Chưa thông mặt bằng
Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Dốc Sỏi – Pleiku là dự án cấp bách, có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Vào tháng 3/2021, Thủ tướng đã có Công điện 393/CĐ-TTg yêu cầu các địa phương phải hoàn thành tiến độ trong khoảng tháng 6/2021 nhưng đến nay, vẫn còn 21 khoảng cần phải vận động bàn giao mặt bằng.
Trong các thành phần dự án của đường dây 500kV mạch 3 thì toàn bộ đường dây, trạm biến áp đoạn Dốc Sỏi - Pleiku đã hoàn thành. Theo báo cáo mới nhất của Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB), tính đến ngày 9/11, cơ bản các công việc của 2 đoạn còn lại đã xong, chỉ còn lại một số ít vị trí khoảng néo, khoảng cột và hành lang tuyến ở các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Nam, Quảng Ngãi.
Cụ thể, trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, CPMB gặp vấn đề ở phường Kỳ Trinh (huyện Kỳ Anh) khi 2 hộ nằm ở 2 khoảng cột được xác định không đủ điều kiện tái định cư (TĐC). Hội đồng bồi thường (HĐBT) đã phê duyệt phương án bồi thường và chi trả tiền nhiều lần nhưng 2 hộ vẫn chưa đồng ý nhận tiền.
Đại diện CPMB cho biết, hiện đã có phương án hợp lý bố trí cho 2 hộ nhưng do dịch COVID-19 mới bùng ở Kỳ Anh nên vẫn đang tạm dừng làm việc với 2 hộ này. Hiện vẫn đang hoàn thiện phương án bồi thường để trình phê duyệt.
Địa bàn phường Kỳ Thịnh lại gặp khó ở các vị trí hành lang tuyến, đoạn tuyến qua tổ dân phố Tây Yên và Yên Thịnh. Hiện vẫn còn 33 hộ nằm trên địa bàn chưa đồng ý nhận tiền mặc dù tất cả các cơ quan liên quan đã đến từng hộ gia đình để vận động người dân chấp hành và bàn giao mặt bằng.
Nguyên nhân do tất cả các hộ dân này đều mong muốn được bồi thường, hỗ trợ đất nằm trong hành lang tuyến dù hầu hết đất này đều là đất màu hoặc đất nông nghiệp (thường thì loại đất này không được bồi thường) hoặc đều mong muốn được bồi thường nhà cửa, công trình 100% giá trị tài sản chứ không chấp nhận hỗ trợ 60% hoặc 70%.
Ở một số tỉnh khác, khối lượng công việc còn ít hơn nhưng đều là những vị trí khó khăn như Quảng Bình hiện đã bàn giao mặt bằng 299/307 khoảng cột, 84/88 khoảng néo; tỉnh Quảng Trị bàn giao 196/197 khoảng cột, 22/23 khoảng néo; Thừa Thiên - Huế lần lượt là 224/227 khoảng cột, 65/66 khoảng néo; Quảng Nam 251/268 khoảng cột, 45/57 khoảng néo; riêng Đà Nẵng đã bàn giao xong toàn bộ mặt bằng để thực hiện đường dây. Trong đó, Quảng Nam là địa phương còn tồn tại nhiều vướng mắc nhất trong các tỉnh/thành phố có đường dây 500kV mạch 3 đi qua.
Khó về đích trong năm 2021
Mới đây, Văn phòng Chính phủ cũng đã tiếp tục có văn bản gửi Bộ Công Thương, các địa phương, yêu cầu thực hiện Công điện số 393/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc giải quyết vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các công trình đường dây mạch 3.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An, đồng thời là Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phát triển điện lực (gọi tắt là BCĐ) cũng đã họp với các địa phương có đường dây đi qua. Tại cuộc họp các địa phương đều cam kết bàn giao mặt bằng móng còn lại và hành lang tuyến trong tháng 10/2021, tuy nhiên đến thời điểm này, tất cả các cam kết đều… trật.
Đại diện BCĐ cũng đề nghị chính quyền địa phương cần vào cuộc quyết liệt, tiếp tục tuyên truyền vận động người dân đồng thuận với dự án. Trong trường hợp đã vận động và thực hiện đầy đủ các bước theo đúng quy định của pháp luật, nhưng người dân không đồng ý, cần phải tiến hành bảo vệ thi công để đảm bảo hoàn thành dự án trong tháng 12/2021.
Ông Nguyễn Đức Tuyển, Giám đốc CPMB cho biết, đến thời điểm này, một vị trí mặt bằng duy nhất được đánh giá là “khó khăn” ở Quảng Ngãi cơ bản đã giải quyết xong khi tỉnh đã phê duyệt phương án đền bù.
Các địa phương còn lại đều cam kết phấn đấu sẽ xong toàn bộ mặt bằng trong tháng 11 nhưng theo đánh giá của ông Tuyển “khó có thể hoàn thành trong tháng 11, nhất là ở Quảng Nam”. Chính quyền các địa phương cũng đã bàn tính đến việc “bảo vệ thi công” trong tuần cuối cùng của tháng 11.
Ông Tuyển khẳng định, nếu toàn bộ mặt bằng xong trong khoảng tháng 9-10 thì tiến độ dự án có thể hoàn thành trong thời hạn được giao (tháng 12/2021). Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều mặt bằng chưa giải quyết xong nên tiến độ chắc chắn không thể hoàn thành trong năm 2021, chưa kể thời tiết hiện nay đang rất không thuận lợi ở các địa bàn mà đường dây đi qua.
Theo đại diện CPMB, mặc dù các đơn vị thi công đang làm các thủ tục để bổ sung lực lượng sau khi các địa phương nới lỏng giãn cách, tuy nhiên thời tiết khu vực miền Trung ảnh hưởng các cơn bão, gây mưa trên diện rộng nên ảnh hưởng công tác thi công. Ví dụ đoạn Đèo Ngang (nằm giữa Hà Tĩnh - Quảng Bình) cứ làm đường lên thi công xong thì gặp mưa, con đường lại hỏng, phải làm lại nên rất khó thi công.
Câu chuyện cắt điện để đấu nối cũng sẽ gặp khó khăn hơn vì để đấu nối đường dây mạch 3 cần cắt điện cả đường dây 500kV mạch 1 và mạch 2 nên sẽ có thời điểm cắt điểm cả 2 miền.