Không thể chủ quan
Đầu tháng 5/2014, Hội nghị sơ kết công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và thủy sản bốn tháng đầu năm của các tỉnh phía Bắc, do Cục Thú y thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, đã diễn ra tại Hà Nội.
Theo ông Phạm Văn Đông, Cục trưởng Cục Thú y cho biết, nhìn chung, các địa phương đã khống chế tốt các ổ dịch cúm gia cầm, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi gia cầm. Nhưng dự báo trong những tháng cuối năm, tình hình dịch bệnh vẫn hiển hiện nhiều nguy cơ và có khả năng diễn ra rải rác tại một số địa bàn có nguy cơ cao; đặc biệt tại các khu vực có ổ dịch cũ. Do đó, mặc dù tình hình dịch cúm đã tạm lắng, hiện cả nước đã kiểm soát được dịch cúm gia cầm song người nuôi không thể chủ quan, lơ là.
Nhận định về tình hình dịch từ đầu năm đến nay, Cục trưởng Phạm Văn Đông cho biết, diện dịch và mức độ dịch tăng nhiều so với cùng kỳ năm ngoái; cụ thể, số xã có dịch tăng hơn 4,6 lần và số gia cầm buộc phải tiêu hủy tăng 3,4 lần.
“Các ổ dịch xuất hiện rải rác khắp các tỉnh, thành trên cả nước nhưng có xu hướng tập trung nhiều hơn tại các tỉnh Tây Nam bộ, Đông Nam bộ và Nam Trung bộ, chủ yếu xảy ra trên vịt (chiếm khoảng 63,4%) và gà (chiếm 36,6%), bên cạnh đó, một số hộ nuôi chim cút cũng bị lây bệnh,” ông Phạm Văn Đông nói.
Cần tăng cường kiểm soát từ cơ quan chức năng
Đồng quan điểm, ông Đàm Xuân Thành, Phó Cục trưởng Cục Thú y cho biết, những tháng đầu của năm 2014, dịch cúm gia cầm A/H5N1 xảy ra tại nhiều tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, dịch có tính chất địa phương, chỉ phát có rải rác tại một số hộ chăn nuôi nhỏ, lẻ và đã được địa phương phát hiện, xử lý kịp thời nên dịch không lây lan rộng.
“Nguyên nhân là do thời tiết bất lợi và diễn biến bất thường, virus cúm H5N1 lưu hành rộng khắp tại các chợ buôn bán gia cầm sống của nhiều tỉnh, thành phố và lây lan thông qua các hoạt động mua bán, giết mổ, vận chuyển gia cầm, các hoạt động vận chuyển gia cầm không rõ nguồn gốc.
Ngoài ra, hệ thống mạng lưới thú y cơ sở tại một số tỉnh còn nhiều bất cập như: không có thú y cơ sở, có cán bộ nhưng không có chuyên môn do xã tự tuyển chọn, chế độ thù lao chưa thỏa đáng… Mặt khác, việc chăn nuôi thủy cầm khu vực giáp ranh giữa Việt Nam và Campuchia diễn ra phức tạp, tạo thuận lợi cho virus xâm nhập, biến đổi và gây bệnh,” ông Đàm Xuân Thành cho biết.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Vũ Văn Tám yêu cầu các địa phương tiếp tục thành lập các đoàn kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống dịch bệnh tại các tuyến cơ sở, tổ chức giám sát phát hiện kịp thời ổ dịch để xử lý triệt để.
“Các địa phương cần tăng cường xây dựng vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh cúm gia cầm đồng thời khuyến khích các đơn vị cơ sở áp dụng chăn nuôi an toàn dịch bệnh. Mặt khác, các đơn vị cũng phải thường xuyên đánh giá hiệu lực vắcxin và xây dựng bản đồ dịch tễ, công khai khu vực lưu hành các chủng virus cúm để các địa phương phòng chống dịch hiệu quả,” Thứ trưởng Vũ Văn Tám nêu rõ.
Từ đầu năm đến nay, các ổ dịch cúm gia cầm đã xuất hiện tại 155 xã, phường của 90 xã, huyện, thị xã thuộc 33 tỉnh, thành phố. Số gia cầm mắc bệnh là 211.573 con (gà hơn 76.000 con, chiếm 36% tổng số mắc bệnh; vịt hơn 135.000 con, chiếm 64%); trong đó, số chết là hơn 101.900 con.
Qua kết quả triển khai chương trình giám sát virus do USAID (Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ,) FAO (Tổ chức Nông Lương Liên Hợp quốc) và CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của Hoa Kỳ) và tăng cường năng lực xét nghiệm H7N9 cho tất cả các cơ quan thú y vùng cho thấy, chưa phát hiện virus H7N9 trên các mẫu xét nghiệm tại Việt Nam.
Theo báo cáo của Cục Thú y, trong 3 tháng đầu năm xuất hiện 48 ổ dịch lở mồm long móng tại 10 tỉnh, khiến trên 2.000 con gia súc mắc bệnh. Tính đến ngày 6/5, cả nước còn ba tỉnh là Hà Tĩnh, Yên Bái và Kon Tum có dịch lở mồm long móng chưa qua 21 ngày. Ngoài ra, một số dịch bệnh khác trên gia súc như bệnh dại, tả, tụ huyết trùng, phó thương hàn... cũng xuất hiện rải rác ở nhiều địa phương. Tình hình dịch bệnh trên thủy sản những tháng đầu năm cũng diễn biến khá phức tạp, riêng dịch bệnh hoại tử gan trên tôm đã xảy ra ở 8 tỉnh, thành phố, khiến gần 1.700 ha tôm nuôi bị bệnh; cao gấp 1,8 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
