Nhiều chính sách khuyến thích
Theo Dự thảo Nghị định về chính sách khuyến khích DN đầu tư vào NNNT do Bộ KH&ĐT soạn thảo, các chính sách ưu đãi, hỗ trợ gồm: Miễn, giảm tiền sử dụng đất; Miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của Nhà nước; Hỗ trợ tập trung đất đai; Chính sách về tín dụng; Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) khởi nghiệp sáng tạo trong NNNT; Hỗ trợ đặc biệt cho nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao; Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, phát triển thị trường; Hỗ trợ đầu tư cơ sở chăn nuôi bò sữa và bò cao sản; Hỗ trợ đầu tư cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm; Hỗ trợ đặc thù đầu tư chế biến gỗ rừng trồng; Hỗ trợ đầu tư cơ sở bảo quản, chế biến nông lâm thủy sản, dược liệu; nhà máy cơ khí chế tạo, nhà máy sản xuất sản phẩm phụ trợ và sản phẩm chủ lực quốc gia; Hỗ trợ xây dựng kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn.
Trong mỗi nội dung hỗ trợ, dự thảo Nghị định cũng quy định rất cụ thể mức miễn đối với đối tượng nào, giảm bao nhiêu phần trăm; Hỗ trợ bao nhiêu phần trăm, bao nhiêu tiền, trong thời gian bao lâu…
Theo Bộ KH&ĐT, việc hỗ trợ gián tiếp thông qua miễn giảm thuế, phí, thủ tục hành chính là rất quan trọng, tạo đà cho DN phát triển một cách bền vững và cũng sẽ lựa chọn được DN có khát vọng đầu tư lâu dài vào NNNT. Hỗ trợ gián tiếp sẽ tạo môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, hấp dẫn hơn cho DN, thể hiện cam kết về Chính phủ kiến tạo, quyết liệt hành động, lấy DN và người dân làm đối tượng phục vụ.
Khẳng định việc hỗ trợ gián tiếp phải là trọng tâm nhưng Bộ KH&ĐT cũng cho rằng vẫn cần hỗ trợ trực tiếp vào một số ngành, lĩnh vực, sản phẩm ưu tiên theo định hướng của Chính phủ. “Nếu có quyết tâm, cân đối được ngân sách, các hỗ trợ trực tiếp có tính khả thi cao do thuộc thẩm quyền của Chính phủ và các địa phương…”- Bộ KH&ĐT khẳng định. Theo tính toán của Bộ này, hỗ trợ gián tiếp vẫn là chủ đạo với khoảng 20.000 tỷ đồng/năm; Riêng hỗ trợ trực tiếp khoảng 2.000 tỷ đồng/năm (bằng khoảng 10% so với hỗ trợ gián tiếp)
Tiền ở đâu?
Theo Dự thảo, Ngân sách Trung ương bố trí dành tối thiểu 1% vốn đầu tư phát triển hàng năm; Ngân sách các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương dành khoảng 0,5%-2% vốn ngân sách địa phương để thực hiện. Bộ ngành và địa phương được sử dụng nguồn vốn quy định tại khoản 1, Điều 49, Luật Khoa học và Công nghệ để thực hiện hỗ trợ đặc biệt cho nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao.
Ngoài ra, các bộ ngành và địa phương được sử dụng nguồn vốn lồng ghép từ các Chương trình, dự án phát triển KT-XH để thực hiện hỗ trợ DN theo quy định tại Nghị định này.
Trong Dự thảo tờ trình trình Chính phủ, Bộ KH&ĐT cũng giải thích thêm. Cụ thể, về ngân sách, theo Luật Ngân sách nhà nước, Luật đầu tư công, Chính phủ có thẩm quyền về cân đối và hỗ trợ DN vốn ngân sách thông qua các chương trình, dự án được phê duyệt. Vì vậy, việc nhà nước hỗ trợ kinh phí trực tiếp cho DN là phù hợp thẩm quyền và khả thi trong bối cảnh các hỗ trợ gián tiếp còn chưa đủ sức hấp dẫn đối với DN đầu tư vào lĩnh vực còn nhiều khó khăn và rủi ro như lĩnh vực NNNT;
Về cơ chế hỗ trợ gián tiếp, Bộ KH&ĐT cho biết, Ban soạn thảo đã rà soát, bổ sung các hỗ trợ theo thẩm quyền của Chính phủ được giao tại các Luật chuyên ngành về đất đai, thuế, tín dụng, đầu tư xây dựng, đầu tư công…
Về hỗ trợ trực tiếp, Bộ cũng đã rà soát một số nội dung, đảm bảo khả năng hỗ trợ của ngân sách nhà nước. Ngoài bổ sung một số nội dung tập trung ưu tiên theo chỉ đạo nêu trên, Cơ quan soạn thảo đã rà soát và giảm 3 Điều và nhiều Khoản thuộc các Điều hỗ trợ trực tiếp khác như: Bỏ Điều về hỗ trợ hạ tầng khu nông nghiệp công nghệ cao; Giảm điều về hỗ trợ sản phẩm chủ lực, thu gọn đối tượng, lồng ghép vào điều về chế biến nông sản; Giảm đối tượng chăn nuôi (lợn, trâu, bò thịt, dê, cừu...) đây là đối tượng chính hỗ trợ vừa qua, chỉ để lại chăn nuôi bò sữa và bò cao sản nhập ngoại; Giảm hỗ trợ hạ tầng chế biến gỗ rừng trồng cho các tỉnh Tây Bắc, Tây Nguyên; Bỏ điều hỗ trợ thủy sản... Bộ KH&ĐT cho biết, việc rà soát này đã làm giảm nhu cầu hỗ trợ trực tiếp hàng năm từ 3.000 tỷ đồng xuống còn 2.000 tỷ đồng.
Dự thảo Nghị định này được ban hành sẽ thay thế Nghị định 210/2013/NĐ-CP của Chính phủ và dự kiến sẽ được ban hành trước thời điểm Luật Hỗ trợ DNNVV có hiệu lực thi hành vào 1/1/2018.