong đó còn hàm chứa giá trị văn hóa, tinh thần, ý nghĩa lịch sử và truyền thống của một vùng miền ở Việt Nam, thưa ông?

- Lịch sử Việt Nam gắn liền với nền văn minh lúa nước và đến nay vẫn là nước nông nghiệp. Khi hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu  Việt Nam đang sở hữu một lợi thế cạnh tranh rất lớn là hàng nông sản. Trong đó có các mặt hàng như gạo, cà phê, hồ tiêu, ca cao, điều, cao su… đứng nhất nhì trên thế giới về sản lượng xuất khẩu. Bên cạnh các sản phẩm nông sản lại gắn với những thương hiệu địa lý nổi tiếng, như nước mắm Phú Quốc, nước mắm Phan Thiết, chè Thái Nguyên, bưởi Phúc Trạch hay cà phê Buôn Ma Thuột, cà phê Trung Nguyên… Lịch sử hình thành của các thương hiệu vùng miền cũng gắn với những điều đặc biệt về thổ nhưỡng, về tự nhiên và con người ở vùng miền đó. Tạo ra một sản phẩm khác biệt, có chất lượng đặc thù so với các sản phẩm ở các vùng miền khác. Chính vì thế, các thương hiệu vùng miền thường mang giá trị về văn hóa, lịch sử, địa lý, kinh tế… các giá trị kết hợp và không thể nơi nào có được.

Khi Bross & Partners phát hiện ra sự việc và thông báo cho cơ quan chức năng liên quan, việc giải quyết hiện nay ra sao thưa ông?

Chúng ta có thể sử dụng các nhân tố ưu tiên để xem xét và kiến nghị phán quyết hay không khi thực tế,  thương hiệu đó có nguồn gốc tại Việt Nam và sự đứng tên sở hữu của DN nước ngoài rõ ràng là hành vi lợi dụng?

- Đây là một mấu chốt của vấn đề pháp lý để đánh giá khiếu kiện có thành công hay không. Qua nghiên cứu pháp luật của Trung Quốc, khi một nhãn hiệu mang tên địa danh nước ngoài đã được biết đến rộng rãi tại Trung Quốc thì thương hiệu dó không được phép đăng ký và sử dụng. Hoặc ở nước Mỹ cũng có quy định, một nhãn hiệu không được sử dụng khi nó gây ra nhầm lẫn về nguồn gốc thực sự của nó.

Cụ thể như Buôn Mê Thuột là một địa danh của Việt Nam, nếu một DN Việt Nam hay tổ chức nào của Việt Nam đăng ký thì điều đó sẽ được chấp thuận. Nhưng khi một tổ chức và một DN khác lại ở Mỹ đăng ký tên đó, chắc chắn bị coi là lừa dối công chúng và không minh bạch. Kể cả các nước ở EU, Australia cũng có các quy định như vậy và việc đòi lại thương hiệu cũng được xem xét và sử dụng các yếu tố quy định như vậy.

Xin cảm ơn ông.

Hồng Anh (thực hiện)